Nghệ sĩ Mai Trần tên thật là Mai Văn Thịnh, sinh năm 1954. Thập niên 1980, ông là một trong những nghệ sĩ kịch nói hàng đầu của làng kịch miền Nam. Thời gian sau này, ông dìu dắt, nâng đỡ nhiều diễn viên trẻ khi tham gia công tác đạo diễn tại sân khấu Kịch Sài Gòn.
Đặc biệt, nhắc tới nghệ sĩ Mai Trần, không thể không nhắc tới những bộ phim đình đám mà ông từng tham gia, như: Những nẻo đường phù sa, Bình minh châu thổ, Sống trong sợ hãi…
Tuy là một nghệ sĩ nổi tiếng nhưng cuộc đời của Mai Trần lại đầy thăng trầm. Ở tuổi 68, ông sống khó khăn trong căn nhà nhỏ chật hẹp mà gia đình vợ cho mượn. Đặc biệt, sau cơn đột quỵ hồi Tết năm 2019, nghệ sĩ Mai Trần lúc nhớ lúc quên, không còn được mạnh khỏe, minh mẫn như trước.
Nghệ sĩ Mai Trần trong một talk show gần đây.
Gần 30 năm tìm cha mẹ ruột, bi kịch con vợ nhỏ
Mai Trần là con trai duy nhất trong một gia đình gốc Hải Phòng có gia thế tại Sài Gòn trước năm 1975. Từ thời thiếu niên, anh đã được cha mẹ mua cho một chiếc xe gắn máy Nhật Bản rất đắt tiền. Cuộc sống của chàng công tử nhà giàu khi đó rất sung sướng.
Mai Trần từng là sinh viên trường Quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ Sài Gòn trước khi theo học khóa đầu tiên ở trường Nghệ thuật Sân khấu 2 cùng lớp với Thương Tín, nghệ sĩ Minh Hoàng, Tấn Thành, Khánh Hoàng…
Tuy nhiên, sau năm 1975, hoàn cảnh gia đình thay đổi. Bố mất, mẹ bệnh nặng, gia đình từ khá giả trở nên vô cùng khó khăn. Để có thể duy trì niềm đam mê nghệ thuật, từ lúc trời tinh mơ, Mai Trần ra chợ Cầu Muối mua bắp của các vựa, bán lẻ lại cho khách hàng. Đến sáng mới chạy tới lớp học.
Bố mất, Mai Trần mới tình cờ phát hiện, mình chỉ là… con nuôi. Năm đó, Mai Trần còn rất trẻ nhưng mãi tới lúc ngoài 50 tuổi, người mẹ mới xác nhận sự thật này.
Theo lời mẹ, Mai Trần về Trà Vinh để tìm những người ruột thịt của mình. Gặp cha ruột nhưng ông không thừa nhận. Phải tới 10 năm sau, khi Mai Trần tìm được mẹ ruột thì lúc này, người cha năm xưa mới chính thức nhận con.
Theo lời kể của nghệ sĩ Mai Trần, người mẹ ruột vốn là vợ nhỏ. Vì vợ lớn đã sinh được 3 người con trai nên khi bà đẻ Mai Trần thì lập tức bị yêu cầu… đem cho. Người mẹ ruột, sau này lấy chồng khác và sinh thêm 5, 6 người con nữa.
Dù bị cha mẹ ruột bỏ rơi từ lúc mới lọt lòng nhưng Mai Trần không trách họ, bởi tình yêu thương mà cha mẹ nuôi dành cho nam nghệ sĩ đã quá đủ đầy.
Mai Trần có một số phận kịch tính hơn cả phim ảnh.
Sự nghiệp thăng trầm, trượt dài theo biến cố
Không chỉ có một số phận đặc biệt như đã kể ở trên, sự nghiệp của nghệ sĩ Mai Trần cũng lắm thăng trầm. Sau khi tốt nghiệp trường Nghệ thuật Sân khấu 2, Mai Trần được điều về Đồng Nai.
