Hành vi của ông Đỗ Trung Học, 63 tuổi, cựu Trưởng phòng Tàu sông thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, và hơn 250 bị can được nêu trong cáo trạng đại án đăng kiểm sẽ được TAND TP HCM đưa ra xét xử vào tháng 6.
Ngoài ra, cáo trạng cũng cho biết, ông Học (bị truy tố về tội Nhận hối lộ) là người duy nhất trong vụ án bị truy nã. Các cơ quan tố tụng đã kêu gọi ra đầu thú để hưởng chính sách khoan hồng, song đến nay bị can vẫn chưa trình diện. Cơ quan tố tụng đã chỉ định luật sư bào chữa, giao các quyết định truy tố cho luật sư và thân nhân bị can. Trường hợp ông Học không ra đầu thú coi như từ bỏ quyền bào chữa và bị truy tố, xét xử vắng mặt.
Cảnh sát khám xét tại Chi Cục đăng kiểm Long An hồi cuối năm 2023. Ảnh: Nhật Vy
Liên quan hành vi của ông Học, cáo trạng xác định, để được cấp thông báo năng lực, 38 cơ sở đóng tàu (chủ hoặc đại diện) tại Long An đã liên hệ Nguyễn Xuân Hào (Đăng kiểm viên Chi cục Đăng kiểm Long An) lập hồ sơ. Hào nhận 30-150 triệu đồng của mỗi xưởng để "bao" trọn gói thủ tục đến khi được cấp thông báo năng lực. Hào sau đó gửi các hồ sơ này ra Cục Đăng kiểm Việt Nam để đánh giá, ông Học là người xét duyệt hồ sơ.
Trưởng phòng Tàu sông đã gửi số tài khoản của mình và Nguyễn Thành Lê (Giám đốc Công ty Cổ phần tư vấn và thiết kế công nghiệp tàu thủy Vietship) cho Hào, yêu cầu chuyển tiền vào để được phê duyệt hồ sơ.
Riêng năm 2021, Hào đã nhiều lần chuyển tổng cộng hơn 4,1 tỷ đồng vào số tài khoản của Học và Lê. Trong đó, 2,8 tỷ đồng là để nhờ Học cấp thông báo năng lực, còn lại là nhờ làm hồ sơ thiết kế.
Cáo trạng xác định, các hồ sơ đánh giá của 38 cơ sở đóng tàu tại Long An không đủ điều kiện cấp thông báo năng lực theo quy định, không có kỹ sư làm việc... nhưng Học vẫn đề xuất Cục trưởng Trần Kỳ Hình cấp thông báo năng lực để hoạt động trái phép. Khi cơ quan điều tra đang xác minh các dấu hiệu sai phạm, ngày 17/2/2023, Học đã xuất cảnh.
Về sai phạm trong việc cấp thông báo năng lực cho các cơ sở đóng tàu, ông Hình bị cáo buộc cấp thông báo năng lực cho 249 cơ sở đóng tàu, trong đó có 63 hồ sơ không đủ điều kiện. Ông Hình và hơn 10 bị can khác bị truy tố về một trong các tội Đưa hối lộ; Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Bị can Nguyễn Thành Lê (sơ mi xanh) lúc bị bắt. Ảnh: Nhật Vy
Có vai trò là người đứng đầu trong vụ án này, cựu cục trưởng Đặng Việt Hàbị truy tố về tội Nhận hối lộ; 132 bị can là cán bộ, nhân viên của Cục Đăng kiểm và các trung tâm đăng kiểm bị xử lý về tội Nhận hối lộ; 6 bị can về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ(trong đó có ông Nguyễn Vũ Hải, cựu cục phó Đăng kiểm Việt Nam); 53 người bị truy tố về tội Đưa hối lộ; 5 người Môi giới hối lộ...
Đại án đăng kiểm được xác định là vụ tham nhũng có tổ chức, hành vi có hệ thống, xuyên suốt từ lãnh đạo Cục Đăng kiểm, Phòng kiểm định xe cơ giới đến giám đốc nhiều trung tâm. Từ khi bắt đầu điều tra sai phạm trên diện rộng về lĩnh vực đăng kiểm, tính đến cuối năm 2023, công an 49 địa phương đã khởi tố 114 vụ án, hơn 800 bị can. Các vụ án đều có điểm chung là ăn chia "có tổ chức, kéo dài nhiều năm, liên tục, nhiều cấp độ".
Hải Duyên