Thế Vận Hội Bắc Kinh 2022: Nhìn lại đầy đủ danh sách các dự án

Thế vận hội (Olympic) mùa đông Bắc Kinh và Thế vận hội cho người khuyết tật (Paralympic Games) mở cửa từ ngày 4 tháng 2 năm 2022. Năm nay, thế vận hội mùa đông đã thực hiện một bước đi táo bạo bằng cách bổ sung hai khu vực tuyết ở Trương Gia Khẩu và Diên Khánh vào vùng băng ở Bắc Kinh, tạo ra một hệ thống ba khu vực chưa từng có trong lịch sử các kỳ Olympics mùa đông.

Viện Nghiên cứu & Thiết kế Kiến trúc Đại học Thanh Hoa (THAD) là đơn vị chủ trì trong mảng quy hoạch và thiết kế kiến trúc của của tất cả các địa điểm ở Trương Gia Khẩu và khu công nghiệp Shougang ở Bắc Kinh. Nhiệm vụ quy hoạch và thiết kế địa điểm cho Khu Diên Khánh được xây dựng bởi Nhóm Nghiên cứu & Thiết kế Kiến trúc Trung Quốc (China Architectural Design & Research Group). 

Các kiến trúc sư Trung Quốc đã chủ động sáng tạo đồng thời bám sát nguyên tắc phát triển bền vững và kết hợp chặt chẽ giữa phương pháp quy hoạch kiến trúc và thiết kế kiến trúc trong chu trình xây dựng khoảng sáu năm. Họ đề xuất khung thiết kế “can thiệp không gian quy mô toàn diện” (full-scale spatial intervention) dựa trên “Quy hoạch chung, Quy hoạch điều tiết, Thiết kế Đô thị, Thiết kế Kiến trúc và Thiết kế Hệ thống Thiết bị” (General Plan, Regulatory Plan, Urban Design, Architecture Design and Equipment System Design)

Khu Trương Gia Khẩu / THAD

Khu Trương Gia Khẩu nằm ở Taizicheng và khu vực lân cận của quận Sùng Lễ, tỉnh Hà Bắc, Trương Gia Khẩu. Khu vực được quy hoạch với diện tích khoảng 12,03 km² và được chia thành ba cụm: Công viên tuyết Genting, Cụm Quảng Châu và Thị trấn Tuyết Taizicheng.

1. Cụm Guyangshu

Cụm Guyangshu là tập hợp các địa điểm thể thao trên tuyết có mật độ dày đặc từ Thế vận hội mùa đông trước đó. Thiết kế tổng quan được làm thành hình tròn với một “vòng băng” – con đường vòng tròn trên cao, kết nối các tòa nhà quan trọng như Trung tâm trượt tuyết nhảy xa Quốc Gia, Trung tâm Biathlon Quốc Gia và Trung tâm Trượt tuyết Việt dã Quốc Gia.

Trung tâm Biathlon Quốc gia

Trung tâm Biathlon Quốc gia (National Biathlon Center). Biathlon là sự kết hợp giữa trượt tuyết việt dã và bắn súng. Theo tiêu chuẩn của những sự kiện hàng đầu, các địa điểm được thiết kế để hỗ trợ một cách tiện lợi cho các vận động viên ở đây. Không gian phụ trợ đầy đủ và được trang bị tốt dành riêng để đáp ứng nhu cầu của vận động viên cả trước, trong và sau trận đấu. Đồng thời, trung tâm cũng được tối ưu để cố gắng mở rộng phạm vi bao quát trường nhìn của người xem. Hình thức kiến trúc của toà nhà đơn giản, sạch sẽ và rộng rãi nhằm mục đích cho phép chuyển đổi chức năng sau trận đấu. Phía bên trong được trang bị hệ thống tường ngăn nhẹ, có thể di chuyển và tháo rời. 

Trung Tâm Trượt Tuyết Quốc Gia

Do mặt cắt ngang của công trình có dáng hình đường cong chữ S của Trượng Như Ý – một món đồ trang trí cổ có ý nghĩa may mắn của Trung Quốc, Trung tâm Trượt tuyết Nhảy xa Quốc Gia được đặt tên là Snow Ruyi (Tuyết Như Ý). Khác với các thiết kế cơ bản trước đây ở Trung Quốc và trên toàn thế giới, “ Snow Ruyi” lần đầu tiên mang tới điểm xuất phát từ trên cao cho các vận động viên. Từ điểm xuất phát trên cao đó, ta có thể nhìn thấy Vạn lý Trường Thành thấp thoáng xa xa. Trên đỉnh “đĩa bay” của công trình, một không gian hình tròn được thiết kế nhô lên khỏi khối kiến trúc, tạo thành một không gian trên cao rộng 3900m². Phía dưới bục nhảy là một khoảng không gian có thể được chuyển đổi thành một sân vận động thông thường. Các vật liệu tái tạo và các kỹ thuật thân thiện với môi trường được ưu tiên sử dụng nhiều nhất có thể trong quá trình xây dựng. Ngoài ra, thảm thực vật xung quanh công trình cũng được bảo tồn và phục hồi.

Trung tâm Trượt tuyết Việt dã Quốc Gia

Trung tâm Trượt tuyết Việt dã Quốc gia (National Cross-Country Ski Center)có diện tích 106,55 ha, với 5707 m² xây dựng kiên cố và 17.400 m² diện tích cơ sở tạm thời. Như mọi trung tâm trượt tuyết việt dã khác, quá trình xây dựng bao gồm việc xây dựng đường trượt tuyết việt dã, trung tâm quản lý thi đấu và khán đài, v.v. Nguyên tắc thiết kế của trung tâm là đặt sự can thiệp ở mức tối thiểu, cố gắng giảm quy mô của các tòa nhà kiên cố càng nhiều càng tốt, tích hợp cùng chức năng trong các trò chơi, giải quyết các nhu cầu trong Thế vận hội Olympic bằng cách tạo ra các cơ sở tạm thời, đảm bảo phục hồi sinh thái tự nhiên sau các trận đấu, giảm thiểu tác động và thiệt hại đến môi trường. Đường đua địa hình tích hợp nhiều đường đua thành một và tối đa hóa tầm nhìn của hầu hết các đường đua địa hình cho khán giả, đây là điểm độc đáo trong thiết kế của đường đua địa hình Olympic.

Con đường vòng cung “Ice Ring” 

Con đường vòng cung “Ice Ring” được xây dựng dựa trên ý tưởng về “Khu phức hợp vòng tròn khổng lồ Olympic” do nhóm nghiên cứu trước đó đến từ Thụy Sĩ đề xuất, nhằm kết nối các tòa nhà quan trọng. Con đường vòng tròn được chia thành nửa vòng phía đông và phía tây. Nửa vòng phía tây được dựng lên từ mặt đất, và nửa vòng phía đông là đường mòn đi bộ đường dài. Phần trên cao của Ice Ring là khu vực sân trước, được sử dụng làm lối vào cho khán giả và phần dưới đất là khu vực sân sau, được sử dụng làm khu vực hỗ trợ vận hành sự kiện. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử của Thế vận hội Olympic mùa đông, sân trước và sân sau được phân biệt bởi phương tiện vận tải ba chiều, với diện tích đất khoảng 40.000 m². Sau cuộc đua, Ice Ring được mở cửa cho công chúng như một khu vực tập thể dục và giải trí công cộng.

Trung tâm Mountain Broadcast và khách sạn Tech

Trung tâm Mountain Broadcast và khách sạn Tech bao gồm hai tòa nhà A và B, là những cơ sở hỗ trợ của Cụm Quảng Châu (Guyangshu Cluster). Khách sạn khi xây dựng đã được chú ý để lựa theo thiên nhiên núi non trùng điệp nơi đây; đường bao của mỗi tầng tương ứng với đường bao của địa hình xung quanh. Không gian công cộng và điểm quan sát trường quay trên tầng hai và tầng ba của Trung tâm Mountain Broadcast được nâng lên, tạo thành một tầm nhìn mở kéo dài tới tận “Snow Ruyi”, “Ice Ring” và những ngọn núi nhìn như phông nền của trường quay TV. Đồng thời, thiết kế cũng nhằm tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và hiệu ứng truyền hình trực tiếp bằng cách điều chỉnh góc cửa sổ trường quay, chỉ số khúc xạ và hệ số phản xạ của kính, cùng các thông số khác.

2. Công viên tuyết Genting & Trung tâm Mountain News

Công viên Tuyết Genting (Genting Snow Park) – là một trong bảy địa điểm thi đấu trên tuyết được nâng cấp bằng cách tái sử dụng các khu trượt tuyết hiện có. Tổng độ rơi là 488 mét, bao gồm sáu đường trượt và Trung tâm tin tức Núi Trương Gia Khẩu (Zhangjiakou Mountain Information Center). Các tòa nhà lắp ghép tạm thời chủ yếu được sử dụng trong công viên, có thể xếp dỡ linh hoạt. Veeners OSB và khung xây dựng tạm thời màu tối được chọn để dùng cho vật liệu ngoại thất và hệ số phản xạ của vật liệu đã được giảm từ hơn 70% xuống dưới 50% để giảm độ sáng môi trường tổng thể.

3. Thị trấn Tuyết Tai Zicheng 

Các cơ sở chính cho Thế vận hội Mùa đông của Cụm Thị trấn Tuyết Taizicheng (Taizicheng Snow Town Cluster) là ba địa điểm không tổ chức thi đấu: Làng Olympic, the Medal Plaza và Trung tâm the Uniform and Accreditation Center; Cụm không có địa điểm thi đấu mà cung cấp các dịch vụ hỗ trợ chất lượng cao toàn diện cho các vận động viên và khách VIP đến thăm Khu Trương Gia Khẩu, bao gồm dịch vụ ăn uống, kinh doanh, hội nghị, văn hóa và chỗ ở. Từ sơ đồ quy hoạch chi tiết của Thị trấn Tuyết Tai Zicheng người ta có thể thấy rõ hình chữ Y uốn lượn qua thung lũng.

Công viên khảo cổ Taizicheng thuộc khu di tích Taizicheng ở Sùng Lễ, Trương Gia Khẩu

Công viên khảo cổ Taizicheng (Taizicheng Archaeological Park) trước đây được gọi là Cung điện Thái Hoà của Hoàng Đế Kim Chương Tông nhà Kim vào thế kỷ 12. Khu Trương Gia Khẩu dự định thành lập một Công viên khảo cổ dài 400m và rộng 350m tại Khu Taizicheng, kết hợp với những tàn tích của Cung điện Hoàng gia từ thế kỷ 12 ở Khu này. Thiết kế chung của Công viên Khảo cổ được định hướng nhằm duy trì mối quan hệ đối ứng giữa Khu Taizicheng và môi trường cảnh quan xung quanh, nhấn mạnh cấu trúc thành phố vuông của khu.

Làng Olympic Trương Gia Khẩu / Làng Paralympic Trương Gia Khẩu

Làng Olympic Trương Gia Khẩu và Làng Paralympic nằm ở Thị trấn Tuyết Taizicheng, chiếm 19,76 ha. Xuyên suốt giải đấu, khu dân cư Olympic mùa đông sẽ bao gồm 31 ngôi nhà được chia thành mười cụm gồm nhiều dịch vụ như nhà hàng dành cho vận động viên, phòng khám, trung tâm chống doping, trung tâm thể dục, trung tâm tôn giáo, trung tâm giải trí và thư giãn, trung tâm thường trú, trung tâm dịch vụ NOC / NPC và trung tâm chỉ huy an ninh. Tất cả đều nằm trong khu dân cư.

Medal Plaza

Medal Plaza nằm ở phía đông của ga đường sắt cao tốc ở Prince City Ice và Snow Town. Nó có quy mô khoảng 2 ha và có sức chứa 3.000 người. Trái ngược với Thế vận hội Mùa hè, các hoạt động trao giải của Thế vận hội Mùa đông sẽ tập trung chính tại Medal Plaza, cùng với các tiết mục văn nghệ diễn ra trước khi trao giải, nơi đây tạo nên một không khí văn hóa lễ hội cho Thế vận hội Mùa đông.

Khu vực Diên Khánh / CADG

Là một trong ba khu vực chính cho Thế vận hội Olympic mùa đông Bắc Kinh 2022 và Thế vận hội Paralympic mùa đông, khu vực lõi của vùng Diên Khánh nằm ở khu vực núi Haituo, Quận Diên Khánh, Bắc Kinh. Khu vực chính của Khu thi đấu Diên Khánh tập trung vào xây dựng hai địa điểm thi đấu (Trung tâm Trượt tuyết Alpine Quốc gia và Trung tâm Trượt tuyết Quốc gia), hai địa điểm không tổ chức thi đấu (Làng Olympic mùa đông Diên Khánh và Trung tâm Dịch vụ Núi Diên Khánh) và một số lượng lớn cơ sở hạ tầng hỗ trợ.

