Violinist Trịnh Minh Hiền - Tự tin dấn mình vào nghiệp sáng tác

Sau nhiều năm được biết đến là một nữ nghệ sĩ violin cá tính, luôn cháy bỏng trên sân khấu, violinist Trịnh Minh Hiền lại vừa khiến công chúng bất ngờ khi ra mắt album Hà Nội, Hà Nội - tuyển tập những ca khúc sáng tác về Hà Nội của chị.

Để đưa khán giả đến với một diện mạo mới của mình - một nhạc sĩ, Trịnh Minh Hiền đã "ngốn" đến 24 năm tự mình khai phá con đường viết nhạc. Từ những bước đi đầu tiên, đến những sự "thăm dò" từ các bậc tiền bối và sau những trải nghiệm, Trịnh Minh Hiền đã tự tin dấn mình vào nghiệp sáng tác. Đó là lý do chị quyết định đưa ra tập ca khúc Hà Nội, Hà Nội như một sự khẳng định: từ nay, mình sẽ gắn bó với con đường này.

Nữ nghệ sĩ đã có cuộc trò chuyện với báo Thể thao và Văn hóa, (TTXVN).

Theo đuổi vì đam mê

* Người trong nghề thì biết chị đã sáng tác từ lâu mà vì sao ra album ca khúc, chị lại bảo mình mới bắt đầu nhỉ?

- Đúng là tôi đã viết ca khúc từ hơn 20 năm qua, đã từng giới thiệu đến mọi người một số tác phẩm của mình, nhưng khi đó, tôi chưa nhìn nhận mình dưới góc độ là nhạc sĩ chuyên nghiệp. Một người làm nghề chuyên nghiệp là trong suốt hành trình của nghề, phải liên tục sáng tạo.

Vì thế, khi thực hiện album Hà Nội, Hà Nội, tôi muốn đúc kết hành trình tìm tòi, chiêm nghiệm và cũng khẳng định: từ nay mình sẽ tập trung hơn vào vai trò nhạc sĩ.

Nữ nghệ sĩ Trịnh Minh Hiền

* Đó cũng là lý do mà chị bị gọi là "dấm dứ" mãi mới chịu hiện diện mình là nhạc sĩ đấy phải không?

- Điều này liên quan đến việc mình đang là một nghệ sĩ biểu diễn.  Tôi đã khổ luyện với cây vĩ cầm nhiều năm thì việc khẳng định mình ở lĩnh vực này là điều quan trọng nhất, mình chưa thể đèo bòng thêm vai trò nào khác.

Cũng phải nói rằng, sau hơn 20 năm đứng trên sân khấu, năm 2023, khi tôi cảm giác mình đã được công nhận cả ở trong giới chuyên môn và công chúng ở lĩnh vực biểu diễn, tôi mới thấy tự tin về con đường mình đi đã có những thành quả nhất định. Đó chính là động lực để tôi tiếp tục sáng tác.

Bìa đĩa album Hà Nội, Hà Nội

* Dường như làm nghệ sĩ biểu diễn cũng chính là rào cản để chị làm nhạc sĩ. Vậy chị có ngại sẽ bị đánh giá, khi sáng tác chưa chắc đã là sở trường của mình không?

- Tôi cũng được khuyên: mình đã làm tốt vai trò nghệ sĩ biểu diễn rồi thì cứ làm đi, chắc gì làm mảng khác đã tốt bằng. Nhưng tôi theo đuổi vì đam mê. Và ngay từ khi viết, tôi đã được kiểm nghiệm khả năng viết của mình từ nhiều bậc tiền bối đi trước, để mình biết mình có khả năng và không bị ngộ nhận, cũng như đã đưa ra sản phẩm thì phải tự tin.

Với hành trình hơn 20 năm trong nghề, đã trải qua nhiều cuộc "thăm dò" như vậy, tôi nghĩ mình không còn sợ gì nữa, sợ mỗi việc mình không có khả năng. Với tôi sợ thêm thời cuộc. Vì bây giờ mọi người nghe nhạc với tâm thế khác, hình thức khác. Nên mình cũng phải rõ ràng rằng, những ca khúc thịnh hành bây giờ không giống như những sáng tác của tôi và tôi không theo đuổi để các tác phẩm của mình đạt được độ phủ sóng như vậy.

