1. Những sai lầm thường mắc trong dinh dưỡng ngày Tết
Mùa lễ hội, nhất là thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán, người dân thường bận rộn với kế hoạch vui chơi, đón một mùa xuân mới sang. Nhiều người cho rằng đây là dịp nghỉ ngơi, gặp gỡ bạn bè, hội họp… và thường quên rằng cơ thể chúng ta vẫn cần được bổ sung dinh dưỡng để duy trì sức khỏe, phòng tránh bệnh tật.
Dinh dưỡng cân bằng và hợp lý luôn là "chìa khóa vàng" để bảo vệ sức khỏe, song trong những dịp này chúng ta thường khó có những bữa ăn cân bằng, hợp lý. Đó chính là sai lầm mà nhiều người gặp phải trong dinh dưỡng vào những dịp này. Cụ thể như:
- Ăn quá nhiều chất đạm và chất béo: Trong bữa ăn vào dịp này chúng ta thường ăn quá nhiều các món: Thịt, cá, giò, chả, nem, thức ăn nhanh (thịt hun khói, xúc xích, lạp xưởng…), các món thường xào, rán rất nhiều dầu, mỡ, nhiều muối…
Bữa ăn ngày tết thường quá nhiều thịt.
- Ăn thiếu rau xanh, trái cây: Những thực phẩm tốt cho sức khỏe nên ăn nhiều trong mỗi bữa ăn thì lại rất thiếu trong các bữa ăn dịp này. Đây là nhóm cung cấp vitamin , khoáng chất và - một nhóm chất quan trọng đối với sức khỏe.- Uống nhiều rượu, bia, nước ngọt : Trong dịp lễ hội khó tránh khỏi.
- Ăn uống không điều độ: Ăn quá nhiều, ăn không đúng bữa, ăn tối muộn…
- Vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm : Do thức ăn nấu xong để lâu, hoặc ăn ngoài hàng quán không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm...
Hậu quả của chế độ dinh dưỡng không hợp lý này là làm tăng nguy cơ bị thừa cân, béo phì, làn da nhăn nheo, xỉn màu, đặc biệt là nguy cơ tái phát và biến chứng các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường, gout…
Rượu bia tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ cho sức khỏe trong các bữa tiệc.
Cụ thể:
- Uống rượu bia quá độ còn dẫn tới các bệnh của đường tiêu hóa như viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa, bệnh về gan. Uống nhiều rượu có thể gây hạ đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường đang điều trị với thuốc hạ đường huyết; tăng gánh nặng cho gan (với người bị bệnh gan mạn tính có thể gây ra đợt viêm gan cấp)...
- Ăn quá nhiều chất đạm ảnh hưởng đến người bị suy thận, làm cho tình trạng bệnh nặng lên.
- Ăn quá nhiều chất béo gây tăng tình trạng rối loạn mỡ máu, tăng tình trạng xơ vữa động mạch dẫn đến tăng huyết áp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim, nhồi máu não…
- Uống quá nhiều nước ngọt... gây hại cho những người bị xơ gan, gout, tim mạch, đái tháo đường…
- Các món ăn sẵn như thịt xông khói, lạp sườn, xúc xích... chứa lượng muối và mỡ cao, không tốt cho người bị tăng huyết áp. Nhiều người bị đột quỵ ngay sau bữa ăn uống nhiều bia rượu ngày lễ hội.
- Những bữa ăn quá nhiều chất dinh dưỡng, không theo giờ giấc sẽ làm hệ tiêu hóa bị xáo trộn, có thể gây ra tình trạng đầy hơi, chướng bụng, ậm ạch, ợ hơi, ợ chua, nhẹ sẽ gây rối loạn tiêu hóa, nặng hơn thì gây ra các bệnh tiêu hóa khác như các bệnh dạ dày, gan, mật, tụy...
2. Ăn thế nào để có một mùa lễ hội vui, khỏe, an toàn
Dù là bữa tiệc trong lễ hội vẫn nên tuân theo bữa ăn dinh dưỡng hợp lý. Đó là phải đầy đủ các chất dinh dưỡng: Đường, đạm, mỡ, chất xơ , khoáng chất, vitamin ở tỉ lệ cân đối, uống đủ nước.
Chế độ ăn đảm bảo số lượng vừa đủ no, đừng ăn thái quá các bữa liên tiếp dồn nhau. Cơ thể thường có dấu hiệu báo trước đó là đầy hơi, đầy bụng, ậm ạch… thì bữa sau giảm bớt số lượng xuống và tăng thời gian vận động lên. Điều này sẽ giúp cho ống tiêu hóa vận động trở về trạng thái bình thường sau những bữa tiệc linh đình.
Nên chọn các món nhiều rau củ.
Nếu bạn là chủ tiệc, hãy nấu những món ăn ít dầu mỡ và dưới dạng calo thấp. Có nhiều cách để biến những món ăn truyền thống vừa giữ được mùi vị hấp dẫn vừa không hại cho sức khỏe như hấp, luộc… giúp ăn uống lành mạnh, tốt cho sức khỏe. Đồng thời luôn chú ý an toàn vệ sinh thực phẩm khi chọn lựa, chế biến món hay chọn hàng quán để ăn.
Trong bàn tiệc, nên chọn các món có nhiều rau, ít dầu mỡ như gỏi, rau luộc, các món luộc hấp thay cho món chiên, quay… Khéo léo ăn kèm nhiều rau củ nếu lỡ chọn món giàu béo, chủ động không ăn mỡ, da động vật. Hạn chế rượu bia, không uống nước ngọt. Ăn cá nhiều hơn thịt và bổ sung các loại đậu đỗ trong khẩu phần…
Việc tham gia vào các bữa tiệc, hội họp gia đình, bạn bè là điều không tránh khỏi trong những dịp lễ, Tết. Ăn uống một cách khoa học, hợp lý sẽ là cách tốt nhất để duy trì sức khỏe, giúp bạn tận hưởng trọn vẹn và hạnh phúc những ngày lễ hội bên gia đình và người thân.