Cua lông Thượng Hải là một món ăn truyền thống, thường dành cho tầng lớp quý tộc, vua chúa thời xa xưa ở Trung Quốc bởi độ thơm ngon, bổ dưỡng và quý hiếm. Mỗi năm, cua lông chỉ có một mùa, kéo dài khoảng hai tháng. Những con cua ngon nhất phải được đánh bắt ở hồ Dương Trừng, vùng Chiết Giang, sau đó được tiến cung hoặc những nhà giàu có.
Không chỉ nổi tiếng bởi độ ngon, cua lông được xếp vào hàng món ăn quý tộc bởi cung cách ăn rất cầu kỳ, nhiều công đoạn và tốn thời gian. Một bộ đồ dụng cụ ăn cua lông chuyên nghiệp thường có tới 8 thành phần khác nhau bao gồm kéo, nhíp, búa, dao lưỡi nhỏ, dĩa, thìa và một thớt nhỏ bằng kim loại. Thậm chí, nhiều người còn ví von đồ nghề ăn cua lông Thượng Hải như dụng cụ phẫu thuật hoặc làm đồ da của các nghệ nhân.
Mỗi dụng cụ lại có công dụng khác nhau với mục đích lấy được hết những phần cua lông ở các ngóc ngách trên thân cua một cách triệt để. Đầu tiên là dùng kéo để cắt rời càng cua, sau đó cắt ở phần khớp, lấy thanh đẩy dồn phần thịt ra ngoài. Tiếp đó, đặt mai cua lên bàn kim loại, lấy búa gõ nhẹ để phần thịt bên trong long ra, rồi lấy thìa lớn làm tay đòn, bẩy phần mai cua ra, lần lượt sử dụng các dụng cụ có sẵn để tách và lấy những phần thịt cua bên trong mai, dùng nhíp kéo phần trứng và gạch ra ngoài.
Cách sử dụng dụng cụ 8 món để ăn cua lông
Ăn cua lông đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và nhiều thời gian. Không chỉ cẩn thận lấy hết phần thịt cua bên trong, nhiều người còn cố gắng tách tua thật khéo sao cho có thể xếp lại ngay ngắn các bộ phận y như hình dáng ban đầu. Người ta tin rằng chỉ lấy đi phần thịt bên trong còn phần vỏ vẫn nguyên vẹn thì sẽ gặp may mắn và chứng tỏ độ tinh tế của các gia đình quyền quý thời xưa.
Tuy nhiên, đây chỉ là cách ăn cầu kỳ của "người chơi hệ cua lông". Thời gian hoàn thành có thể lên tới 30-40 phút cho một con cua. Nhiều người Trung Quốc cho biết họ không dành nhiều thời gian tới vậy, chỉ tốn khoảng 5 phút và chỉ cần một chiếc kéo. Nhưng một số người khác lại cho rằng, nếu ăn cua vội vàng, có thể lẫn cả vỏ, làm mất đi hương vị vốn có.
Loại cua này có kích thước nhỏ nhưng chất lượng lại hảo hạng, thịt ngọt thanh mà không tanh nên giá khá cao, có khi lên tới hơn 100 USD một con. Ngày nay, cua lông được "bình dân hóa", trở thành món ăn thường ngày trong các nhà hàng ở vùng Thượng Hải, Hàng Châu, Tô Châu vào mùa thu. Phần thịt cua được lấy ra hết, sau đó nấu thành loại nước xốt sền sệt, rưới lên trên cơm hoặc mì. Đây là món ăn nhất định phải thử cho du khách khi tới vùng đất này. Nhiều ngôi sao nổi tiếng như Xa Thi Mạn, Trần Mẫn Chi của Hong Kong hay Thanh Hằng, Khả Ngân, H'Hen Niê hay Pông Chuẩn cũng từng khoe thưởng thức mì cua lông khi tới Thượng Hải.
Mì cua lông Thượng Hải.
Nguyên Chi