Trưa 26/11, sau hơn 20 ngày làm việc, phiên tòa xem xét kháng cáo của bà Trương Mỹ Lan, 68 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, và 47 người về các sai phạm xảy ra tại SCB kết thúc phần tranh luận. Các bị cáo nói lời sau cùng trước khi HĐXX vào nghị án.
Là người đầu tiên trình bày, bà Lan khẩn cầu HĐXX xem xét những vấn đề đã nêu trong quá trình tranh luận. "Vụ án này kinh khủng lắm. Vì vụ án này mà bao nhiêu ước mơ, hy vọng, sức khỏe của bị cáo và cả mấy chục anh em ngồi đây bị ảnh hưởng. Đó là điều kinh khủng nhất đối với bị cáo. Bị cáo đã hy sinh tất cả cho một nơi thứ hai mà gọi là nhà của mình", bà Lan nói, thêm rằng "con bị cáo đến ngày hôm nay vẫn chưa một ngày được ngủ với mẹ, vừa sinh ra là bị cáo giao con cho bà vú".
Bà Trương Mỹ Lan tại tòa phúc thẩm. Ảnh: Quỳnh Trần
Bà Lan phân trần, suốt bao nhiêu năm qua luôn dốc sức cho việc kinh doanh với một mục tiêu muốn đất nước sánh vai với bạn bè năm châu, nên luôn cố gắng đi tìm mọi nguồn lực để phát triển kinh tế. "Kể cả ông chồng bị cáo cũng đã cố gắng xây dựng những công trình 5 sao, 6 sao tại Việt Nam", bà Lan nói.
Theo bà Lan, trong vụ án này vẫn còn nhiều điều chưa thể nói hết "nỗi oan", bà "vừa là bị cáo vừa là bị hại". Tuy nhiên, ngay cả khi đối diện trước bản án tử hình bà cũng chỉ mong làm sao bằng mọi cách sớm trả được nợ cho Ngân hàng Nhà nước.
Bà sau đó phân trần, bản thân gặp nhiều khó khăn, cản trở trong quá trình làm các dự án, dẫn đến bản thân bị thiệt hại rất nhiều và lãng phí cả những tài nguyên quốc gia.
Bà cũng xin HĐXX xem xét cho bà cơ chế đặc thù để giải quyết, xử lý khối tài sản. Nguyện vọng của bà là trả hết nợ cho Ngân hàng Nhà nước. Sau khi trả nợ xong, các tài sản bà đưa vào cơ cấu sẽ được đưa vào quỹ từ thiện để xây dựng bệnh viện, trường học hoặc nhà ở xã hội giúp người nghèo. "Đây là dự định ấp ủ của bị cáo bao nhiêu năm chưa thực hiện được", bà Lan nói.
"Bị cáo cũng không biết làm sao khi các nhà đầu tư họ vào mà không có bị cáo. Nếu như khó quá thì bị cáo đã ở tuổi này rồi, cách nhanh nhất coi như là thanh lý SCB, bán tài sản trả nợ cho Ngân hàng Nhà nước, trả cho người dân. Coi như bao nhiêu tâm huyết của bị cáo, tài sản của bị cáo mất hết", bà Lan nói.
Chủ tịch Vạn Thịnh Phát xin HĐXX "vừa giảm nhẹ hình phạt, vừa xem lại tội danh cho mình. "Tham ô tài sản nghe kinh khủng lắm. Bị cáo thấy xấu hổ lắm nếu bị cáo buộc tham ô", bà Lan phân trần.
Tiếp đó, bà xin HĐXX xem xét giảm nhẹ cho chồng, cháu gái Trương Huệ Vân và các bị cáo khác trong vụ án, bởi mức án sơ thẩm đối với các bị cáo là "quá nặng".
Trước đó, trình bày tranh luận bổ sung trong hơn một tiếng rưỡi, bà Lan khẩn thiết xin VKS và HĐXX xem xét lại số tiền thiệt hại trong vụ án. Bà cảm thấy buồn "vì không hiểu lý do gì SCB không cung cấp tài liệu" làm rõ số tiền bà rút ra để sử dụng cho việc đảo nợ, tiền sử dụng vào mục đích riêng theo đề nghị của VKS.
Bào chữa bổ sung cho bà, các luật sư cho rằng cảm thấy hụt hẫng vì không được VKS tranh luận về những tình tiết mới phát sinh liên quan đến những bất thường trong số tiền cáo buộc bà chiếm đoạt.
Phát biểu quan điểm đối đáp trong phiên tòa ngày 25/11, VKS giữ nguyên quan điểm xác định số tiền chiếm đoạt và tội danh đối với bà Trương Mỹ Lan như bản án sơ thẩm, tiếp tục đề nghị HĐXX tuyên án tử hình về tội Tham ô tài sản. Lý do là, hậu quả vụ án đặc biệt lớn, chưa từng có từ trước đến nay, chưa biết khi nào mới khắc phục được. Từ đó VKS giữ nguyên quan điểm các tình tiết giảm nhẹ của bà Lan "chưa đáp ứng đủ điều kiện để giảm án tử hình" theo quy định tại Điều 40 Bộ luật Hình sự.
Hôm 15/11, trong lần đầu đưa ra quan điểm giải quyết đơn kháng cáo của bà Lan, VKS ghi nhận thêm tình tiết thành khẩn khai báo, cam kết khắc phục toàn bộ thiệt hại... đề nghị HĐXX giảm nhẹ từ 20 năm xuống 16-18 năm tù về tội Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Tuy nhiên, VKS giữ nguyên quan điểm của tòa sơ thẩm, xác định bà Lan có vai trò cầm đầu, phạm tội mang tính chất tinh vi... Trong suốt 10 năm thâu tóm SCB, bà Lan đã chỉ đạo đồng phạm giải ngân cho nhóm công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát tổng cộng hơn 2.500 khoản vay. Đến tháng 10/2022, nhóm bà Lan và Vạn Thịnh Phát còn gần 1.300 khoản vay dư nợ 677.000 tỷ đồng, trong đó có 483.000 tỷ đồng nợ gốc. Thiệt hại của vụ án tính đến ngày khởi tố là 677.000 tỷ đồng, buộc bà Lan phải có nghĩa vụ hoàn trả.
Dù bị cáo Lan có thêm nhiều tình tiết giảm nhẹ vẫn chưa đủ để giảm nhẹ đối với 2 tội còn lại. Từ đó, VKS đề nghị y án tử hình về tội Tham ô tài sản và 20 năm tù về tội Đưa hối lộ; tổng hợp hình phạt bà Lan phải chịu là tử hình.
Chiều nay phiên tòa tiếp tục với phần nói lời sau cùng của các bị cáo khác.
Hải Duyên