Gần đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã gửi một văn bản tới các trường học, đề cập đến việc thực hiện chương trình "Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050". Trong đó, bộ yêu cầu các trường cần thiết lập các chính sách ưu đãi như học bổng, miễn giảm học phí, hỗ trợ tài chính, chỗ ở trong ký túc xá và những hỗ trợ khác dành cho sinh viên theo học chương trình đào tạo về bán dẫn. Bên cạnh đó, việc tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn cũng được nhấn mạnh, nhằm tìm kiếm nguồn kinh phí hỗ trợ hoặc cung cấp học bổng; đồng thời tạo cơ hội thực hành, thực tập cho sinh viên tại các doanh nghiệp và khả năng được tuyển dụng ngay sau khi tốt nghiệp.
Đặc biệt, trong chuyến thăm gần đây của mình tại Việt Nam, tỷ phú Jensen Huang, chủ tịch NVIDIA - tập đoàn sản xuất chip hàng đầu thế giới, đã nhận định cao về tiềm năng và cơ hội của Việt Nam trong ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là về nguồn nhân lực. Ông đã công bố ý định xây dựng một cơ sở của NVIDIA tại Việt Nam trong lĩnh vực bán dẫn, nhằm thu hút nhân tài.
Ngành bán dẫn có gì hấp dẫn đến vậy?
Ngành bán dẫn là một lĩnh vực công nghiệp chuyên sản xuất các thiết bị điện tử, máy tính và thiết bị di động thông qua việc sử dụng các chất bán dẫn. Những vi mạch và chip được chế tạo từ chất bán dẫn có khả năng dẫn điện ở mức trung gian, giữa chất dẫn điện và chất cách điện.
Đây là một ngành công nghiệp vô cùng quan trọng, đóng góp chủ chốt vào sự phát triển của khoa học kỹ thuật và kinh tế toàn cầu. Bên cạnh đó, ngành bán dẫn còn là nền tảng cho mọi thiết bị điện tử, vi mạch và các linh kiện điện tử khác.
Đây là một ngành công nghiệp vô cùng quan trọng, đóng góp chủ chốt vào sự phát triển của khoa học kỹ thuật và kinh tế toàn cầu
Ngành bán dẫn bao gồm nhiều lĩnh vực học tập quan trọng như sau:
- Vật lý bán dẫn: Sinh viên cần nắm vững cấu trúc và các đặc tính của các vật liệu bán dẫn như silic, germani và gallium arsenide. Điều này bao gồm việc tìm hiểu cấu trúc tinh thể, vùng cấm và các hiện tượng điện tử diễn ra trong các vật liệu bán dẫn.
- Thiết kế vi mạch: Đây là một mảng chủ chốt trong ngành công nghiệp chip bán dẫn, nơi sinh viên học cách thiết kế và mô phỏng các vi mạch điện tử. Các môn học có thể được trình bày dưới dạng nguyên lý thiết kế vi mạch, các phương pháp mô phỏng cũng như kiểm tra vi mạch.
- Sản xuất và công nghệ chế tạo: Sinh viên sẽ được trang bị kiến thức về các quy trình sản xuất cũng như công nghệ chế tạo chip bán dẫn. Điều này bao gồm các quy trình như photolithography, etching và các kỹ thuật đo lường cũng như kiểm tra chất lượng.
- Kỹ thuật điện tử: Hiểu biết về các linh kiện và mạch điện tử là một phần quan trọng trong ngành bán dẫn. Sinh viên cần nắm rõ các thành phần như transistor, diode và vi mạch tích hợp.
- Kỹ năng lập trình và phần mềm: Một số lĩnh vực trong ngành này cũng yêu cầu sinh viên có kiến thức về lập trình và phát triển phần mềm để tương tác với các hệ thống điều khiển và kiểm soát mà được tích hợp trong các chip bán dẫn.