Ít năm sau, Mai Trần quay lại trường, học khoa đạo diễn và thành lập nhóm kịch hài, rất ăn khách. Một ngày chạy 5, 6 sân khấu. Nhờ vậy, cuộc sống của Mai Trần cũng khá thoải mái về tài chính.
Hoạt động nghệ thuật sôi nổi của Mai Trần đã thu hút sự chú ý của nhiều đạo diễn truyền hình và cả bầu show nhiều đoàn kịch lớn, trong đó có NSND Kim Cương.
Chính NSND Kim Cương đã mời Mai Trần về đoàn, vừa biểu diễn vừa kiêm thành viên hội đồng nghệ thuật, chuyên thẩm định vở diễn và tuyển chọn diễn viên mới. Chính nhờ vai trò này mà Mai Trần phát hiện ra tài năng và đào tạo cố nghệ sĩ Lê Công Tuấn Anh.
Tuy nhiên, trong lúc sự nghiệp đang lên, Mai Trần rời đoàn kịch Kim Cương, rồi học làm nghề bánh mì. Ngày nào, ông cũng làm từ 12 giờ đêm đến 5 giờ sáng. Thời điểm đó, Lê Công Tuấn Anh chưa tỏa sáng nên sáng sớm cũng sang nhà thầy lấy bánh mì đi giao.
Đang lúc làm ăn phát đạt trong vai trò… ông chủ lò bánh mì thì Mai Trần được NSND Kim Cương mời quay lại đoàn. Anh bỏ hết và trở lại với nghệ thuật. Tiếc rằng, sự trở lại này không thành công.
Mai Trần trôi dạt về tận Kiên Giang, bị đồng nghiệp bàn tán "lý lịch không tốt". Để không làm ảnh hưởng người khác, Mai Trần khăn gói quay về Sài Gòn trong cảnh thất nghiệp.
Để mưu sinh, Mai Trần bán bánh bao lề đường. Nhiều anh em đồng nghiệp thương, khuyến khích ông quay lại với nghề. Trong vai trò đạo diễn kiêm tác giả kịch bản, ông nâng đỡ cho nhiều đàn em và lại kiếm được tiền từ nghệ thuật, mua được một căn nhà khang trang 4, 5 tầng lầu.
Mai Trần có một sự nghiệp thăng trầm và một cuộc đời đầy trắc trở...
Năm 1990, hôn nhân của Mai Trần và vợ đổ vỡ. Sự nghiệp thăng trầm, bi kịch hôn nhân và nỗi buồn thân phận con vợ lẽ bị bỏ rơi đã ảnh hưởng nặng nề đến Mai Trần. Sau cú sốc ly hôn, Mai Trần trượt dài vào cuộc sống không biết ngày mai.
Anh làm việc cật lực trên sân khấu nhưng cũng vui chơi hết mình nên chẳng có tiền tích lũy. Nhà của Mai Trần luôn là nơi hội tụ bạn bè bốn phương, thường xuyên tiệc tùng đàn hát. Những bạn học cùng thời khó khăn, ông đều nhiệt tình giúp đỡ tiền bạc. Ai nhớ thì trả, lỡ quên, ông cũng không nhắc.
Nghệ sĩ Mai Trần: Hành trình gần 30 năm tìm cha mẹ ruột và bi kịch là con vợ nhỏ
Nam Em: "Tôi nhận lời đóng phim này sau cuộc điện thoại của chị Việt Hương"
Tuổi 54 của nghệ sĩ Lê Quốc Nam: Bán nhà, bán xe trả nợ, làm lại từ hai bàn tay trắng
Hết tiền, Mai Trần bán nhà. Ngay cả lúc nghèo khó, mỗi lần bạn bè ghé nhà chơi, ông vẫn tiếp đón ân cần dù trong túi không còn đồng nào.