Album Hà Nội, Hà Nội là sự chắt lọc nhiều thứ trong nhiều năm và để người nghe thấy được nhạc sĩ Trịnh Minh Hiền có phong cách như thế nào, bức tranh về Hà Nội của một nghệ sĩ yêu Hà Nội trông ra sao.

Hà Nội xưa rất nhỏ

* Để nói về phong cách trong album này, tôi thấy ca từ khá thiên về thơ, giàu hình tượng, màu sắc. Đó phải chăng là "phần chìm" của chị?

- Đa phong cách trong trình diễn là một lợi thế mà tôi có, nên tôi đã tiếp tục phát huy điều này trong album. Do đó, các ca khúc cũng được thể hiện đa dạng về màu sắc âm nhạc.

Về ca từ, tôi nghĩ mình có lợi thế khi được đọc thơ, văn từ nhỏ. Có thể nói, thời đấy, mình là đứa "mọt sách" vì ngoài giờ khổ luyện đàn ra chỉ có đọc sách. Mà đọc thì giúp mình phát triển trí tưởng tượng rất tốt. Lớn lên, khi làm thơ, mình bị ảnh hưởng bởi thơ của Trần Dần, và thời kì đầu là ảnh hưởng của Vi Thùy Linh.

* Vậy còn tiếng violin của chị trong album?

- Rất tiết chế, chỉ làm nền cho ca khúc nhưng cũng là sợi chỉ nối các bài vào với nhau.

* Với cả hai lĩnh vực đang theo đuổi, chị muốn người nghe nhận ra mình như thế nào trong album?

- Tôi nghĩ là tất cả. Vì mình chơi nhạc mà mọi người không nhận ra mình thì cũng không ổn. Kể ra, tôi thích nhiều thứ!

*Trong tình yêu Hà Nội ở album này, chị cũng có đủ thứ để kể chứ?

- Đúng vậy. Trước hết, tôi thể hiện điều này bằng câu chuyện mang đủ màu thời gian, từ tuổi thơ, tuổi thanh xuân, những trắc trở trong cuộc đời cho đến ngày nắng đẹp.

Nếu bài mở màn Hà Nội, Hà Nội là sự chiêm nghiệm về Hà Nội sau 24 năm thì bài cuối Gọi tôi Hà Nội là chân dung của tôi trên con đường mới nhưng không quên hình ảnh mình là một cô bé ôm chiếc vĩ cầm tươi rói trong hiệu ảnh Quốc tế cạnh Bờ Hồ vào mùa Đông năm 1987.

Khi tôi còn nhỏ, những kí ức về Hà Nội rất rõ vì hồi xưa Hà Nội rất nhỏ. Tôi nhớ những năm tháng khi chiến tranh vừa đi qua, bắt đầu xây dựng cuộc sống mới, bố mẹ tôi - những người làm nghề giáo, dù gặp rất nhiều khó khăn về vật chất nhưng vẫn cho con đời sống tinh thần phong phú. Đó không chỉ là những buổi đi chơi trên Bờ Hồ mà còn cho tôi sự gắn bó với những cuốn sách - một điều giá trị vô cùng.

Tôi đã gửi gắm rất nhiều tình yêu của mình với Hà Nội bao gồm cả đời sống, nhịp sống từ những câu chuyện đời xung quanh. Có những hình ảnh thực tế như: "Nếu bạn đến vào mùa sấu chín/ Bạn sẽ thấy tôi Hà Nội, Hà Nội/ Nếu bạn đứng ở cầu Thê Húc/ Bạn sẽ thấy tôi Hà Nội, Hà Nội"; nhưng cũng có những hình ảnh rất đặc biệt như: "Tiếng họa mi chìm vào không gian một con phố đang trưa hè in bóng" - rất đời thường, dung dị nhưng cũng rất Hà Nội, dù là ở thời xưa hay bây giờ.

Còn một điểm nhớ của tôi về Hà Nội nữa. Đó là mái hiên nhà. Tôi nhớ trước đây, nhà ai ở ven đô cũng thường có vườn rau, hàng cây và đặc biệt là vườn hoa trước cửa nhà. Với tôi, đấy là một hình ảnh cũng rất Hà Nội và những cảm thức về Hà Nội ấy đều tỏa ra từ bên trong mỗi ca khúc mà tôi viết về nơi này. Một Hà Nội của riêng tôi.

*Cảm ơn chị về cuộc trò chuyện!