Ngày 26/11, phiên xét xử ông Lê Đức Thọ, cựu Chủ tịch HĐQT Vietinbank, cựu bí thư Bến Tre; cựu thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải; Mai Thị Hồng Hạnh, Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil, cùng 12 bị cáo tiếp tục với phần tranh luận.
Bào chữa cho ông Hải, luật sư đồng tình với phần luận tội của VKS, song cho rằng mức án thân chủ bị đề nghị là quá nghiêm khắc. Ông mong muốn HĐXX, VKS xem xét đến bối cảnh, nguyên nhân phạm tội của ông Hải.
Cựu thứ trưởng Công Thương bị cáo buộc trong quá trình cấp phép cho Xuyên Viet Oil đã nhận hối lộ 50.000 USD (khoảng 1,1 tỷ đồng) từ Hạnh. Khoảng tháng 6/2021, khi giấy phép sắp hết hạn, Hạnh chỉ đạo nhân viên chuẩn bị tiền đi hối lộ cán bộ, lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, lãnh đạo Bộ Công thương để xin cấp lại. Thông qua Nguyễn Lộc An (Vụ phó), Hạnh liên lạc nhờ ông Đỗ Thắng Hải (người có thẩm quyền ký cấp giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu) giúp đỡ. Hạnh hứa sẽ cảm ơn khi công ty được cấp phép. Ông Hải đã đồng ý và giới thiệu Hạnh liên hệ với Hoàng Anh Tuấn để được hướng dẫn thủ tục, theo cáo trạng.
Quá trình cấp phép cho Xuyên Viet Oil, ông Hải nhận hối lộ 50.000 USD (khoảng 1,1 tỷ đồng) từ Hạnh; ông Hoàng Anh Tuấn (Vụ trưởng) nhận từ bà Hạnh hoặc qua người giúp sức 3 lần, tổng 5,9 tỷ đồng; Trần Duy Đông (Vụ phó) nhận 5,6 tỷ đồng; Nguyễn Lộc An nhận 921 triệu đồng.
Trong phiên luận tội hôm qua, ông Hải bị VKS đề nghị 3-4 năm tù về tội Nhận hối lộ.
Cựu thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải tại tòa. Ảnh: Thanh Tùng
Theo luật sư, thời điểm bà Hạnh xin cấp phép dịch Covid đang căng thẳng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân, Chính phủ chỉ đạo ưu tiên đối với các mặt hàng thiết yếu. Lúc này, khi giấy phép sắp hết hạn, bà Hạnh đã liên hệ với ông Hải để xin cấp phép nhanh.
"Thời điểm đó xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, Xuyên Việt Oil từng được cấp phép nên ông Hải đã tin tưởng", luật sư nêu bối cảnh, thêm rằng cựu thứ trưởng Công Thương đã không chỉ đạo qua loa mà yêu cầu cấp dưới phải làm đúng các bước, rà soát chính xác và trực tiếp bút phê vào tờ trình.
Về ý thức nhận tiền của ông Hải, luật sư cho rằng thân chủ không vì mục đích vụ lợi, giữa đôi bên cũng không có thỏa thuận, bởi sau khi có giấy phép Hạnh đã hẹn gặp nhiều lần nhưng ông Hải không gặp. Bản thân giám đốc Xuyên Việt Oil tại tòa cũng khai "đây là quà Tết, mang ý nghĩa cảm ơn".
"Việc xin cảm ơn được hiểu như tính xã giao, lời chúc Tết, không mang tính hứa hẹn và không phải là hối lộ. Hơn một tháng từ khi nhận quà, ông Hải mới biết đó là tiền", luật sư nêu quan điểm.
Ngoài ra, luật sư cũng đề cập đến nhiều thành tích của thân chủ trong quá trình công tác; ông Hải luôn thành khẩn trong suốt quá trình điều tra, truy tố, xét xử; đã tác động gia đình khắc phục toàn bộ hậu quả của vụ án, thậm chí khắc phục thêm hậu quả chung của vụ án... Từ đó, luật sư đề nghị HĐXX xem xét, áp dụng cho ông Hải mức khoan hồng đặc biệt, miễn hình phạt hoặc có thể hưởng mức án thấp nhất - dưới mức đề nghị của VKS.
Ông Đỗ Thắng Hải tự bào chữa, nhận tội. Video: Quốc Thắng
Tự bào chữa trong gần 5 phút, ông Hải bày tỏ ăn năn, cho biết đã nhận ra sai lầm và "không chối tội hay đổ tội cho ai". Ông cảm ơn hai luật sư đã bào chữa cho mình, song đề nghị HĐXX và đại diện VKS chỉ "tham khảo" nội dung họ trình bày về tội danh chứ không cần tranh luận lại.
"Trong quá trình tòa xét hỏi tôi đã hoàn toàn nhất trí với tội danh mà cáo trạng truy tố, và đến giờ cũng không thay đổi", ông Hải nói, bày tỏ mong muốn HĐXX xem xét giảm nhẹ án cho mình; đồng thời gửi lời cảm ơn các cơ quan tố tụng đã khoan hồng khi không xử lý nhiều cán bộ ở các đơn vị liên quan.
Bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh tại tòa, ngày 25/11. Ảnh: Thanh Tùng
Là người có vai trò chủ mưu trong vụ án, bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Đưa hối lộ. Phó giám đốc Xuyên Việt Oil Nguyễn Thị Như Phương bị xét xử về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Các bị cáo còn lại bị xét xử về tội Đưa, Nhận hối lộ.
Cơ quan công tố xác định, trong việc được Nhà nước giao quản lý, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu, bà Hạnh và Phương đã gây thất thoát 219 tỷ đồng. Ngoài ra, được pháp luật giao thu hộ tiền thuế bảo vệ môi trường từ hoạt động kinh doanh xăng dầu, bà Hạnh cố ý không chuyển số tiền vào ngân sách mà sử dụng cá nhân, gây thất thoát 1.244 tỷ đồng.
Phiên tòa tiếp tục với phần bào chữa của luật sư các bị cáo khác.
Quốc Thắng