Bị rối loạn ngôn ngữ, mất trí nhớ tạm thời
Năm 1994, Mai Trần gặp người vợ hiện tại – chị Phan Ngọc Quỳnh Vân. Thời điểm đó, Mai Trần đang là một gã nghệ sĩ nghèo, trắng tay. Mai Trần nghèo, lại già hơn chị hơn 20 tuổi nhưng chị vẫn một lòng yêu. Sau 5 năm yêu nhau, họ tiến tới hôn nhân và sinh được 2 người con.
Vợ Mai Trần làm việc quần quật từ sáng đến tối để nuôi con ăn học nhưng chẳng bao giờ than thở. Về phần mình, Mai Trần vẫn đóng phim, viết kịch bản nhưng thu nhập bấp bênh. Chính vì vậy, vợ chồng ông vẫn ở nhà thuê hay nói đúng hơn là căn nhà cấp 4 do bên gia đình vợ… cho mượn.
Mai Trần vốn có thể lực rất khỏe. Ông được học môn võ Vovinam – Việt võ đạo từ nhỏ. Anh từng đi thi đấu và là huấn luyện viên môn võ dân tộc này.
Thậm chí, Mai Trần còn từng "tỉ thí" với ngôi sao điện ảnh – cố nghệ sĩ Nguyễn Chánh Tín vì Nguyễn Chánh Tín là con trai một võ sư nổi danh, được rèn luyện võ thuật từ nhỏ. Đó là một trận "tỉ thí" bất phân thắng bại.
Ở tuổi 68, nghệ sĩ Mai Trần vẫn ở trong căn nhà cấp 4 do gia đình bên vợ cho mượn. Cuộc sống nhiều khó khăn. Kinh tế đè nặng lên vai vợ vì sức khỏe của ông biến chuyển xấu sau lần đột quỵ thứ hai.
Nhưng cũng chính vì ỷ vào thể lực này mà Mai Trần không quan tâm được việc giữ sức khỏe. Đúng dịp Tết Kỷ Hợi năm 2019, ông bị đột quỵ. Mai Trần nhập viện trong tình trạng vỡ mạch máu bán cầu não trái. Cảnh nhà khó khăn càng thêm nan giải. May mắn, ông được rất nhiều đồng nghiệp và khán giả xa gần giúp đỡ.
Theo chia sẻ của bà xã Mai Trần thì ông đột quỵ 2 lần. Lần đầu là động mạch bị tắc nghẽn, máu không bơm lên não được. Sau cấp cứu, Mai Trần qua khỏi cơn nguy hiểm nhưng nói chuyện khó khăn, hay chóng mặt, mệt mỏi. Dù vậy, ông vẫn cố sức chạy show.
Lần đột quỵ thứ hai, ông bị tắc nghẽn gần như toàn bộ động mạch máu từ tim lên não, dẫn tới rối loạn ngôn ngữ.
"Có lần anh hỏi tôi và các con có thấy cái nắp sim của ba ở đâu không. Mấy mẹ con không hiểu cái nắp sim là gì. Lát sau, anh chỉ cái nón bảo hiểm và nói đây là cái nắp sim. Anh cũng hay quên tên người thân và đi đứng mất cân bằng", bà xã nghệ sĩ Mai Trần từng kể.
Gần đây, khi tham gia một chương trình talk show, nghệ sĩ Mai Trần cho biết, ông bị mất trí nhớ tạm thời. Đang nói chuyện, phải ngưng lại vì quên mất mình đang nói… cái gì. Ông phải đợi MC nhắc mới có thể nhớ để chia sẻ tiếp.
Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, người lại có bệnh nhưng nghệ sĩ Mai Trần cho hay, ông "hạnh phúc quá trời" vì đã vượt qua hết thảy mọi thử thách của số phận. Ông đặc biệt cảm ơn những người đã gom góp tiền cho ông phẫu thuật 2 năm trước, để ông giữ được mạng sống. Ông vẫn hy vọng, bản thân còn làm được nghề.
"Tôi tâm niệm, còn sống ngày nào, còn thở ngày nào là buông bỏ tất cả thù hằn, giận hờn, không nghĩ tới nữa", Mai Trần chia sẻ trong một talk show gần đây.