Ngày 8/3, TAND TP HCM tiếp tục xét hỏi một số bị cáo trong đoàn thanh tra liên quan đến hành vi nhận "lót tay" của bà Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch HĐQT Vạn Thịnh Phát) để "làm mờ" sai phạm tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB).
Là người đầu tiên trong nhóm này bị thẩm vấn, bà Đỗ Thị Nhàn, cựu cục trưởng Thanh tra, giám sát ngân hàng II (cục II) thuộc Ngân hàng Nhà nước, thừa nhận toàn bộ hành vi sai phạm như cáo trạng truy tố về tội Nhận hối lộ.
Bà Nhàn là Trưởng đoàn thanh tra - người chỉ đạo Đoàn thanh tra, chịu trách nhiệm chính về kết quả thanh tra tại SCB. Quá trình làm việc, bà này đã nhận tiền từ SCB thông qua Võ Tấn Hoàng Văn (Tổng giám đốc) 5,2 triệu USD nhằm bao che, bưng bít sai phạm của SCB. Sau đó, bà Nhàn gửi các báo cáo với nội dung "không trung thực, sai lệch kết quả thanh tra" theo hướng giảm nhẹ sai phạm để giúp cho SCB tiếp tục được tái cơ cấu.
Bị cáo Đỗ Thị Nhàn, cựu cục trưởng Thanh tra, giám sát ngân hàng II. Ảnh: Quỳnh Trần
Bà Nhàn khai có 4 lần nhận tiền từ Văn, tổng cộng 5,2 triệu USD, song phủ nhận việc nhận tiền "xuất phát từ tất cả việc làm sai trái của bản thân, để có lợi cho SCB".
Theo bị cáo, trong suốt thời gian thanh tra cho đến lúc có kết quả là không nhận bất cứ lợi ích gì. Sau khi có báo cáo chỉ ra các sai phạm của SCB, và khi Văn đưa tiền, bị cáo đều từ chối không nhận. "Cho đến khi Văn nói đừng làm khó Văn và bản thân. Bị cáo rất sợ, chưa sử dụng đồng nào. Nhiều lần bị cáo gọi Văn đến lấy lại tiền nhưng không được. Bị cáo nhận thức nếu không trả lại sẽ đi tù", bà Nhàn khai.
Bị cáo lấy số tiền 5 triệu USD (đựng trong 3 thùng xốp) đem gửi ở nhiều nơi. Một thùng gửi trong căn hộ của người thân ở Hà Nội mua nhưng chưa sử dụng. Hai thùng khác mang về nhà người thân ở Nam Định nhưng không nói bên trong là tiền.
"Báo cáo kết luận thanh tra nguyên bản ban đầu của bị cáo và đoàn thanh tra là hoàn toàn trung thực, khách quan. Nhưng anh Hưng (Nguyễn Văn Hưng, Phó Chánh thanh tra phụ trách Cơ quan thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước) nói cứ làm theo chỉ đạo của anh - sửa lại", bà Nhàn phân trần, và cho biết đã không báo cáo ông Hưng về việc nhận tiền vì "biết là sai phạm, xác định sẽ trả lại".
Cựu cục trưởng trình bày thêm, khi chưa trả lại được tiền cho Văn thì mẹ mất. Trong lúc hoảng loạn, bị cáo nói người nhà nộp lại toàn bộ số tiền và bị cáo đã chủ động ra cơ quan công an trình báo sự việc. "Hai ngày sau khi mẹ mất thì bị cáo bị bắt", bà Nhàn khai.
Theo chủ tọa, trên thực tế khách quan bị cáo Nhàn đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Vì hành vi của bị cáo mà đáng lẽ SCB phải đặt vào diện kiểm soát đặc biệt vào năm 2018, chứ không phải 2022.
Bà Nhàn thừa nhận "biết tất cả hành vi của mình là sai", "sự việc xảy ra là do nông nổi nhất thời" và đã khắc phục 100% tài sản. Bà này mong tòa xem xét cho bản thân và các thành viên trong đoàn thanh tra được hưởng sự khoan hồng.
* Tiếp tục cập nhật
Các bị cáo tại tòa ngày 8/3. Ảnh: Quỳnh Trần
Bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc sử dụng SCB như một công cụ tài chính để huy động vốn, sau đó làm khống hồ sơ rút tiền phục vụ hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Để che giấu hành vi phạm tội khi bị thanh kiểm tra, bà Lan đã chỉ đạo các cán bộ chủ chốt của SCB trong đó có Chủ tịch HĐQT Đinh Văn Thành, Tổng giám đốc Võ Tấn Hoàng Văn... mua chuộc cán bộ, lãnh đạo đoàn thanh tra để họ bưng bít, che giấu thông tin sai phạm, báo cáo kết quả thanh, kiểm tra không trung thực, không đầy đủ.
Dù không nắm chức vụ gì tại SCB, song với việc nắm giữ 91,5% cổ phần, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát đã chi phối, lũng đoạn chỉ đạo toàn bộ hoạt động ngân hàng. Trong 10 năm liên tiếp (từ 2012 đến 2022), SCB đã giải ngân cho nhóm bà Lan hơn 2.500 khoản vay với tổng số tiền hơn 1.066.000 tỷ đồng - chiếm 93% số tiền cho vay của ngân hàng. Đến năm 2022, nhóm bà Lan còn gần 1.300 khoản vay, dư nợ tại SCB hơn 677.000 tỷ đồng nằm trong nhóm không có khả năng thu hồi. Hành vi của bà Lan và đồng phạm gây thiệt hại cho SCB 498.000 tỷ đồng.
Bà Lan bị xác định là người chủ mưu cầm đầu trong vụ án, bị truy tố về ba tội Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản.
Những người còn lại bị xét xử về các tội: Tham ô tài sản, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng. Riêng bị cáo Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch HĐQT Công ty Văn Lang và Công ty Capella) bị xác định tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Phiên tòa tiếp tục với phần xét hỏi, dự kiến kéo dài đến cuối tháng 4
Hải Duyên - Quốc Thắng