Đảo Ngọc, cù lao nằm giữa sông Trà Khúc từ 214 thửa đất gốc, trong 7 năm đã tách thành 1.227 thửa đất - Ảnh: TR.M.
Ngày 29-9, ông Đặng Văn Minh - chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi - đã ký kết luận thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất; quản lý, sử dụng đất tại khu vực Đảo Ngọc (xã Tịnh An, TP Quảng Ngãi).
Kết luận nêu trong 7 năm, từ 214 thửa đất gốc, Đảo Ngọc nằm giữa sông Trà Khúc được phân lô, tách thửa tăng lên 1.227 thửa.
Phân lô ồ ạt
Đảo Ngọc gồm toàn bộ thôn Ân Phú và một phần thôn Ngọc Thạch (xã Tịnh An) với tổng diện tích tự nhiên khoảng 200ha, 328 hộ/1.076 nhân khẩu, được quy hoạch thành khu đô thị hiện đại.
Trong định hướng phát triển khu đô thị hiện đại của Đảo Ngọc đã phát sinh việc tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất số lượng cực lớn. Việc tách thửa nhiều nhất là khi khởi công dự án đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc.
Biến động tách thửa, phân lô quá lớn nhưng UBND xã Tịnh An, UBND TP Quảng Ngãi, Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh TP Quảng Ngãi, Văn phòng đăng ký đất đai Sở Tài nguyên và Môi trường không báo cáo, đề xuất, tham mưu UBND tỉnh có biện pháp chấn chỉnh phù hợp nhằm quản lý nhà nước về đất đai theo quy hoạch.
Đơn vị này cũng không có biện pháp ngăn chặn xử lý kịp thời những vi phạm về quản lý sử dụng đất, khiến dư luận nghĩ đến việc trục lợi, tách thửa chờ tái định cư khi dự án khu đô thị triển khai.
Thanh tra giai đoạn 2015 - 2022 cho thấy việc tách thửa, tự chừa đường đi khi tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất tại khu vực Đảo Ngọc tăng đột biến, từ 214 thửa đất gốc qua nhiều lần tách thửa đã hình thành 1.227 thửa đất nhưng phần lớn là chỉ tách trên sơ đồ phân lô trong hồ sơ.
Kết luận nêu rõ: trong 1.227 thửa được tách, có 737 thửa đã 1.018 lần biến động chuyển quyền. Trong đó, 468/737 thửa sau khi tách đã được chuyển quyền cho những hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu ngoài xã Tịnh An, phần lớn chưa xây dựng nhà ở.
Xử lý tập thể, cá nhân tham mưu sai
Kết luận cho thấy việc tham mưu của Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh TP Quảng Ngãi, thẩm định của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh và phê duyệt của Sở Tài nguyên và Môi trường khi giải quyết thủ tục tách thửa tại Đảo Ngọc nằm giữa sông Trà Khúc có nhiều sai phạm.
Cụ thể, cho phép tách thửa đất tự chừa đường nhưng không thực hiện các thủ tục có liên quan đảm bảo các quy định; đường chưa được chính quyền địa phương nhận hiến đưa vào quỹ đất công để quản lý; việc hình thành các con đường trên hồ sơ không theo quy hoạch, kế hoạch của địa phương nên gián tiếp ảnh hưởng đến các chỉ tiêu cơ cấu sử dụng đất của địa phương…
Ngoài ra, Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh ban hành các quyết định về việc xác định lại diện tích đất ở trái với quy định của pháp luật, dẫn đến cơ quan chức năng xác định lại diện tích đất ở khi tách thửa không đúng quy định... Để xảy ra việc này còn có trách nhiệm của UBND xã Tịnh An, Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Quảng Ngãi.
Với kết luận thanh tra trên, ông Đặng Văn Minh yêu cầu giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương tham mưu UBND tỉnh sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền theo đúng quy định pháp luật; sở xác lập thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được tách không đúng quy định; kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân của Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản có nội dung trái với quy định của pháp luật.
Kiểm điểm xử lý trách nhiệm những cá nhân thuộc Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh - chi nhánh TP Quảng Ngãi và UBND xã Tịnh An.