Cục Bảo vệ thực vật vừa thông báo đã nhận được cảnh báo từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc liên quan đến lô hàng trái cây tươi (bao gồm sầu riêng và mít) xuất khẩu từ Việt Nam. Các lô hàng này không đáp ứng yêu cầu kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm, dẫn đến nguy cơ ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Để kiểm soát tình trạng này, Cục yêu cầu các địa phương và các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát các vùng trồng và cơ sở đóng gói xuất khẩu. Cục cũng yêu cầu xây dựng kế hoạch và tổ chức giám sát an toàn thực phẩm, tiêu chuẩn chất lượng trái cây xuất khẩu tại các cơ sở đã được cấp mã số. Các cơ sở không tuân thủ quy định sẽ bị tạm dừng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói.
Thu hoạch sầu riêng tại thị xã Cai Lậy, Tiền Giang. Ảnh: Hoàng Nam
Nhà chức trách đề nghị các vùng trồng và cơ sở đóng gói thực hiện nghiêm túc việc kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng và truy xuất nguồn gốc như điều kiện bắt buộc trong việc cấp và duy trì mã số. Đối với các chủ sở hữu mã số vùng trồng không trực tiếp xuất khẩu, cần thông báo cho cơ quan chuyên môn cấp tỉnh về khối lượng xuất khẩu dự kiến và tên đơn vị xuất khẩu.
Thời gian thực hiện các biện pháp này bắt đầu từ ngày 20/1.
Trước đó, cuối tháng 12/2024, Liên minh châu Âu đã thông báo sẽ tăng tần suất kiểm tra sầu riêng Việt Nam tại biên giới từ 10% lên 20% từ ngày 8/1/2025. Quyết định này được đưa ra sau khi phát hiện tồn dư nhiều hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng cho phép theo tiêu chuẩn châu Âu.
Cuối tháng 12/2024, Hiệp hội Rau quả Việt Nam phát đi thông báo khẩn, phản đối mạnh mẽ việc một số đối tượng gian lận, sao chép trái phép mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu. Các đối tượng này đã sử dụng hợp đồng ủy quyền giả, con dấu và chữ ký giả để lừa đảo doanh nghiệp và qua mặt cơ quan chức năng, nhằm trục lợi và xuất khẩu trái phép sang Trung Quốc.
Trong năm 2024, nhiều lô sầu riêng của Việt Nam nhiễm cadimi buộc phía Trung Quốc phải trả về. Việc này cũng khiến cho nhiều thời điểm giá sầu riêng Việt Nam rớt mạnh.
Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng Việt đạt 3,3 tỷ USD, tăng hơn 1 tỷ USD so với năm trước. Đây là bước tiến ngoạn mục khi sầu riêng chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước. Trung Quốc là thị trường chiếm tới 90% về thị phần.
Việt Nam kỳ vọng con số này sẽ tiếp tục tăng lên 3,5 tỷ USD năm 2025, góp phần đưa tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt 8 tỷ USD và tiến gần hơn đến mục tiêu 10 tỷ USD trong tương lai gần.
Thi Hà