Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem ngày 21/3 quyết định hủy tư cách tạm trú hợp pháp của hơn 530.000 người nhập cư đến từ 4 nước Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela (CHNV). Quyết định được cập nhật trên Công báo Liên bang (USFR) với mã 10-9M, thời gian công bố chính thức là ngày 25/3 và sẽ có hiệu lực từ ngày 24/4.
Chương trình CHNV được ban hành dưới thời cựu tổng thống Joe Biden, áp dụng cho những người nhập cư đến từ 4 nước Mỹ Latin. Người tham gia chương trình được miễn trục xuất, cấp quyền tạm trú và làm việc tại Mỹ trong vòng hai năm, nếu họ được người đã là công dân Mỹ bảo trợ về tài chính. Trong thời gian đó, người nhập cư có thể tìm cách xin cư trú hợp pháp tại Mỹ với thời hạn dài hơn.
Tường biên giới Mỹ - Mexico nhìn từ Ciudad Juarez, Mexico, ngày 19/12/2024. Ảnh: Reuters
Trong giai đoạn tranh cử, ông Donald Trump đã cam kết với cử tri rằng sẽ trục xuất hàng triệu người đang cư trú bất hợp pháp tại Mỹ, đồng thời chấm dứt nhiều lỗ hổng pháp lý đang khuyến khích di dân vượt biên rồi xin ở lại Mỹ.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ cho biết động thái này nhằm đưa các trường hợp nhập cư trái phép vào quy trình trục xuất nhanh. Quyết định của chính quyền Trump có thể khiến nhiều người đối mặt với nguy cơ bị trục xuất nếu họ chọn tiếp tục ở lại Mỹ nhưng không chứng minh được họ còn cơ sở hợp pháp khác để tiếp tục lưu trú.
Chương trình CHNV được triển khai từ tháng 10/2022, dành cho di dân đến từ Venezuela, sau đó mở rộng sang người Cuba, Haiti và Nicaragua vào năm 2023, giữa lúc chính quyền Biden đối mặt với làn sóng nhập cư bất hợp pháp gia tăng từ cả 4 nước. Washington khi đó mở con đường nhập cư hợp pháp với hy vọng thúc đẩy di dân từ 4 nước Mỹ Latin không vượt biên trái phép, qua đó tránh khủng hoảng nhân đạo và quá tải ở biên giới.
Quyết định của Bộ An ninh Nội địa Mỹ ngày 21/3 lập tức vấp phải khiếu nại ở các tòa án liên bang. Một nhóm công dân Mỹ và người nhập cư kiện chính quyền Trump chấm dứt chương trình mang tính nhân đạo, đồng thời yêu cầu khôi phục lại các chương trình dành cho người Venezuela, Cuba, Haiti và Nicaragua đang tạm trú tại Mỹ.
Thanh Danh (Theo AP, Reuters, Guardian)
