Lo lắng quá mức khi chồng làm ăn thua lỗ
Vừa qua, Viện sức khoẻ tâm thần – Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhân nữ 46 tuổi tại Hòa Bình. Bệnh nhân nhập viện viện do hồi hộp, bồn chồn, sụt cân. Bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp đang điều trị thường xuyên, ổn định.
BSCKII.Vũ Thị Lan, Viện Sức khoẻ Tâm thần – Bệnh Bạch Mai cho hay, khoảng 5 tháng nay, chồng bệnh nhân làm ăn thua lỗ, nợ vài trăm triệu. Dù được chồng giải thích rằng việc làm ăn thua lỗ là rất bình thường và hoàn toàn có thể trả nợ được, nữ bệnh nhân vẫn rất lo lắng.
Các triệu chứng dần tăng lên, bệnh nhân luôn trong trạng thái căng thẳng, luôn suy nghĩ về chuyện kinh tế gia đình, lo không trả được nợ. Bệnh nhân hay hồi hộp, đánh trống ngực, lo lắng, bồn chồn, bất an, mệt mỏi, chậm chạp, ít nói, ít tươi cười, ăn kém ngon miệng, gầy sút 4kg trong 2 tháng gần đây.
Do sút cân nhiều, bệnh nhân sợ mắc ung thư nên đã đi khám ung bướu. Kết quả khám không tìm thấy bệnh lý ung bướu nên bác sĩ đã giới thiệu bệnh nhân sang khám chuyên khoa tâm thần.
Tại Viện sức khoẻ tâm thần, kết quả khám cho thấy bệnh nhân có dấu hiệu stress, các triệu chứng lo âu, các triệu chứng trầm cảm. Bệnh nhân có tính cách lo âu, cầu toàn.
Bác sĩ Tâm chia sẻ về rối loạn thích ứng. (Ảnh: Ngọc Minh)
Bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn sự thích ứng với phản ứng hỗn hợp lo âu và trầm cảm trên nền bệnh nhân có tính cách cầu toàn. Sau đó, bệnh nhân được chỉ định nhập viện điều trị bằng thuốc chống trầm cảm, giải lo âu, an thần, điều trị tâm lý.
Sau 3 tuần điều trị, bệnh nhân đã giảm các triệu chứng, ăn ngủ được, nhận thức được stress và có giải pháp đối phó stress. Bệnh nhân được xuất viện, khi tái khám cho kết quả tốt.
Rối loạn sự thích ứng là gì?
TS.BS Dương Minh Tâm, Viện Sức khoẻ Tâm thần – Bệnh Bạch Mai, cho biết rối loạn sự thích ứng (AD) được đặc trưng bởi một phản ứng cảm xúc với một sự kiện căng thẳng. Bệnh lý này đang ngày càng gia tăng trong cuộc sống hiện đại. Thông thường, yếu tố gây căng thẳng liên quan đến các vấn đề làm thay đổi điều kiện sống của người bệnh, đòi hỏi bệnh nhân phải thích ứng với điều kiện mới, ví dụ như thay đổi nơi ở, công việc, sức khoẻ của người bệnh…
Các triệu chứng có thể kéo dài trong vòng 3 tháng kể từ khi tác nhân gây căng thẳng xuất hiện và có thể thuyên giảm trong vòng 6 tháng sau khi loại bỏ tác nhân gây căng thẳng.
Rối loạn thích ứng có tỉ lệ mắc bệnh ước tính chiếm từ 2-8% dân số nói chung. Tỷ lệ phụ nữ được chẩn đoán mắc chứng rối loạn này cao gấp đôi so với nam giới.
“Stress được xem là nhân tố tác động trực tiếp của rối loạn sự thích ứng, nếu không có stress thì rối loạn này không xảy ra. Rối loạn sự thích ứng thường xuất hiện sau một hoặc nhiều yếu tố sang chấn, nhưng không nhất thiết phải xuất hiện ngay sau sang chấn”, TS.BS Dương Minh Tâm nói.
Các yếu tố gây sang chấn trong rối loạn sự thích ứng là những biến cố thường gặp trong cuộc sống như: ly hôn, mắc bệnh, các vấn đề về mối quan hệ giữa các cá nhân, thay đổi hoàn cảnh (nghỉ hưu, đi du học)…
Hầu hết các trường hợp mắc rối loạn sự thích ứng tự khỏi trong vòng 6 tháng kể từ khi xảy ra sự kiện. Nếu sau khoảng thời gian này, các triệu chứng của bệnh nhân vẫn không thuyên giảm thì người bệnh cần phải can thiệp điều trị. Một số trẻ em và thanh thiếu niên có thể gặp phải những ảnh hưởng lâu dài do chứng rối loạn này gây ra.
Người bị rối loạn sự thích ứng sẽ có các triệu chứng: trầm cảm, lo âu, các đặc điểm của hành vi (thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên): thường xuyên có cơn cáu giận trầm trọng, thường hay cãi người lớn, thù hằn hoặc nói dối…
Rối loạn sự thích ứng có thể để lại hậu quả nghiêm trọng cho bệnh nhân tuỳ thuộc vào từng cá thể, độ tuổi. Những ảnh hưởng lâu dài bao gồm:
Thói quen tưởng "healthy" khiến nữ bác sĩ tâm thần tăng một mạch 30kg: Hầu hết chúng ta đều đang phạm sai lầm như vậy!
- Mất ngủ;
- Cách ly xã hội và thu rút;
- Xung đột hôn nhân hoặc gia đình;
- Suy giảm khả năng làm việc;
- Nghiện rượu, sử dụng ma tuý;
- Rối loạn trầm cảm;
- Rối loạn lo âu;
- Rối loạn nhân cách chống đối xã hội;
- Tự huỷ hoại;
- Có ý tưởng và hành vi tự sát.
Theo TS.BS Dương Minh Tâm, rối loạn sự thích ứng nếu không được điều trị sẽ làm gia tăng các rối loạn tâm thần. Mục tiêu của việc điều trị rối loạn sự thích ứng là giúp bệnh nhân thích ứng được với hoàn cảnh mới.