Bên cạnh đó, còn có các môn học chuyên ngành và cơ sở ngành khác cũng đóng góp vào kiến thức tổng thể của ngành bán dẫn.
Tại Việt Nam, có nhiều cơ sở đào tạo chuyên ngành bán dẫn nổi bật, bao gồm: Đại học Bách Khoa Hà Nội, Trường Đại học Công nghệ thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Đà Nẵng, Đại học Cần Thơ, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, cùng với Trường Đại học FPT...
Tại Việt Nam, có nhiều cơ sở đào tạo chuyên ngành bán dẫn
Khám phá sức hút của ngành bán dẫn
Vai trò quan trọng trong cuộc sống hiện đại
Ngành bán dẫn giữ vị trí trọng yếu, là cầu nối cho tất cả các thiết bị điện tử trong đời sống hiện đại, từ những chiếc smartphone tiện lợi đến các hệ thống công nghiệp phức tạp. Những vi mạch bán dẫn chính là trái tim của những bước tiến công nghệ như trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo và mạng 5G. Hơn nữa, ngành này còn là động lực chính dẫn dắt sự phát triển của nhiều lĩnh vực khác, cùng nhau hình thành nên một thế giới ngày càng thông minh và dễ chịu hơn.
Cơ hội tăng trưởng vô cùng hứa hẹn
Ngành bán dẫn hiện đang bước vào giai đoạn bùng nổ với tiềm năng tăng trưởng hết sức lớn lao. Sự gia tăng dân số, quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ và xu hướng số hóa không ngừng đã gây ra một nhu cầu lớn đối với các sản phẩm điện tử. Đồng thời, sự xuất hiện của các công nghệ mới như AI, IoT, và xe tự lái đã mở ra nhiều cơ hội và thách thức cho ngành bán dẫn, nâng cao giá trị thị trường lên hàng trăm tỷ đô la. Với những yếu tố thuận lợi này, ngành bán dẫn dự kiến sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong những năm tới.
Mức lương hấp dẫn và cơ hội nghề nghiệp phong phú
Theo những nhận định từ các chuyên gia, mức lương của nhân sự trong ngành bán dẫn và thiết kế vi mạch tại Việt Nam hiện đang ở mức "mơ ước" đối với nhiều bạn trẻ, dao động từ 250.000.000 đến 2.540.000.000 VND mỗi năm tùy thuộc vào số năm kinh nghiệm.
Cụ thể, đối với các kỹ sư có từ 1 đến 3 năm kinh nghiệm, mức lương có thể nằm trong khoảng 250.000.000 - 380.000.000 VND/năm. Với những ai sở hữu 4 đến 6 năm kinh nghiệm, thu nhập có thể tăng lên từ 400.000.000 đến 635.000.000 VND/năm. Đặc biệt, những cá nhân có hơn 11 năm kinh nghiệm có khả năng kiếm được từ 1.168.000.000 đến 2.030.000.000 VND/năm, và con số này có thể còn cao hơn nữa.
Ngoài ra, môi trường làm việc tại các công ty bán dẫn rất chuyên nghiệp và hiện đại, tạo điều kiện tuyệt vời cho nhân viên phát triển bản thân và nâng cao kỹ năng. Với sự đa dạng về các vị trí công việc, từ thiết kế, sản xuất đến nghiên cứu, ngành bán dẫn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn cho những ai muốn theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực công nghệ cao.
Đóng góp tích cực vào sự phát triển xã hội
Ngành bán dẫn không chỉ là một trong những chất xúc tác của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 mà còn giữ vai trò thiết yếu trong việc giải quyết nhiều vấn đề xã hội. Công nghệ bán dẫn đã đem đến những đột phá ở lĩnh vực y tế, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị bệnh một cách hiệu quả hơn. Trong giáo dục, công nghệ này mở ra các phương pháp học tập mới, linh hoạt và tương tác. Thêm vào đó, các giải pháp năng lượng xanh dựa trên công nghệ bán dẫn cũng góp phần bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững.