Đảng cầm quyền Giấc mơ Gruzia ngày 28/11 chỉ trích Liên minh châu Âu (EU) "đưa ra loạt lời lăng mạ" và lợi dụng việc đàm phán gia nhập liên minh để "tống tiền" nước này.
"Do đó, chúng tôi quyết định hoãn đàm phán gia nhập EU cho đến năm 2028, đồng thời từ chối bất cứ khoản tài trợ ngân sách nào từ liên minh", Thủ tướng Irakli Kobakhidze, người vừa được đảng cầm quyền Gruzia tái bổ nhiệm, tuyên bố.
Đảng Giấc mơ Gruzia giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội ngày 26/10 và được quyền thành lập chính phủ. Cuộc bầu cử này được coi như cuộc trưng cầu dân ý về khát vọng gia nhập EU của người dân Gruzia. Tuy nhiên, phe đối lập cáo buộc Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử để giữ Gruzia trong vòng ảnh hưởng của mình.
Tuyên bố đình chỉ đàm phán gia nhập EU của Thủ tướng Kobakhidze đã khiến hàng nghìn người Gruzia xuống đường ở thủ đô Tbilisi biểu tình vào sáng nay. Nhiều người quá khích còn đụng độ với cảnh sát, khiến ba sĩ quan bị thương.
Người biểu tình đụng độ với cảnh sát ở Tbilisi, Gruzia, ngày 29/11. Ảnh: Reuters
Cảnh sát liên tục ra lệnh cho người biểu tình giải tán, sử dụng cả vòi rồng và bình xịt hơi cay để cản trở nhóm người bịt mặt đang cố xông vào tòa nhà quốc hội. Một số người biểu tình thậm chí ném pháo hoa về phía cảnh sát.
EU cấp tư cách ứng viên cho Gruzia vào tháng 12/2023, với điều kiện nước này phải thực hiện các khuyến nghị cải cách của khối. Tuy nhiên, EU đã tạm đình chỉ quá trình xem xét và cắt viện trợ tài chính cho Gruzia vào đầu năm nay, sau khi quốc hội nước này thông qua đạo luật "ảnh hưởng nước ngoài" gây tranh cãi. Đạo luật này quy định những tổ chức nhận hơn 20% ngân sách từ nước ngoài phải đăng ký là pháp nhân "theo đuổi lợi ích của thế lực nước ngoài".
Nghị viện châu Âu ngày 28/11 cũng thông qua nghị quyết chỉ trích cuộc bầu cử quốc hội Gruzia tháng trước là "thiếu tự do và công bằng". Cơ quan này hối thúc Gruzia tiến hành bỏ phiếu lại trong vòng một năm, dưới sự giám sát của quốc tế và một ủy ban bầu cử độc lập.
Các nghị sĩ châu Âu cũng kêu gọi EU áp lệnh trừng phạt và hạn chế các cuộc tiếp xúc chính thức với chính phủ Gruzia. Thủ tướng Kobakhidze đáp trả, cho rằng "những kẻ có ý đồ xấu đã biến Nghị viện châu Âu thành vũ khí tống tiền nhắm vào Gruzia".
Cảnh sát dùng vòi rồng giải tán người biểu tình ở Tbilisi, Gruzia, ngày 29/11. Video: X/Jason Jay Smart
EU chưa bình luận về quyết định đình chỉ đàm phán gia nhập của Gruzia.
Mối quan hệ Gruzia - EU xuống dốc nghiêm trọng những tháng gần đây, khi Brussels cáo buộc chính quyền Gruzia áp dụng những biện pháp "độc đoán" và có lập trường thân Nga.
Đảng Giấc mơ Gruzia được thành lập bởi Bidzina Ivanishvili, tỷ phú kín tiếng có nhiều mối quan hệ kinh doanh ở Nga. Đảng này khẳng định không thân Nga, cam kết hướng tới tiến trình dân chủ và hội nhập cùng phương Tây.
Chính quyền Gruzia cho biết vẫn muốn gia nhập EU sau này, nhưng những năm qua đã nhiều lần mâu thuẫn với liên minh, trong lúc vẫn thắt chặt quan hệ với nước láng giềng Nga. Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy khoảng 80% người dân Gruzia ủng hộ gia nhập EU.
Ngọc Ánh (Theo Reuters)