Không phải xôi gấc, năm nay nấu xôi này trong ngày Tết để vừa may mắn, vừa khoẻ mạnh
Nhiều năm về trước, xôi gấc luôn là món ăn quen thuộc trong những dịp Tết, mang màu đỏ rực rỡ tượng trưng cho sự may mắn và hạnh phúc. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, xôi ngũ sắc đang dần trở thành lựa chọn thay thế không chỉ vì sự mới lạ mà còn vì ý nghĩa sâu sắc mà món xôi này mang lại.
Xôi gấc là món ăn quen thuộc trong ngày Tết.
Theo quan niệm của người dân vùng Tây Bắc, xôi ngũ sắc ngoài việc thể hiện "ngũ hành" còn thể hiện khát vọng yêu thương đến cha mẹ, tình yêu đôi lứa. Đồng thời tượng trưng cho những điều may mắn, tốt lành.
Xôi ngũ sắc được chế biến từ 5 nguyên liệu chính: Trái gấc, lá dứa, nếp cẩm, đậu xanh, gạo nếp. Mỗi màu sắc của xôi đều tượng trưng cho một ý nghĩa riêng biệt:
- Xôi màu đỏ tượng trưng cho khát vọng sống và những ước mơ về tương lai tươi sáng.
- Xôi màu tím tượng trưng cho màu của đất đai trù phú.
- Xôi màu vàng thì tượng trưng cho sự no ấm và phồn thịnh, thể hiện mong ước cho cuộc sống yên bình, no đủ của người dân.
- Xôi màu xanh sẽ tượng trưng cho màu của núi rừng Tây Bắc, màu xanh của cây cối, rừng rậm và nương rẫy.
- Xôi màu trắng tượng trưng cho tình yêu trong trắng, thủy chung. Ngoài ra đó còn là tình thương đối với cha mẹ, lòng kính trọng đấng sinh thành.
Vài năm gần đây, xôi ngũ sắc ngày càng được yêu thích.
Cách bày trang trí xôi ngũ sắc tạo hình cánh hoa là để thể hiện tình yêu thương và lòng tôn kính đối với cha mẹ, ông bà, tổ tiên.
Năm nay, xôi ngũ sắc được bán sẵn rất nhiều, giá thị trường khoảng 40-70 nghìn đồng/mẹt, rất tiện lợi và đẹp mắt.
Món xôi này thậm chí còn được đóng gói sẵn, sau khi mua về chỉ cần hấp lại là có thể dùng.
Xôi ngũ sắc: Món ăn tinh hoa hội tụ, vừa ngon vừa giàu dinh dưỡng
1. Đậu xanh
Trong Đông y, đậu xanh được biết đến là một thực phẩm có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm mát cơ thể.
Đậu xanh còn giúp hỗ trợ tiêu hóa, làm dịu chứng đầy bụng, khó tiêu, đồng thời bổ sung chất xơ, giúp kiểm soát cân nặng và giảm cholesterol trong máu.
Theo các nghiên cứu khoa học, đậu xanh còn chứa nhiều protein và vitamin, hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp làm sáng da.
2. Nếp cẩm
Nếp cẩm, hay còn gọi là gạo tím, có giá trị dinh dưỡng cao. Trong Đông y, nếp cẩm được xem là thực phẩm giúp bổ máu, tăng cường năng lượng và cải thiện chức năng thận.
Nếp cẩm cũng rất giàu anthocyanin - một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do, chống lại quá trình lão hóa và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch.
Các nghiên cứu hiện đại cũng chỉ ra rằng nếp cẩm giúp ổn định đường huyết và tăng cường sức khỏe tiêu hóa.
5 loại hạt giúp giảm cân và đẹp da nên bày trong khay mứt Tết, khi ăn chỉ cần lưu ý điều “cấm kỵ” này để không mập lên
3. Lá dứa
Trong Đông y, lá dứa có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, an thần và giúp giảm đau bụng, tiêu hóa tốt. Ngoài ra, lá dứa còn được sử dụng để giảm mỡ máu, chống lại sự oxy hóa và cải thiện làn da.
Các nghiên cứu khoa học gần đây cũng chỉ ra rằng lá dứa có tác dụng chống viêm và có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 nhờ vào khả năng kiểm soát đường huyết hiệu quả.
4. Gấc
Gấc là loại quả không chỉ có màu đỏ rực rỡ mà còn rất giàu chất dinh dưỡng. Trong Đông y, gấc được coi là thực phẩm bổ dưỡng giúp làm sáng mắt, tăng cường sức khỏe gan và bảo vệ da.
Gấc chứa beta-carotene, lycopene và vitamin C, là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp ngăn ngừa các bệnh lý về mắt, giảm nguy cơ ung thư, làm chậm quá trình lão hóa. Theo nghiên cứu khoa học, gấc còn giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do gốc tự do và hỗ trợ hệ miễn dịch.
5. Gạo nếp
Gạo nếp không chỉ là thực phẩm phổ biến trong ẩm thực Việt Nam mà còn là một vị thuốc quý trong Đông y. Theo quan niệm của y học cổ truyền, gạo nếp có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe nhờ tính ấm, vị ngọt và những dưỡng chất dồi dào. Đông y coi gạo nếp là thực phẩm lợi sữa và bổ máu, thường được dùng trong các món như cháo, cơm nếp hay các loại bánh để phục hồi sức khỏe cho phụ nữ sau sinh.
Tính ấm của gạo nếp có tác dụng làm ấm cơ thể, rất phù hợp để sử dụng trong mùa lạnh hoặc với những người bị tay chân lạnh.
Lưu ý khi ăn xôi ngũ sắc
- Xôi ngũ sắc chứa nhiều thành phần dinh dưỡng phong phú, nhưng nếu ăn quá nhiều sẽ dễ gây cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Do đó, bạn nên ăn xôi với lượng vừa phải để tránh tình trạng thừa đạm hoặc đường trong cơ thể.
- Cẩn trọng với người có vấn đề về tiểu đường hoặc huyết áp cao: Một số thành phần như gấc và đậu xanh có thể ảnh hưởng đến lượng đường huyết nếu ăn quá nhiều. Người bị bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao nên kiểm soát khẩu phần ăn của mình và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêu thụ các món ăn chứa những nguyên liệu này.