Obeida Arnaout, phát ngôn viên chính phủ chuyển tiếp mới của Syria do nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS) bổ nhiệm, hôm 16/12 nói rằng các động thái quân sự gần đây của Nga ở Syria là "không rõ ràng".
Theo Arnaout, việc Nga rút tàu hải quân khỏi quân cảng Tartus và di chuyển các đoàn xe quân sự khỏi các căn cứ không phải dấu hiệu rõ ràng cho thấy liệu Moskva có thực sự đang rút quân, hay đây chỉ là một phần trong hoạt động thường xuyên của họ.
Vị trí các căn cứ quân sự của Nga tại Syria. Đồ họa: Theo BBC
"Tôi nghĩ Nga nên xem xét lại hiện diện quân sự cũng như lợi ích của họ trên lãnh thổ Syria. Lợi ích của Nga gắn liền với chính quyền Bashar al-Assad. Nga có thể xem xét lại và chủ động tiếp cận chính quyền mới để chứng minh họ không có thù oán với người dân Syria và rằng kỷ nguyên của chính quyền Assad cuối cùng đã kết thúc", Arnaout nói thêm.
Theo Arnaout, chính quyền mới đã tiến hành các cuộc đàm phán ở cấp cao nhất với nhiều quốc gia trên thế giới. Ông nhấn mạnh Syria đã bước vào giai đoạn mới, tập trung vào việc hàn gắn sự chia rẽ đã kéo dài nhiều thập kỷ và gần 14 năm nội chiến tàn khốc.
Ông cho hay Syria sẽ thực thi chính sách cởi mở, cách tiếp cận hướng tới xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với các nước láng giềng và thế giới nói chung.
Nga hiện chưa bình luận về những phát biểu này.
Liên minh đối lập do HTS dẫn đầu ngày 8/12 chiếm thủ đô Damascus, buộc ông Assad rời khỏi Syria. Lực lượng này sau đó chọn ông Mohammad al-Bashir làm thủ tướng lâm thời, chịu trách nhiệm lãnh đạo chính phủ chuyển tiếp cho đến ngày 1/3/2025.
Nga, đồng minh thân cận của chính quyền Assad, cho biết ông Assad từ chức và rời khỏi đất nước sau khi ra lệnh chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Ông cùng gia đình đã đến Moskva và được cấp quyền tị nạn "với lý do nhân đạo".
Nga có hai căn cứ tại Syria, gồm quân cảng Tartus và sân bay quân sự Hmeimim, những địa điểm đóng vai trò quan trọng với Moskva trong việc duy trì ảnh hưởng ở Trung Đông, Địa Trung Hải và châu Phi. Căn cứ Tartus đặc biệt quan trọng vì đây là tuyến đường duy nhất để Nga tiếp cận trực tiếp tới biển Địa Trung Hải và là nơi để tiến hành các cuộc tập trận hải quân, neo đậu tàu chiến và thậm chí là tàu ngầm hạt nhân.
Máy bay quân sự Nga di chuyển vào căn cứ không quân Hmeimim ở Latakia, Syria ngày 15/12. Ảnh: AFP
Phát ngôn viên Điện Kremlin tuần trước cho biết Moskva đã liên lạc với chính quyền mới ở Syria về tương lai của những cơ sở này. Tuy nhiên, Điện Kremlin ngày 16/12 thừa nhận số phận các căn cứ quân sự nước này ở Syria vẫn chưa được định đoạt.
Ảnh vệ tinh ngày 13/12 cho thấy Nga đã tháo dỡ trực thăng Ka-52 và tên lửa phòng không S-400 tại căn cứ không quân Hmeimim, dường như nhằm chuẩn bị rút quân.
Một đoàn xe quân sự của Nga hôm 16/12 di chuyển từ thành phố ven biển Latakia và đang hướng về phía nam tới thành phố Tartus. Các nhà phân tích và tình báo phương Tây nhận định Nga đang rút phần lớn quân khỏi Syria, song Moskva chưa xác nhận thông tin này.
Huyền Lê (Theo AP, Euro News)