5 bước chăm sóc da mụn trứng cá tuổi dậy thì

Tham gia workshop "Tự tin tỏa sáng - Dare to shine", hoạt động song hành Giải Bóng rổ Trẻ năm 2024 - Cúp Ziaja vào sáng 4/11, tại trường THPT Chuyên Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội, ThS.BS nội trú Vũ Xuân Hương, Bệnh viện Da liễu Hà Nội chia sẻ những nguyên nhân gây mụn trứng cá tuổi dậy thì cũng như các phương pháp điều trị chuẩn y khoa cho học sinh.

ThS.BS nội trú Vũ Xuân Hương, Bệnh viện Da liễu Hà Nội (trái) và Nhà sáng tạo nội dung Chu Diễm Quỳnh (Quỳnh Tít) tại buổi tọa đàm. Ảnh: Tùng Đinh

Nguyên nhân

ThS.BS nội trú Vũ Xuân Hương cho biết mụn trứng cá là tình trạng rối loạn phổ biến của da. Trong đó 80% thanh niên Việt Nam mắc tình trạng này, đặc biệt là lứa tuổi dậy thì. Biểu hiện của mụn trứng cá gồm: mụn đầu đen, đầu trắng, sẩn, mụn viêm... thường xuất hiện ở khu vực da tiết nhiều dầu như mặt, ngực và lưng. Theo quan điểm mới của y học, mụn trứng cá là tình trạng mãn tính, xuất hiện từ khi bắt đầu dậy thì, có thể kéo dài tới 30 - 40 tuổi. Tuy không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe, nhưng bệnh có những tác động nhất định tới thẩm mỹ, tâm lý.

Hai nhóm nguyên nhân chính gây ra mụn trứng cá ở tuổi dậy thì gồm: biến đổi nội tiết tố và tăng tiết, hoạt động của tuyến bã nhờn. Trong đó, sự tăng cao của các nội tiết tố như Androgen, sẽ kích thích nang lông tuyến bã hoạt động, tăng sản xuất dầu nhờn cùng với quá trình tăng sừng hóa cổ nang lông, gây tình trạng bít tắc, dẫn tới các tế bào chết, cặn bã tích tụ lại. Đây là điều kiện thuận lợi để hệ vi khuẩn trên da phát triển, đặc biệt là vi khuẩn gây trứng cá P.acnes. Sau đó, cơ thể sẽ có phản ứng viêm tại chỗ, hình thành sẩn, mụn mủ viêm gọi là trứng cá.

Bên cạnh những biến đổi trực tiếp bên trong cơ thể, các yếu tố tác động từ môi trường bên ngoài cũng góp phần không nhỏ trong việc hình thành nên mụn trứng cá như bụi bẩn, quá trình chăm sóc da, chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt. Tuy nhiên, những yếu tố này có thể chủ động kiểm soát được bằng cách thực hiện chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học.

ThS.BS nội trú Vũ Xuân Hương chia sẻ nguyên nhân chính gây ra mụn và hướng dẫn các bạn trẻ cách chăm sóc. Ảnh: Tùng Đinh

Phương pháp điều trị

Theo BS. Vũ Xuân Hương, việc điều trị mụn trứng cá cho lứa tuổi dậy thì còn gặp nhiều khó khăn do các bạn vẫn đang ở độ tuổi phát triển, nội tiết tố thay đổi rất nhiều. Vì vậy, thuốc điều trị đường toàn thân chưa được khuyến khích sử dụng nhiều. Các bạn cần có sự thay đổi nhận thức về mụn trứng cávà kiên trì trong việc chữa trị. Song song đó, sự đồng hành của các bác sĩ da liễu và gia đình cũng rất quan trọng.

Để chăm sóc da, cần chọn sữa rửa mặt dịu nhẹ, có độ PH trung tính để hạn chế tình trạng kích ứng, bít tắc lỗ chân lông. Rửa mặt hai lần vào sáng và tối; massage nhẹ nhàng 1 - 2 phút rồi rửa lại bằng nước sạch. Sau đó, các bạn có thể sử dụng toner để cân bằng độ PH trên da cũng như cấp ẩm và loại bỏ phần dầu thừa còn lại. Một bước chăm sóc da rất quan trọng nữa trong mùa đông khô hanh này là dưỡng ẩm bằng các sản phẩm thoáng nhẹ như lotion, serum... Ngoài ra, thanh thiếu niên cũng nên dùng sản phẩm thuốc bôi điều trị mụn nhóm retinol nhưng cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Lưy ý, bệnh nhân nên thử tại một vùng nhỏ ở góc hàm trước khi sử dụng trên vùng rộng vì nhóm này dễ gây kích ứng da.

"Khi đi ra ngoài, các bạn cũng cần thực hiện việc bảo vệ da bằng cách bôi kem chống nắng có độ SPF trên 30+ là đủ và loại không dầu nhằm hạn chế việc bít tắc. Kem chống nắng dạng vật lý sẽ thoáng nhẹ và giúp nâng tông", vị bác sĩ nhấn mạnh.

Hai khách mời giao lưu và tặng quà cho học sinh. Ảnh: Tùng Đinh

Bên cạnh ThS.BS nội trú Vũ Xuân Hương, chương trình còn có sự tham gia của Nhà sáng tạo nội dung Chu Diễm Quỳnh (Quỳnh Tít). Cô gái trẻ tiết lộ ở tuổi dậy thì, hai bên má xuất hiện nhiều mụn nên mỗi khi soi gương, đều lấy tay che chúng lại.

"Tôi chỉ ước mụn biến mất ngay lập tức. Tôi luôn thấy mặc cảm trong giao tiếp, thường tránh ánh mắt của người đối diện vì nghĩ họ chỉ tập trung vào các đốm mụn của mình", cô kể.

Thời gian đầu, Quỳnh Tít không có kiến thức nào về mụn, mẹ là người đưa cô đi bác sĩ da liễu, tới spa để chữa trị. Cô kể: "Cảm giác nặn mụn rất kinh khủng, đau tới chảy nước mắt vẫn phải chịu". Hiện tại, khi đã ở độ tuổi 25, nhà sáng tạo nội dung trẻ đã biết cách chăm sóc da hơn. Cô nhấn mạnh bước quan trọng nhất là làm sạch da mặt, sử dụng các thuốc bôi chữa mụn và uống thuốc điều tiết nội tiết tố. Khi hết mụn, mỗi người có thể thực hiện các bước chăm sóc da tối giản, đặc biệt là làm sạch vào buổi sáng (bằng toner hoặc tẩy trang dịu nhẹ) và tẩy trang 3 bước vào buổi tối.

Sau khi chia sẻ và hướng dẫn cách chăm sóc cũng như điều trị mụn tuổi dậy thì, ThS.BS nội trú Vũ Xuân Hương và Quỳnh Tít còn dành thời gian giao lưu, đặt câu hỏi và tặng quà cho các bạn học sinh.

5 bước chăm sóc da mụn trứng cá tuổi dậy thì

Video chia sẻ của ThS.BS nội trú Vũ Xuân Hương và Nhà sáng tạo nội dung Quỳnh Tít.

Hải My