Ngày 2-3, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử 7 bị cáo là cựu cán bộ Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chi nhánh Thành Đô và Tây Nam Quảng Ninh về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Các bị cáo tại phiên toà ngày 3-2
Theo đó, 5 bị cáo trong 7 bị cáo trong vụ án này thuộc BIDV chi nhánh Thành Đô, gồm: Đỗ Quốc Hùng, cựu giám đốc BIDV Chi nhánh Thành Đô; Lưu Thị Bích Thủy, cựu phó giám đốc; Phạm Anh Tài, cựu trưởng phòng tín dụng; Nguyễn Văn Hà, cựu phó phòng tín dụng; Lại Minh Ngọc, cựu trưởng phòng thẩm định. Hai bị cáo còn lại là Lê Vũ Thanh, cựu giám đốc BIDV Chi nhánh Tây Nam Quảng Ninh, và Đỗ Xuân Khoan, cựu phó phòng tín dụng.
Tại phần thủ tục, bị cáo Phạm Anh Tài đã xin hoãn phiên toà vì lý do luật sư của bị cáo vắng mặt có lý do. Sau khi hội ý, HĐXX quyết định hoãn phiên tòa và dự kiến mở lại vào ngày 14-3.
Theo cáo trạng, Dự án do Công ty Kenmark (doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài) thực hiện trên khu đất hơn 46 ha tại tỉnh Hải Dương với tổng vốn đầu tư 1.594 tỉ đồng. Để có tiền thực hiện dự án đầu tư và kinh doanh hạ tầng khu Công nghiệp Việt Hoà - Kenmark, ngày 4-2-2008, Công ty Kenmark do ông Hwang Jonathan Chen Yu (quốc tịch Mỹ) ký hợp đồng tín dụng vay hơn 67,6 triệu USD của các chi nhánh thuộc Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB), Ngân hàng TMCP Nhà Hà Nội (HBB, nay thuộc SHB) và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV).
Đầu tháng 11-2007, khi Công ty Kenmark đề nghị vay 69,3 triệu USD, bị cáo Đỗ Quốc Hùng đã mời các chi nhánh SHB Quảng Ninh, Habubank Bắc Ninh, BIDV Quảng Ninh và Đông Anh đồng tài trợ cho vay để Kenmark làm dự án. Đến đầu tháng 12-2007, tổ thẩm định chung gồm 13 thành viên là đại diện của các chi nhánh ngân hàng được thành lập.
VKS xác định hồ sơ thẩm định cho vay, hồ sơ pháp lý dự án không đầy đủ, tài liệu đảm bảo yêu cầu đối với dự án cũng không đạt. Đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước cảnh báo Công ty Cheermaster (chủ sở hữu Công ty Kenmark) có chỉ số rủi ro cao, không tồn tại văn phòng hoạt động. Ngoài ra, Công ty Kenmark chưa có kinh nghiệm thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu công nghiệp ở Việt Nam. Doanh nghiệp này cũng không đủ tài liệu, hồ sơ để vay vốn theo quy định của Luật Xây dựng, thiếu năng lực về tài chính.
Tuy nhiên, ngày 4-2-2008, ông Đỗ Quốc Hùng cùng Giám đốc SHB Quảng Ninh Nguyễn Văn Thắng và Giám đốc HBB Bắc Ninh Hoàng Thu Huyền ký hợp đồng tín dụng cho Công ty Kenmark vay hơn 67,6 triệu USD với thời hạn vay 72 tháng. Do đó, từ ngày 25-2-2008 đến 18-5-2010, các ngân hàng đồng tài trợ đã giải ngân cho phía Kenmark hơn 52,8 triệu USD và gần 58 tỉ đồng.
Ngày 26-6-2010, Công ty Kenmark thông báo tạm dừng hoạt động, còn người đại diện pháp luật xuất cảnh khỏi Việt Nam. Sau đó, các ngân hàng thu giữ toàn bộ tài sản đảm bảo của công ty này, tổ chức bán đấu giá và thu được gần 757 tỉ đồng (tương đương hơn 32 triệu USD).
Đối trừ số tiền cho Công ty Kenmark vay đến ngày khởi tố vụ án, dư nợ không có khả năng thu hồi tại SHB, HBB và BIDV là hơn 15,5 triệu USD (tương đương hơn 360 tỉ đồng). Trong đó, BIDV mất hơn 9,4 triệu USD và SHB mất hơn 6 triệu USD.
Đáng chú ý, trong quá trình điều tra, ông Nguyễn Văn Thắng, cựu giám đốc SHB Quảng Ninh, đã đại diện các cán bộ thuộc SHB, HBB đã nộp gần 140 tỉ đồng (khoảng hơn 6 triệu USD) vào tài khoản của SHB; các ông Nguyễn Hữu Tiến, Nguyễn Chí Thành thuộc BIDV Đông Hà Nội đã nộp gần 38 tỉ đồng (khoảng 1,6 triệu USD) vào tài khoản của BIDV Đông Hà Nội. Do đó, cơ quan tố tụng đã không xử lý trách nhiệm hình sự 4 cá nhân của các ngân hàng này. Đến nay, số dư nợ không thu hồi được tại BIDV là hơn 181 tỉ đồng.