Cục Điều tra Quốc gia Philippines (NBI) ngày 24/11 xác nhận video Phó tổng thống Sara Duterte dọa cử sát thủ nhắm mục tiêu vào Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. và gia đình của ông là có thật, không phải ngụy tạo hay được dựng bằng AI.
Trong video, bà Sara Duterte phát biểu tại một cuộc họp trực tuyến qua Zoom ngày 23/11 rằng bà đã chỉ thị cho sát thủ ám sát Tổng thống Ferdinand Marcos Jr., vợ ông cùng Chủ tịch Hạ viện Philippines nếu bà bị giết. Bà cho hay sát thủ này đã đồng ý với yêu cầu đó, khẳng định đây "không phải lời nói đùa".
Sau phát biểu của bà Sara Duterte, Bộ tư lệnh Cảnh vệ Tổng thống đã lập tức áp dụng các biện pháp an ninh chặt chẽ hơn và coi tuyên bố này của Phó tổng thống là "vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia".
Cảnh sát Quốc gia Philippines thông báo sẽ mở cuộc điều tra về lời đe dọa của bà Sara Duterte. Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines (NSC) hôm nay nhấn mạnh họ xem xét nghiêm túc mọi lời đe dọa nhắm vào Tổng thống.
"Các cơ quan hành pháp và tình báo cần phối hợp chặt chẽ để điều tra bản chất của lời đe dọa, tìm ra nghi phạm và động cơ của họ. Chúng ta phải nỗ lực hết sức để bảo vệ các thể chế dân chủ và những quy trình mà Tổng thống là người đại diện", Cố vấn An ninh Quốc gia Eduardo Ano nói.
Các lãnh đạo Hạ viện Philippines cũng lên tiếng chỉ trích lời đe dọa của bà Sara Duterte.
"Lời dọa giết Tổng thống không chỉ là một tội ác tày đình mà còn là sự phản bội ở mức độ cao nhất, sự phản bội làm lung lay nền tảng các thể chế dân chủ của chúng ta", Phó chủ tịch Cấp cao của Hạ viện Philippines Aurelio Gonzales Jr. cho hay.
Bà Sara Duterte tham dự phiên điều trần về ngân sách năm 2025 của Văn phòng Phó tổng thống tại Hạ viện ngày 27/8. Ảnh: Rappler
Lãnh đạo đa số tại Hạ viện Manuel Jose Dalipe cũng kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra toàn diện và công bằng để tìm ra sự thật đằng sau âm mưu ám sát Tổng thống.
"Người dân xứng đáng được biết toàn bộ mức độ của âm mưu này, trong đó có hành vi lạm dụng quyền lực hoặc phản bội lòng tin công chúng. Tính toàn vẹn của nền dân chủ đòi hỏi đó là điều tối thiểu", ông nói, thêm rằng Phó tổng thống Sara Duterte không thể đứng trên pháp luật.
Jonathan Keith Flores, hạ nghị sĩ vùng Bukidnon, Mindanao, cũng thúc giục Bộ Tư pháp Philippines nghiên cứu về trách nhiệm pháp lý của bà Sara Duterte.
"Nếu một lời nói đùa về đánh bom có thể là lý do để bắt và bỏ tù ai đó, thì lời đe dọa giết Tổng thống còn nghiêm trọng hơn nhiều", ông nói. "Không bao giờ được coi nhẹ những lời đe dọa giết người, đặc biệt là nhắm vào Tổng thống".
Phó chủ tịch Hạ viện David Suarez gọi lời đe dọa là "nguy cơ tiềm ẩn" đối với quốc gia và cảnh báo về những tác động rộng lớn hơn của một âm mưu như vậy.
"Điều này vượt ra ngoài phạm vi chính trị. Nó liên quan đến sự sống còn của nền dân chủ, việc duy trì lòng tin của công chúng và sự an toàn, ổn định của quốc gia. Mọi cá nhân, bất kể chức vụ cao đến đâu, đều phải chịu trách nhiệm về hành động đe dọa đến tính toàn vẹn của chính phủ chúng ta", ông nói.
Suarez lưu ý thêm rằng việc chỉ thị cho một sát thủ lên kế hoạch nhắm vào Tổng thống là tội nghiêm trọng.
Giới lãnh đạo Hạ viện cho biết họ sẵn sàng làm việc với các cơ quan thực thi pháp luật và đảm bảo tính minh bạch trong xử lý âm mưu ám sát Tổng thống.
Bà Duterte, con gái cựu tổng thống Rodrigo Duterte, đã rút khỏi nội các vào tháng 6, nhưng vẫn giữ chức Phó tổng thống. Điều này là dấu hiệu cho sự sụp đổ của một liên minh chính trị đã giúp bà và Tổng thống Marcos, con trai cố lãnh đạo Philippines Ferdinand E. Marcos, người nắm quyền trong giai đoạn 1965-1986, giành chiến thắng bầu cử năm 2022.
Tổng thống Philippines Ferdinand R. Marcos Jr. phát biểu sau lễ nhậm chức ở thủ đô Manila hồi năm 2022. Ảnh: Reuters
Hai gia tộc chính trị bất đồng quan điểm về chính sách đối ngoại, cuộc chiến chống ma túy của cựu tổng thống Rodrigo Duterte cùng hàng loạt vấn đề khác.
Ở Philippines, phó tổng thống được bầu riêng biệt với tổng thống và không có nhiệm vụ chính thức. Nhiều phó tổng thống đã theo đuổi các hoạt động phát triển xã hội, trong khi một số được bổ nhiệm vào các vị trí trong nội các.
Vũ Hoàng (Theo PNA, GMA, ManilaStandard)