Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ tuyên thệ nhậm chức ngày 20/1 tại Đồi Capitol, bắt đầu nhiệm kỳ 2025-2029. Lễ nhậm chức tổng thống năm nay có một số thay đổi so với truyền thống, do điều kiện thời tiết không thuận lợi.
Ông Donald Trump tại Trung tâm Hội nghị Palm Beach, thành phố West Palm Beach, bang Florida ngày tháng 11/2024. Ảnh: AP
Tổng thống đắc cử Donald Trump cùng gia đình từ Palm Beach, bang Florida đến Washington vào tối 18/1 bằng chuyên cơ quân sự C-32 trong chuyến bay mang tên Sứ mệnh Không quân Đặc biệt 47, theo lệnh điều động của Tổng thống Joe Biden.
Ông sau đó cùng người ủng hộ và các quan khách tham dự loạt sự kiện ăn mừng nhậm chức tại Câu lạc bộ Golf Quốc gia Trump do ông sở hữu ở Sterling, bang Virginia, ngoại ô thủ đô Washington, trước khi di chuyển tới Blair House, nhà khách đối diện Nhà Trắng. Các tổng thống đắc cử Mỹ thường nghỉ tại Blair House vào đêm trước ngày nhậm chức để tiện chuẩn bị cho các sự kiện vào hôm sau.
Loạt sự kiện ngày nhậm chức bắt đầu bằng buổi lễ tại nhà thờ St. John's Episcopal, còn được gọi là "nhà thờ của các tổng thống", ở quảng trường Lafayette gần Nhà Trắng, vào sáng 20/1.
Tổng thống đắc cử Trump, Phó tổng thống đắc cử JD Vance sẽ tham gia buổi cầu nguyện do mục sư Robert Fisher phụ trách. Đây là truyền thống có từ hơn 90 năm trước, là sự kiện riêng tư, không cho phép truyền thông tham dự.
"Buổi lễ sẽ khác biệt so với những hoạt động còn lại trong ngày", mục sư Fisher nói với Washington's Top News. "Điều chúng tôi mang đến cho Tổng thống đắc cử và Phó tổng thống đắc cử là một khoảng thời gian bình lặng, suy ngẫm".
Ông Trump và phu nhân Melania sau đó đến Nhà Trắng dự tiệc trà với Tổng thống Joe Biden và Đệ nhất phu nhân Jill Biden, truyền thống với hàm ý lãnh đạo đương nhiệm chào đón người kế nhiệm mình. Tổng thống đắc cử sau đó đến Đồi Capitol để thực hiện lễ tuyên thệ nhậm chức.
Theo kế hoạch ban đầu, lễ tuyên thệ nhậm chức diễn ra ngoài trời ở Mặt tiền phía Tây tòa nhà quốc hội. Tuy nhiên, dự báo thời tiết cho thấy nhiệt độ tại thủ đô Washington ngày 20/1 khoảng -7 độ C, cảm nhận thực tế có thể lạnh hơn do ảnh hưởng của gió.
Do thời tiết không thuận lợi, ông Trump ngày 17/1 thông báo sẽ tổ chức lễ nhậm chức tại khu mái vòm Rotunda bên trong Điện Capitol. Khu Rotunda có kiến trúc mái vòm đặc trưng, là trung tâm của tòa nhà quốc hội Mỹ và được sử dụng làm địa điểm dự phòng cho lễ nhậm chức tổng thống.
Thay đổi này sẽ làm giảm đáng kể lượng người được xem trực tiếp lễ nhậm chức. Phần lớn trong hơn 220.000 khách có vé, vốn dự kiến theo dõi sự kiện từ khuôn viên Điện Capitol, không được vào bên trong tòa nhà. Lần gần đây nhất Mỹ tổ chức lễ nhậm chức tổng thống trong nhà là năm 1985, khi ông Ronald Reagan bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai.
Ông Trump nói rằng những người ủng hộ có thể theo dõi lễ nhậm chức thông qua các màn hình được đặt ở Capital One Arena, nhà thi đấu có sức chứa khoảng 20.000 người ở trung tâm Washington.
Sơ đồ bên trong tòa nhà quốc hội Mỹ. Đồ họa: USA Today
Các hoạt động theo lịch trình vẫn giữ nguyên, buổi biểu diễn âm nhạc chào mừng dự kiến bắt đầu lúc 9h30 (21h30 giờ Hà Nội). Dàn hợp xướng Đại học Nebraska - Lincoln và Ban nhạc Thủy quân lục chiến Mỹ chơi nhạc dạo đầu.
Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar sẽ ổn định trật tự để bắt đầu lễ tuyên thệ nhậm chức của ông Trump và ông Vance vào 12h trưa cùng ngày (0h ngày 21/1 giờ Hà Nội). Hai tân lãnh đạo đặt tay lên một cuốn sách, thường là Kinh thánh, và lặp lại lời tuyên thệ theo người phụ trách.
Ông Trump năm nay dự kiến dùng hai cuốn sách, gồm cuốn kinh thánh riêng được mẹ trao lại cho ông từ năm 1955 và cuốn kinh thánh Lincoln - được Tổng thống Abraham Lincoln dùng để tuyên thệ nhậm chức năm 1861. Đây cũng là hai cuốn sách ông Trump sử dụng khi nhậm chức lần đầu năm 2017. Ủy ban Nhậm chức Trump - Vance cho biết Phó tổng thống đắc cử sẽ dùng cuốn kinh thánh của gia đình.
Ông Vance tuyên thệ nhậm chức trước, do thẩm phán Tòa án Tối cao Brett Kavanaugh chủ trì.
