Trung tâm Điều phối Chiến dịch Nhân đạo (HOCC) của Houthi, đặt trụ sở tại Yemen, ngày 19/1 thông báo lực lượng này sẽ dỡ bỏ phong tỏa Biển Đỏ, "ngừng trừng phạt" những tàu không có liên hệ với Israel nếu họ di chuyển qua vùng biển này.
HOCC là đơn vị được lực lượng Houthi tại Yemen thành lập từ tháng 10/2023 để phát thông tin về chiến dịch tập kích tàu thuyền trên Biển Đỏ. Đây là một phần trong hoạt động của Houthi nhằm bày tỏ ủng hộ nhóm Hamas ở Dải Gaza chống lại Israel.
Tổ chức này thường xuyên gửi email cho các công ty vận tải hàng hải trong năm qua để thông báo tiêu chí những tàu hay công ty nào bị "cấm cửa" ở Biển Đỏ, Vịnh Aden và Biển Arab. HOCC không được bất kỳ cơ quan quốc tế nào công nhận về thẩm quyền quản lý các tuyến đường biển trong khu vực, theo hãng an ninh hàng hải Ambrey của Anh.
HOCC cho biết Houthi sẽ chấm dứt tấn công những con tàu có điểm đến là Israel, tàu của Anh và Mỹ, tàu "được sở hữu một phần" bởi các tổ chức liên quan Israel và tàu do tổ chức liên quan Israel vận hành nhưng thuộc nước khác.
Một thành viên lực lượng Houthi trong cuộc diễu binh trên đường phố thủ đô Sanaa, Yemen để thể hiện sự ủng hộ với người dân Palestine hôm 15/10/2023. Ảnh: AFP
Tuy nhiên, lực lượng này tuyên bố sẽ tiếp tục nhắm mục tiêu vào những tàu mang quốc kỳ Israel hoặc do công ty Israel "sở hữu hoàn toàn", cho đến khi ba giai đoạn trong thỏa thuận ngừng bắn Israel - Hamas được thực thi đầy đủ. HOCC nhấn mạnh bất kỳ tàu nào do Israel sở hữu toàn diện "đều bị cấm di chuyển qua Biển Đỏ, eo biển Bab-el-Mandeb, Vịnh Aden, Biển Arab và Ấn Độ Dương".
Houthi cũng cảnh báo họ sẽ tiếp tục tập kích tàu Anh và Mỹ nếu hai nước này nối lại các hoạt động không kích mục tiêu ở Yemen.
Sau khi xung đột Israel - Hamas bùng phát tại Gaza cuối năm 2023, lực lượng Houthi thường xuyên phóng tên lửa, UAV tự sát nhằm vào Israel để thể hiện ủng hộ với đồng minh Hamas. Houthi còn tấn công các tàu hàng mà nhóm này cáo buộc là có liên hệ với Israel, làm giảm đáng kể lưu lượng hàng hải qua Biển Đỏ và khiến giá vận chuyển hàng hóa toàn cầu tăng cao.
Vị trí Israel và Yemen. Đồ họa: AFP
Tuyên bố mới được Houthi đưa ra sau khi Israel - Hamas đạt được thỏa thuận ngừng bắn theo ba giai đoạn, có hiệu lực từ ngày 19/1. Giai đoạn đầu kéo dài 42 ngày, có các điều khoản như ngừng giao tranh, Israel rút binh sĩ, thả 33 con tin Israel đổi lấy phóng thích tù nhân Palestine, cũng như tăng viện trợ nhân đạo vào Gaza.
Đàm phán về thực hiện giai đoạn hai của thỏa thuận sẽ bắt đầu vào ngày thứ 16 của giai đoạn một, thảo luận về thả toàn bộ con tin còn lại, thực thi lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và Israel rút quân hoàn toàn khỏi Dải Gaza. Giai đoạn thứ ba sẽ giải quyết vấn đề bàn giao thi thể con tin và bắt đầu tái thiết Dải Gaza dưới sự giám sát của Ai Cập, Qatar và Liên Hợp Quốc.
Thanh Danh (Theo AP, Maritime-Executive)