"Chính phủ chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các chính sách ngoại giao - an ninh và nỗ lực để đảm bảo quan hệ đồng minh Mỹ - Hàn Quốc được duy trì, phát triển mà không suy suyển", quyền Tổng thống Hàn Quốc Han Duck-soo cho biết khi điện đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden sáng 15/12.
Ông Han, người đồng thời giữ chức Thủ tướng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố năng lực phòng thủ chung để đối phó với các thách thức mà hai nước cùng đối mặt, như mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên và quan hệ hợp tác ngày càng khăng khít giữa Bình Nhưỡng và Moskva.
Ông cũng giải thích rằng mọi công việc của nhà nước sẽ được thực hiện một cách nghiêm ngặt theo Hiến pháp và pháp luật trong tình hình mới.
Tổng thống Biden cảm ơn quyền Tổng thống Han đã giải thích và bày tỏ tin tưởng về nền dân chủ của Hàn Quốc, đồng thời nhấn mạnh sự kiên cường của quốc gia này, theo văn phòng của ông Han.
Ông Biden nói "liên minh vững chắc giữa Hàn Quốc và Mỹ sẽ không suy suyển và ông ấy sẽ tiếp tục hợp tác với phía Hàn Quốc để phát triển, củng cố liên minh Hàn Quốc - Mỹ và hợp tác Hàn Quốc - Mỹ - Nhật Bản", văn phòng ông Han cho hay.
Ông Han Duck-soo phát biểu tại quốc hội Hàn Quốc hôm 11/12. Ảnh: AFP
Cuộc điện đàm kéo dài 16 phút, được tiến hành sau khi quốc hội Hàn Quốc ngày 14/12 thông qua kiến nghị luận tội Tổng thống Yoon Suk-yeol liên quan lệnh thiết quân luật đêm 3/12, khiến ông bị đình chỉ chức vụ và phải trao lại quyền lực cho Thủ tướng Han.
Theo Hiến pháp Hàn Quốc, Thủ tướng Han sẽ đảm nhiệm vai trò tổng thống lâm thời cho đến khi Tòa án Hiến pháp ra phán quyết về tương lai của ông Yoon trong tối đa 180 ngày.
Nghị quyết luận tội của quốc hội được chuyển tới văn phòng tổng thống ở khu Yongsan lúc 19h24, đánh dấu thời điểm ông Han tiếp quản quyền lực. Quyền Tổng thống Hàn Quốc sau đó khoảng một tiếng có bài phát biểu đầu tiên về chính sách đối nội trên cương vị mới từ tổ hợp văn phòng chính phủ ở Seoul.
Ông Han gửi lời xin lỗi đến người dân về tình hình rối ren hiện tại, đồng thời khẳng định nhiệm vụ quan trọng nhất bây giờ là đảm bảo "không có khoảng trống nào" trong công việc của nhà nước.
Ông cam kết sẽ nỗ lực hết sức để duy trì sự tin tưởng của Mỹ, Nhật Bản và các đối tác khác, củng cố "hệ thống phản ứng kinh tế khẩn cấp", đảm bảo thị trường tài chính và ngoại hối hoạt động bình thường.
"Trong hoàn cảnh nghiêm trọng này, chúng tôi tin rằng mọi người sẽ hoàn thành trách nhiệm của mình", ông Han nói, đồng thời yêu cầu các quan chức dưới quyền quyết tâm thực thi nhiệm vụ "để bảo đảm hoạt động của chính phủ không bị gián đoạn".
Trong nhiệm vụ chính thức đầu tiên trên cương vị mới, ông Han đã triệu tập cuộc họp nội các để thảo luận về tiến trình chuyển đổi sang hệ thống tổng thống lâm thời. Quyền Tổng thống xem xét các vấn đề quan trọng của từng bộ trong chính phủ và yêu cầu họ tập trung vào điều hành công việc.
Ông Han cũng ra lệnh tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội, duy trì kênh liên lạc chặt chẽ với các quốc gia khác và thiết lập lại trật tự công cộng sau khi quốc hội thông qua kiến nghị luận tội ông Yoon.
"Chính phủ phải nỗ lực hết sức để giúp công chúng không cảm thấy lo lắng và ngăn trật tự xã hội trở nên rối loạn", ông Han nhấn mạnh.
Đây là lần thứ ba Hàn Quốc có tổng thống đương nhiệm bị luận tội kể từ năm 1987, sau ông Roh Moo-hyun năm 2004 và bà Park Geun-hye năm 2016. Truyền thông Hàn Quốc đưa tin Tòa án Hiến pháp sẽ họp sáng 16/12 để thảo luận về quyết định luận tội ông Yoon mà quốc hội vừa thông qua.
Nếu Tòa án Hiến pháp phê chuẩn quyết định này, ông Yoon sẽ chính thức bị phế truất và Hàn Quốc sẽ tổ chức bầu cử tổng thống mới. Nếu quyết định bị tòa đảo ngược, ông Yoon sẽ được khôi phục chức vụ.
Phạm Giang (Theo Yonhap, Joongang Daily, Reuters)