Sau khi cuộc biểu tình phản đối chiến sự Israel - Hamas nổ ra đầu tiên tại Đại học Columbia ở New York, sinh viên hàng loạt trường khác trên khắp nước Mỹ cũng tham gia phong trào hưởng ứng, bày tỏ sự ủng hộ với Palestine và yêu cầu chấm dứt xung đột. Một trong những cuộc biểu tình lớn nhất diễn ra tại Đại học California Los Angeles (UCLA), bắt đầu từ ngày 25/4.
Hàng nghìn sinh viên, giảng viên UCLA khi đó bắt đầu tụ tập tại Dickson Plaza, khoảng sân ngoài trời giữa thư viện và phòng hòa nhạc của trường. Họ kêu gọi ngừng bắn ở Dải Gaza, yêu cầu ban giám hiệu minh bạch hơn về quan hệ tài chính với các nhà sản xuất vũ khí và với Israel.
Cảnh sát Mỹ đối mặt người biểu tình ở Đại học California (UCLA) rạng sáng 2/5. Ảnh: AFP
Họ chiếm giữ khuôn viên này, dựng lều trại và dùng ván ép, kệ gỗ dựng rào chắn xung quanh, biến Dickson Plaza thành một "căn cứ địa" để biểu tình dài ngày. Trong vài ngày tiếp theo, quy mô biểu tình mở rộng ra phòng y tế và canteen trường, với số lều trại lên tới hàng chục.
Khi trại biểu tình ngày càng lớn, một số nhóm ủng hộ Israel bắt đầu xuất hiện, thường vào đêm khuya, dường như để thăm dò. Những người này dùng loa phóng thanh phát tiếng động lớn về phía khu trại biểu tình, giống như "tra tấn tâm lý" những người bên trong, các sinh viên mô tả.
Vị trí sinh viên dựng lều trại biểu tình trong khuôn viên Đại học California (UCLA) ở Mỹ. Đồ họa: BBC
Đêm 30/4, rạng sáng 1/5, một nhóm phản biểu tình tập trung tại bãi cỏ phía đông trại. Nhiều người mặc áo in thông điệp ủng hộ Israel, vẫy cờ Israel và các tổ chức Do Thái, hô khẩu hiệu ủng hộ Tel Aviv.
Trong nhiều giờ, nhóm phản biểu tình tấn công trại sinh viên, phá hàng rào gỗ, phun hóa chất và ném pháo hoa vào bên trong. Họ tấn công những người ủng hộ Palestine rời trại, đánh đập, xịt hơi cay vào sinh viên. Cảnh sát không có mặt hay có phản ứng vào thời điểm này.
"Tôi bị một nhóm người lôi ra ngoài và bị đánh bằng búa và gậy kim loại, trầy xước khắp người", Aidan Doyle, sinh viên 21 tuổi, kể lại.
Nhóm phản biểu tình, ủng hộ Israel tấn công, ném pháo hoa vào khu trại sinh viên rạng sáng 1/5. Video: Guardian
"Một nhóm người đã tấn công trại sinh viên ủng hộ quyền của người Palestine trong đêm. Bất kể lý do là gì, việc tấn công sinh viên, giảng viên là hoàn toàn không thể chấp nhận được", hiệu trưởng UCLA Gene Block nói.
Đến giữa trưa, ban giám hiệu UCLA thông báo đã liên hệ với cơ quan hành pháp để can thiệp trước tình trạng bạo lực tại khu trại biểu tình. Cảnh sát có mặt sau gần ba tiếng, nhưng bạo lực vẫn tiếp diễn ở các khu vực khác ở trại.
Chập tối, hàng chục cảnh sát chống bạo động bắt đầu dàn đội hình xung quanh khu trại.
Người biểu tình bên trong khu trại cũng chuẩn bị cho xô xát. Các bên tài trợ đổ vào khu trại hàng trăm mũ bảo hiểm, khẩu trang, kính bảo hộ, cũng như các nguồn gỗ phế liệu, vật liệu xây dựng để gia cố rào chắn.
Khu trại sinh viên ở Dickson Plaza (vàng), nhóm phản biểu tình ủng hộ Israel (đỏ) và cảnh sát (xanh). Đồ họa: AP
1h20 sáng 2/5, cảnh sát cử một nhóm tiếp cận rìa phía tây và lối vào chính của khu trại, đối mặt với hàng trăm người biểu tình. Tại rìa tây, những người biểu tình xô đẩy cảnh sát khỏi trại, hô vang: "Biểu tình ôn hòa!", "Ra khỏi trường của chúng tôi!". Tại lối chính, các sĩ quan bị chặn lại bằng tấm chắn và ô.
4h sáng, cảnh sát Mỹ dỡ bỏ rào chắn rìa đông trại, trong khi người biểu tình kháng cự. Đụng độ xảy ra khiến ít nhất một người bị thương nặng.
Sau khi phá dỡ hàng rào gỗ, cảnh sát tiến sâu vào trại, bắn đạn cao su, lựu đạn choáng để trấn áp người biểu tình. Trước áp lực của cảnh sát, nhiều sinh viên rời khỏi khu trại. Ít nhất 200 người bị bắt, theo UCLA.
Đến sáng 2/5, toàn bộ khu trại biểu tình bị phá dỡ và dọn dẹp sau một tuần án ngữ khuôn viên trường. Những người biểu tình cũng chưa xuất hiện trở lại sau khi cảnh sát mạnh tay can thiệp.
Cảnh sát Mỹ bắt người biểu tình sau khi tiến vào khu trại trong khuôn viên UCLA, rạng sáng 2/5. Ảnh: AFP
Trong tuyên bố đưa ra sau đó, hiệu trưởng Block cho hay bạo lực tại khu trại biểu tình khiến nhiều sinh viên UCLA gặp nguy hiểm, không an toàn cho việc học.
"Cuộc tấn công kinh hoàng nhắm vào sinh viên rạng sáng 1/5 là lý do khiến cảnh sát phá bỏ trại", ông Block cho biết, thêm rằng trường đã phải hủy các tiết học hôm đó do tình trạng bạo lực.
Đức Trung (Theo USA Today, Guardian, Reuters)