"Bộ Quốc phòng Mexico đã cảnh báo phía Mỹ về việc vũ khí dành riêng cho quân đội nước này bị chuyển lậu vào Mexico", Ngoại trưởng Alicia Barcena nói trong họp báo ngày 22/1. "Cần khẩn cấp mở cuộc điều tra về vấn đề này".
Bà Barcena không nêu thêm chi tiết về vũ khí quân dụng Mỹ bị tuồn vào Mexico, song cho biết buôn lậu vũ khí xuyên biên giới là một trong những vấn đề quan chức hai nước thảo luận tại Washington trong chuyến thăm ngày 19/1.
Quân đội Mexico tháng 6/2023 thông báo thu được 221 súng máy tự động, 6 súng phóng lực và hàng chục súng chống tăng từ các băng đảng ma túy từ cuối năm 2018. Trong số này có 5 súng chống tăng của băng Jalisco Thế hệ mới, 4 súng chống tăng thu từ băng Sinaloa và ba khẩu từ các băng đảng khác.
Các loại súng bị an ninh Mexico tịch thu chuẩn bị được tiêu hủy tại trụ sở Quân khu Morelos II ở Tijuana tháng 3/2018. Ảnh: AFP
Các băng đảng ma túy Mexico nhiều lần khoe vũ khí quân dụng Mỹ trên mạng xã hội. Những loại vũ khí này đặt ra thách thức đặc biệt cho quân đội, cảnh sát và Vệ binh Quốc gia Mexico, vốn phải đối mặt với các băng đảng ma túy sử dụng thiết giáp tự chế và máy bay không người lái (UAV) thả bom.
Theo giới chức Mexico, hơn nửa triệu đơn vị vũ khí bị tuồn từ Mỹ vào nước này mỗi năm. Mexico từ lâu đổ lỗi luật quản lý súng đạn lỏng lẻo của Mỹ giúp các băng đảng ma túy sở hữu vũ khí. Chính phủ Mexico đệ hai đơn kiện lên tòa án Mỹ nhằm vào ngành công nghiệp quốc phòng nước này.
Ken Salazar, đại sứ Mỹ tại Mexico, ngày 22/1 khẳng định giảm lượng vũ khí bị chuyển qua biên giới là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Joe Biden. "Chúng tôi biết 70% vũ khí gây ra bạo lực tại Mexico đến từ Mỹ", ông Salazar nói.
Mexico kiểm soát chặt chẽ buôn bán vũ khí, song bạo lực ma túy liên quan tới súng đạn vẫn thường xuyên xảy ra. Kể từ khi Mexico triển khai quân đội để chống ma túy năm 2006, nước này xảy ra hơn 42.000 vụ giết người, phần lớn do các băng đảng thực hiện.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)