Sau giai đoạn tăng nóng cùng cơn sốt AI, bán dẫn, cổ phiếu công nghệ trên toàn cầu đã có dấu hiệu hạ nhiệt. Đại diện tiêu biểu là NVIDIA vừa "bốc hơi" 300 tỷ USD vốn hóa trong nửa cuối tháng 6 sau khi lập đỉnh lịch sử. Một số chuyên gia coi đợt giảm giá này là "một sự điều chỉnh lành mạnh" nhưng không thể phủ nhận nhà đầu tư đã quá hưng phấn với cổ phiếu công nghệ thời gian qua.
Không nằm ngoài xu hướng trên, cổ phiếu công nghệ, viễn thông trên sàn chứng khoán Việt Nam cũng đã hạ nhiệt rõ rệt. Sau khi tăng rất mạnh từ đầu năm, loạt cổ phiếu đã quay đầu giảm từ đỉnh như FPT (-5,5%), VGI (-5,9%), CTR (-10,4%), FOX (-13,8%), CMG (-11,8%), ELC (-15,6%), ICT (-23,9%), SBD (-20,5%), MFS (-38,8%)...
Thực tế, cổ phiếu công nghệ, viễn thông hạ nhiệt là điều không quá bất ngờ bởi đà tăng nóng trước đó đã đẩy định giá lên cao ngất ngưởng. Điển hình như FPT với P/E cao hàng đầu lịch sử gần 28 lần, VGI ở mức 230 lần, CMG ở mức 36 lần, ELC ở mức 25 lần,… Đây là những con số rất cao so với mặt bằng chung các doanh nghiệp trên sàn chứng khoán Việt Nam.
Rõ ràng, cơn sốt công nghệ toàn cầu có ảnh hưởng nhất định đến các cổ phiếu nhóm này tại Việt Nam. Trong một báo cáo hồi cuối tháng 5, VNDirect cho rằng, giá cổ phiếu FPT tăng vọt từ khi tin tức về mối quan hệ hợp tác với NVIDIA xuất hiện, đẩy định giá lên cao nhất mọi thời đại. Các cổ phiếu liên quan đến chip bán dẫn đã được định giá lại mạnh mẽ trong những năm gần đây.
CTCK này dẫn chứng P/E của SOX (chỉ số ngành bán dẫn) vượt trội so với thị trường, cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ của nhà đầu tư và niềm tin vào câu chuyện bán dẫn. Cụ thể, P/E của NVIDIA đã tăng đáng kể trong năm 2023 do niềm tin của thị trường vào triển vọng tương lai của hãng, được thúc đẩy bởi các khoản đầu tư chiến lược vào các ứng dụng hỗ trợ AI vượt xa chip bán dẫn.
Theo VNDirect, mặc dù đóng góp trực tiếp của bán dẫn hiện tại vào kết quả tài chính của FPT có thể không đáng kể, nhưng thị trường có thể sẵn sàng trả FPT một mức giá cao hơn và chờ đợi một câu chuyện xa hơn. Các câu chuyện liên quan đến chip bán dẫn đều khiến các nhà đầu tư đánh giá công ty cao hơn.
Nền tảng cơ bản ảnh hưởng đến mức độ khốc liệt của nhịp điều chỉnh
Có thể thấy, mức độ giảm điểm của các cổ phiếu có sự khác biệt. Từ đỉnh lịch sử, FPT và VGI đều giảm chưa đến 6% dù áp lực chốt lời là không hề nhỏ. Tại thời điểm đạt đỉnh, FPT đã tăng 64% trong khi thị giá VGI cao gấp 4,3 lần so với đầu năm. Điều này phần nào cho thấy lực đỡ "khoẻ" trên 2 cổ phiếu đầu ngành này.
Trong khi đó, các cổ phiếu vốn hóa nhỏ hơn đều ghi nhận mức giảm 2 con số so với đỉnh gần nhất. Trong năm 2023, FOX, CMG, CTR, SBD đều chỉ tăng trưởng lợi nhuận ở mức dưới 10% so với cùng kỳ, MFS và ICT thậm chí còn đi lùi. Tình hình cũng không cải thiện nhiều trong quý đầu năm nay.
Mức tăng trưởng lợi nhuận thấp có phần không tương xứng với kỳ vọng và định giá rất cao mà thị trường đang trả cho những cổ phiếu này. Thêm nữa, việc các doanh nghiệp này có thực sự hưởng lợi từ "trend" AI, bán dẫn hay không còn cần đánh giá kỹ càng hơn bởi thực tế ngay cả những cái tên đầu ngành như FPT, VGI mức độ hưởng lợi cũng khá hạn chế.
Tuy nhiên, FPT hay VGI đều có những câu chuyện riêng hấp dẫn để nhà đầu tư chấp nhận mức định giá đắt đỏ như vậy chứ không chỉ đơn thuần là xuôi theo sóng công nghệ, viễn thông. FPT vốn là một cỗ máy tăng trưởng bền bỉ suốt nhiều năm qua, được kỳ vọng sẽ tiếp tục bứt phá sau cái bắt tay với NVIDIA và chiến lược M&A đã chứng minh được hiệu quả.
Viettel Global cũng đang ghi nhận những chuyển biến tích cực trong kết quả kinh doanh và hướng đến mục tiêu xoá lỗ luỹ kế trong năm nay. Đây được đánh giá sẽ là tiền đề để đơn vị đang dẫn đầu về thị phần tại 7/10 thị trường nước ngoài tiếp tục triển khai những kế hoạch quan trọng trong tương lai.
Triển vọng tăng trưởng khả quan trong dài hạn
Nhìn chung, áp lực điều chỉnh trong ngắn hạn là khó tránh khỏi nhưng không thể phủ nhận triển vọng tích cực của ngành công nghệ, viễn thông. KBSV dẫn dự báo của Gartner cho thấy, chi tiêu cho lĩnh vực công nghệ thông tin trong năm 2024 trên thế giới sẽ tăng trưởng ổn định ở mức 8%, đạt 5.100 tỷ USD nhờ kỳ vọng đầu tư vào Cloud, bảo mật thông tin, AI và tự động hoá. Lĩnh vực phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin được cho là sẽ tăng trưởng lần lượt 13,8% và 10,4%.
Về dài hạn, KBSV cho rằng chi tiêu cho lĩnh vực công nghệ sẽ tiếp tục tăng trưởng do sự phát triển nhanh của công nghệ, đòi hỏi các doanh nghiệp, tổ chức phải mạnh tay đầu tư để cạnh tranh, thích nghi với xu thế tất yếu; thói quen của người tiêu dùng dần thay đổi, phụ thuộc vào các sản phẩm công nghệ thông tin; Chính phủ các nước ưu tiên phát triển công nghệ để bắt kịp sự thay đổi của thế giới. Với triển vọng vững chắc về nhu cầu, nhóm phân tích của KBSV dự báo các công ty công nghệ vẫn sẽ duy trì được đà tăng trưởng kết quả kinh doanh hai chữ số.
Đối với ngành viễn thông, Agriseco dự báo tiếp tục tăng trưởng về lợi nhuận nhờ đẩy mạnh phát triển 5G. Năm 2024-2025 được kỳ vọng là giai đoạn triển khai rộng khắp mạng 5G ở các tỉnh, thành. Chính phủ đã đẩy mạnh chính sách phát triển các trung tâm dữ liệu (data center), tạo cơ sở hạ tầng cho hoạt động viễn thông. Theo Gartner, việc phát triển data center giúp thúc đẩy 15% doanh thu hằng năm cho mảng viễn thông.