Thông tin được TS.BS Nguyễn Trung Anh, Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương, Chủ tịch Hội Lão khoa Việt Nam, cho biết tại Hội nghị Lão khoa Quốc gia lần thứ V, ngày 4/10. Hội nghị có sự tham dự của nhiều chuyên gia đầu ngành trong và ngoài nước về lĩnh vực Lão khoa, Tim mạch, Nội tiết, Cơ xương khớp...
Việt Nam là một trong 10 nước có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới, trong khi các nước phát triển mất nhiều thập kỷ, thậm chí hàng thế kỷ mới chuyển sang giai đoạn này như Pháp 115 năm, Australia 73 năm...
Hiện, tuổi thọ trung bình của người Việt là 73 nhưng không chất lượng, theo các chuyên gia lão khoa. Thống kê năm ngoái của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong 10 quốc gia Đông Nam Á, tuổi thọ nam giới Việt Nam đứng thứ 5 và tuổi thọ phụ nữ Việt Nam đứng thứ hai. Tuy nhiên số năm sống có bệnh tật lại cao so với các nước.
Khoảng 60% sức khỏe yếu đến rất yếu. Ngoài ra, trung bình người cao tuổi phải chịu 14 năm bệnh tật, mắc khoảng 3-6 bệnh nền, như rối loạn chuyển hóa, xương khớp, tim mạch, thần kinh, hô hấp, tiêu hóa, tăng huyết áp, đái tháo đường...
"Đây thực sự là bài toán của ngành y, khi số lượng người bệnh tăng lên mà khả năng đáp ứng về nhân lực và trang thiết bị còn hạn chế, bệnh viện quá tải", bác sĩ Trung Anh nói. Ngoài ra, chi phí chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi cũng ngày càng tăng, gây áp lực tài chính lên hệ thống bảo hiểm y tế và ngân sách nhà nước.
Một gánh nặng khác khiến tuổi già trở nên khó khăn là hơn 70% người cao tuổi không có lương hưu, phải sống phụ thuộc vào con cái. Trong đó, hơn 65% người cao tuổi sống ở nông thôn, là nông dân và làm nông nghiệp, thu nhập không ổn định.
Tương tự, TS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, cũng nhận định tốc độ già hóa tại Việt Nam nhanh gấp đôi, ba so với các nước đang phát triển, khiến dân số già mà chưa giàu, chất lượng cuộc sống thấp. Ngoài ra, người cao tuổi chiếm hơn 20 % dân số, đều mắc bệnh nền, cần chăm sóc, hỗ trợ, điều trị cả đời. Đây vừa là thách thức trong chăm sóc, điều trị lẫn phát triển kinh tế, an sinh, xã hội.
Thống kê của Tổng cục Dân số, người cao tuổi hiện chiếm gần 12% dân số nước ta, dự báo đến năm 2025 tỷ lệ 17,9%, và có thể đến giữa thế kỷ 21 chiếm đến 23,5%.
TS. BS Nguyễn Trung Anh, Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương, Chủ tịch Hội Lão khoa Việt Nam, phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Thảo Hương
Trước những thách thức trên, PGS Anh cho rằng cần cập nhật những thay đổi mới trong hệ thống chăm sóc sức khỏe người cao tuổi như hệ thống chăm sóc dài hạn, hỗ trợ toàn diện, cải thiện chất lượng sống. Xây dựng khung chương trình đào tạo bác sĩ chuyên ngành lão khoa, phát triển nhân lực trẻ tại Việt Nam.
Ngành y tế cần phát triển nhân lực chuyên sâu trong lĩnh vực lão khoa và các chuyên ngành liên quan trong việc dự phòng, điều trị và chăm sóc các bệnh nền như sa sút trí tuệ, Parkinson, các bệnh lý tim mạch - chuyển hóa, can thiệp mạch vành và giảm đau, bệnh cơ xương khớp, hô hấp...
"Phải lấy người già làm trung tâm của sự phục vụ để quan tâm, giúp họ sống khỏe, sống thọ", TS Đức nói.
Ngoài ra, người cao tuổi cần lưu ý những nguyên tắc ăn hợp lý giảm muối, mỡ và đường, ăn tinh không ăn thô. Tập luyện thường xuyên để cơ thể lưu thông máu, tinh thần luôn vui vẻ. Sử dụng thêm thuốc bổ để bù đắp thiếu hụt các chất trong cơ thể. Uống thuốc và tái khám đúng hẹn, không tự ý bỏ thuốc. Theo dõi sức khỏe kịp thời điều chỉnh đơn thuốc cũng như tư vấn chế độ dinh dưỡng, luyện tập, giúp giữ gìn sức khỏe và phòng tránh biến chứng.
Bác sĩ đang khám cho bệnh nhân Alzheimer. Ảnh: Thùy An
Thùy An