Điểm chuẩn lớp 10 Hà Nội biến động lớn: Khó lý giải, sở im lặng

Thí sinh tham dự kỳ thi vào lớp 10 tại một điểm thi ở quận Nam Từ Liêm, Hà Nội - Ảnh: NAM TRẦN

Bất ngờ ở đây không chỉ có việc nhiều trường giảm điểm chuẩn lớp 10 so với năm 2023 từ 1 tới gần 4 điểm, trong đó có những trường hot như các trường THPT Chu Văn An, THPT Việt Đức, THPT Trần Phú - Hoàn Kiếm, THPT Phan Đình Phùng... mà còn có những trường giảm đến 16,25 điểm - một kỷ lục chưa từng có trong khoảng 20 năm qua.

Bên cạnh đó, lại có khá nhiều trường các năm trước "đội sổ" nhưng năm nay lại tăng ấn tượng. Ví dụ Trường THPT Bất Bạt năm trước chỉ có điểm chuẩn là 17, đứng "đội sổ" mà vẫn không tuyển đủ chỉ tiêu. Năm nay tăng 8 điểm ở mức 25 điểm. Tương tự, Trường THPT Thọ Xuân tăng 5,25 điểm so với năm trước...

Nhiều trường khác ở khu vực ngoại thành luôn nằm trong tốp phải tuyển bổ sung, thường được xem là trường "tràn tuyến" (không giới hạn khu vực tuyển sinh), năm nay cũng có điểm chuẩn tăng từ 1 đến trên 3 điểm so với năm trước.

Biến động ở điểm chuẩn vào lớp 10 năm nay của Hà Nội giống như một sự sắp xếp lại thứ tự chứ không phải theo một xu hướng: tăng hay giảm, cũng không chỉ tác động đến một nhóm trường tốp trên hay tốp dưới mà biến động khó lường.

Nhìn ở khía cạnh tích cực, có thể thấy khoảng chênh lệch giữa nhóm trường tốp trên và tốp dưới được kéo gần hơn. Những trường có mức điểm chuẩn thảm họa trong nhiều năm có sự cải thiện. Nhưng ở khía cạnh khác cũng cho thấy có những bất ổn khi có những trường tưởng là có sự "bảo hành" về chất lượng thì bỗng chốc sụt giảm mạnh.

Cùng "hạng" (về sức hút, về điều kiện, về đánh giá chất lượng) như Trường THPT Đoàn Kết, quận Hai Bà Trưng, thì ở khu vực tuyển sinh nào (trong 12 khu vực tuyển sinh của TP) cũng có 1 - 2 trường. Nhưng có trường chỉ xê dịch tăng giảm 1 - 2 điểm, còn Trường THPT Đoàn kết giảm tới 16,25 điểm.

Điểm chuẩn năm nay giảm 1,75 điểm, Trường THPT Chu Văn An mất ngôi quán quân. Giải thích về điều này, cô Nguyễn Thị Nhiếp, hiệu trưởng, cho rằng mức điểm thi năm nay không thấp hơn năm trước đáng kể. Nhưng chỉ tiêu trường chuyên tại Hà Nội (trực thuộc các đại học, trường đại học) và các trường THPT chuyên trực thuộc Sở GD-ĐT Hà Nội đều tăng so với năm trước. Vì thế, nhiều học sinh có học lực tốt đã đăng ký nguyện vọng 1 vào các trường tốp đầu của Hà Nội sẽ không học nếu đã trúng tuyển vào trường chuyên.

Đây là một lý do, nhưng như mọi năm sau khi công bố điểm chuẩn và cho học sinh nhập học, nhiều trường THPT không chuyên tốp đầu TP mới biết rõ số học sinh không nhập học (do chọn học trường chuyên). Điều này khiến một số trường THPT tốp đầu phải hạ điểm chuẩn. Còn năm nay, ngay từ đầu, điểm chuẩn đã được xác lập thấp hơn mức năm trước trong khi chưa rõ tình hình học sinh nhập học thế nào.

Lý do được một số hiệu trưởng các trường khác đưa ra là vì các năm trước điểm chuẩn vào trường cao, nên năm nay tâm lý của học sinh là né trường khó đậu. Điều đó khiến cho một số trường vốn có mức điểm chuẩn "chiếu trên" lại rớt đài.

Có hai yếu tố có cơ sở hơn để đánh giá toàn diện về biến động điểm chuẩn vào lớp 10 của Hà Nội năm nay là đề thi và phổ điểm. 

Đề thi, theo nhận định của giáo viên Hà Nội là cấu trúc ổn định, căn bản, an toàn. Chỉ có một chút "gợn" với đề ngữ văn về sự "lệch tủ" khiến nhiều học sinh chủ quan, có thể làm mất điểm ở bài thi văn. Nhưng theo trao đổi của một số giáo viên ngữ văn THCS, điểm văn lại không có biến động nhiều bằng điểm bài thi toán và tiếng Anh. Trong khi bài thi toán, tiếng Anh lại được giáo viên nhận định có độ khó giảm bớt so với các năm trước.

Phổ điểm là cái có thể nhìn rõ nhất về hiện trạng điểm thi năm nay, nhưng không được Sở GD-ĐT Hà Nội công bố công khai. Sở GD-ĐT Hà Nội cũng giữ im lặng không lý giải về biến động điểm chuẩn Hà Nội.