Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol - Ảnh: REUTERS
Khuya 3-12 (theo giờ địa phương), Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol bất ngờ tuyên bố lệnh thiết quân luật. Đây là lần đầu tiên chế độ thiết quân luật được thi hành ở quốc gia này từ sau cuộc lật đổ do quân đội tiến hành hồi năm 1979.
Thiết quân luật là gì?
Theo Indian Express, tình hình thiết quân luật là khi chính quyền dân sự được thay thế bằng chính quyền quân sự. Khi ấy, những quy trình pháp lý dân sự bị tạm ngừng để trao quyền lại cho quân đội. Một số quyền tự do dân sự thông thường có thể bị tạm ngừng trong thời gian tình trạng thiết quân luật có hiệu lực.
Tình hình nóng ở Hàn Quốc khi có lệnh thiết quân luật khẩn cấp
Điều 77 Hiến pháp Hàn Quốc quy định những điều kiện để tuyên bố tình trạng thiết quân luật: "Khi cần thiết phải đối phó với yêu cầu quân sự hoặc duy trì an ninh và trật tự công cộng thông qua việc huy động lực lượng quân sự trong thời chiến, xung đột vũ trang hoặc tình trạng khẩn cấp quốc gia tương tự, Tổng thống có thể tuyên bố thiết quân luật theo quy định của pháp luật.
Trong tình trạng thiết quân luật đặc biệt, các biện pháp đặc biệt có thể được thực hiện liên quan đến yêu cầu về lệnh bắt, quyền tự do ngôn luận, báo chí, hội họp và lập hội, hoặc các quyền hạn của hành pháp và tư pháp theo các điều kiện được quy định bởi pháp luật".
Từ khi lập quốc vào năm 1948 đến nay, Hàn Quốc đã tuyên bố thiết quân luật tổng cộng 16 lần. Tuy nhiên, tất cả những lần ấy đều trong những năm đầu tiên của quốc gia này. Trước năm 2024, lần cuối thiết quân luật được áp dụng ở Hàn Quốc là năm 1980.
Toàn văn sắc lệnh thiết quân luật
Cảnh sát đứng gác trước cổng vào Quốc hội Hàn Quốc sau khi Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol ban bố thiết quân luật tại Seoul, Hàn Quốc ngày 3-12 - Ảnh: REUTERS
Toàn văn sắc lệnh thiết quân luật được tướng Park An Su, chỉ huy thiết quân luật của Bộ chỉ huy Thiết quân luật, tuyên bố như sau:
"Để bảo vệ nền dân chủ tự do trước mối đe dọa lật đổ chế độ của Đại Hàn Dân Quốc bởi các lực lượng chống nhà nước đang hoạt động trong lãnh thổ Đại Hàn Dân Quốc và để đảm bảo an toàn cho người dân, các nội dung sau đây được tuyên bố trên toàn lãnh thổ Đại Hàn Dân Quốc kể từ 23h ngày 3-12-2024:
1. Mọi hoạt động chính trị, bao gồm các hoạt động của Quốc hội, hội đồng địa phương, đảng phái chính trị, hiệp hội chính trị, các cuộc biểu tình và tụ tập, đều bị cấm.
2. Mọi hành động phủ nhận hoặc tìm cách lật đổ hệ thống dân chủ tự do đều bị cấm, cũng như việc lan truyền tin giả, thao túng dư luận, và tuyên truyền sai lệch.
3. Tất cả các phương tiện truyền thông và xuất bản sẽ chịu sự kiểm soát của Bộ chỉ huy Thiết quân luật.
4. Các cuộc đình công, bỏ làm việc và tụ tập gây xáo trộn trật tự đều bị cấm.
5. Tất cả nhân viên y tế, bao gồm cả bác sĩ thực tập, đang đình công hoặc rời khỏi lĩnh vực y tế phải trở lại công việc trong vòng 48 giờ và toàn tâm toàn ý thực hiện nhiệm vụ. Những người vi phạm sẽ bị xử lý theo luật thiết quân luật.
6. Dân thường vô tội, ngoại trừ các lực lượng chống nhà nước và các lực lượng phá hoại khác, sẽ hưởng những biện pháp giảm thiểu sự bất tiện trong cuộc sống hằng ngày.
Những người vi phạm tuyên bố trên có thể bị bắt giữ, giam giữ và khám xét mà không cần lệnh theo điều 9 của Luật Thiết quân luật Đại Hàn Dân Quốc (quyền hạn đặc biệt của chỉ huy thiết quân luật) và sẽ bị trừng phạt theo điều 14 của Luật Thiết quân luật (các quy định về xử phạt)".