Không có quy định cụ thể về lời tuyên thệ của phó tổng thống, nhưng nội dung thường là "Tôi trịnh trọng tuyên thệ rằng tôi sẽ ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp Mỹ trước mọi kẻ địch, cả trong và ngoài nước, tôi sẽ tin tưởng và trung thành với Hiến pháp, tôi tự nguyện thực hiện nghĩa vụ này mà không hề e ngại hay trốn tránh, tôi sẽ trung thành và hoàn thành tốt các trách nhiệm của vị trí mà tôi chuẩn bị đảm nhiệm. Xin Chúa hãy giúp con!".
Nữ ca sĩ Carrie Underwood trình diễn ca khúc Ameria the Beautiful trước khi Chánh án Tòa án Tối cao John Roberts chủ trì lễ tuyên thệ cho ông Trump. Khác với phó tổng thống, lời tuyên thệ của tổng thống Mỹ được Hiến pháp quy định cụ thể trong Điều 2, Mục 1, Khoản 8 và phải đọc đúng thứ tự các từ.
Ông Roberts đọc lời tuyên thệ để ông Trump lặp lại. "Tôi trịnh trọng tuyên thệ (hoặc khẳng định) rằng tôi sẽ đảm đương vị trí Tổng thống Mỹ một cách trung thành và sẽ làm hết khả năng để giữ gìn, duy trì và bảo vệ Hiến pháp Mỹ". Đa số các tổng thống, bao gồm cả Trump hồi năm 2017, đều nói thêm "Xin Chúa hãy giúp con", dù hiến pháp không quy định phải nói câu này.
Đây là lần thứ 5 thẩm phán Roberts chủ trì lễ tuyên thệ của tổng thống Mỹ kể từ khi nhậm chức chánh án Tòa án Tối cao tháng 9/2005. Năm 2009, ông Roberts đã đọc sai thứ tự câu chữ khi chủ trì lễ nhậm chức ngày 20/1 cho ông Barack Obama, buộc tổng thống phải đọc lại vào tối hôm sau tại Nhà Trắng.
Ông Donald Trump tuyên thệ nhậm chức năm 2017. Video: ABC News
Sau khi nhậm chức, ông Trump có bài phát biểu vạch ra mục tiêu trong nhiệm kỳ 4 năm tới. Trả lời phỏng vấn trước đó, ông Trump cho biết bài phát biểu sẽ truyền cảm hứng về "tình đoàn kết, sức mạnh và sự công bằng".
Ông Trump sau đó đến Phòng Tổng thống bên trong Điện Capitol để ký những sắc lệnh hành pháp và bản ghi nhớ đầu tiên cho nhiệm kỳ. Trong khi đó, ông Biden chính thức mãn nhiệm, cùng bà Jill rời Điện Capitol.
Ông Trump cùng cấp phó sẽ dự tiệc trưa với các lãnh đạo Thượng viện, do Ủy ban Hỗn hợp của Quốc hội phụ trách lễ nhậm chức (JCCIC) tổ chức. Truyền thống này được duy trì từ năm 1953.
Thông thường, tân tổng thống và cấp phó sẽ ra Mặt tiền phía Đông của Đồi Capitol duyệt đội danh dự và bắt đầu cuộc diễu hành từ Đồi Capitol, qua Đại lộ Pennsylvania về Nhà Trắng. Năm nay, do ảnh hưởng từ thời tiết lạnh giá, lễ diễu hành nhậm chức sẽ được chuyển vào nhà thi đấu Capital One Arena, nhưng chưa rõ sẽ diễn ra thế nào.
Tại Nhà Trắng, tân tổng thống sẽ bắt đầu lễ ký tài liệu tại Phòng Bầu dục. Hai nguồn thạo tin nói với Reuters rằng các trợ lý ông Trump đã chuẩn bị hàng loạt sắc lệnh và ông có thể ban lệnh ân xá cho các bị cáo liên quan vụ bạo loạn tại Đồi Capitol năm 2021.
Tối cùng ngày, ông Trump dự kiến xuất hiện tại ba tiệc mừng nhậm chức ở Washington gồm Dạ tiệc Tổng Tư lệnh tập trung tôn vinh các quân nhân, Dạ tiệc Tự do dành cho người ủng hộ ông Trump với phần biểu diễn từ Village People, và Dạ tiệc Starlight dành cho các nhà tài trợ lớn. Ông Trump dự kiến phát biểu tại cả ba sự kiện này.
Khu mái vòm Rotunda trong tòa nhà quốc hội Mỹ ngày 17/1. Ảnh: AFP
Ngày 21/1, ngày làm việc trọn vẹn đầu tiên của ông Trump ở cương vị Tổng thống Mỹ thứ 47, sẽ bắt đầu với một buổi lễ cầu nguyện cho đất nước tại Nhà thờ Quốc gia Washington.
Ngoài các sự kiện chính thức, một số sự kiện bên lề và không chính thức khác cũng sẽ diễn ra tại Washington trong dịp lễ nhậm chức của ông Trump, thu hút sự tham gia của nhiều người ủng hộ trung thành.
Phó tổng thống đắc cử Vance dự kiến tham gia buổi dạ tiệc của tổ chức bảo thủ Turning Point USA. Một số tổ chức khác cũng công bố các buổi dạ tiệc với tên gọi như Dạ tiệc Đăng quang, Dạ tiệc Toàn dân Mỹ, Dạ tiệc Tiền số và Dạ tiệc Di sản Tự do.
Như Tâm (Theo PBS, BBC, Reuters)