Trung tâm Trượt băng Quốc gia Alpine

Trung tâm Trượt băng Quốc gia Alpine được định hướng theo concept bền vững và áp dụng bố cục phân tán. Địa điểm được thiết kế thành một bố cục ba chiều toàn diện cho các môn thể thao trên tuyết cùng với nhiều khu vực kinh doanh, nhằm xử lý các vấn đề với những điều kiện núi phức tạp, các môn thể thao trên tuyết và các sự kiện Olympic. Dựa trên đặc điểm địa hình tự nhiên của núi Xiaotaituo, thiết kế sử dụng “đá núi” làm chủ đề của đường đua. Mục đích của việc tạo ra nhiều đường đua khác nhau là nhằm thiết lập vị thế của Alpine – một trong số các địa điểm trượt tuyết trên núi cao trên thế giới và cung cấp cho các vận động viên cùng khán giả một cuộc đua với trải nghiệm khó quên.

Trung tâm trượt băng Quốc gia

Trung tâm Trượt băng Quốc gia nằm ở phần phía nam của khu vực lõi Thế vận hội Olympic mùa đông Bắc Kinh 2022 tại khu Diên Khánh. Đây là đường trượt đầu tiên của đường đua, mang hình dạng giống như một con rồng uốn lượn từ bắc xuống nam dọc theo sườn núi phía tây của lối vào khu vực thi đấu. Địa hình của khu vực xây dựng rất phức tạp, với độ cao chênh lệch khoảng 150m giữa đỉnh ở phía bắc và sườn núi ở phía nam, và độ dốc tự nhiên trung bình hơn 16%.

Làng Olympic Diên Khánh

Làng Olympic Diên Khánh nằm ở phía đông của khu vực phía nam thuộc Khu Diên Khánh. Nó nằm dưới chân núi Haituo trên một thềm phù sa được hình thành tự nhiên, tương đối thoải. Chưa kể đến cảnh quan địa chất và môi trường sinh thái đa dạng của khu vực, nơi đây này được bao quanh bởi núi, rừng và những tàn tích của một ngôi làng ở trung tâm làm tăng thêm nét lịch sử và nhân văn độc đáo của khu vực. Ngoài cảnh quan địa chất và môi trường sinh thái đa dạng của khu vực, những tàn tích của một ngôi làng ở trung tâm càng làm tăng thêm đặc điểm lịch sử và nhân văn độc đáo. Thiết kế được phân chia theo khu an ninh thành khu dân cư, khu Olympic Village Plaza và khu vận hành, có chức năng gồm các cụm công cộng và 6 cụm dân cư, được kết nối với nhau bằng hành lang có hệ thống sưởi.

Trung tâm Dịch vụ Núi Diên Khánh

Trung tâm Dịch vụ Núi Diên Khánh nằm ở khu vực phía nam của khu vực lõi Diên Khánh. Nó nằm trên một sân thượng hẹp ở thung lũng trung tâm của chân núi Haituo. Trung tâm Dịch vụ Núi Diên Khánh áp dụng thiết kế đất bán phủ. Phần phía bắc của tòa nhà được giấu đi bởi địa hình đồi núi và được bóc tách, lộ ra dần ở đầu phía nam. Thiết kế đã tối ưu khả năng tương thích với địa hình tự nhiên nhằm thiết lập sự kết hợp hữu cơ giữa công trình và cảnh quan tự nhiên. Thông qua hai chiến lược “sống trong điều kiện vốn có” và “mở rộng nguồn thu kết hợp giảm chi tiêu”, trung tâm đã thực thi yếu tố giảm tối thiểu tiêu thụ năng lượng của dự án và cấu trúc “gần như không carbon” của Khu Diên Khánh.

Làng Xidazhuangke

Làng Xidazhuangke nằm về phía tây nam của Khu Diên Khánh, tiếp giáp với Trung tâm Trượt băng Quốc gia. Nó được phục hồi, cải tạo và nâng cấp để thổi vào ngôi làng miền núi một sức sống hiện đại trong khi vẫn bảo tồn và tiếp tục các kết cấu và diện mạo ban đầu. Tất cả cư dân của làng đều được tái định cư một cách hợp lý trong khu vực, cung cấp các dịch vụ cho Thế vận hội mùa đông và chuyển sang ngành công nghiệp băng và tuyết hậu Olympic. Dự án đã phát triển và triển khai thực hiện một khái niệm về phát triển xã hội bền vững, tích hợp việc chuyển đổi các ngôi làng miền núi hiện có với các sự kiện quy mô lớn và các dịch vụ sau thi đấu theo phong cách của Thế vận hội mùa đông.

Cơ sở hạ tầng của khu Diên Khánh

Các cơ sở hạ tầng khác nhau nằm rải rác trong khu vực thi đấu được lựa chọn cụ thể để đáp ứng đầy đủ quy trình, bổ trợ cho cảnh quan ở đây và nâng cao tính công cộng, để thiết kế của chúng phản ánh đặc điểm “núi rừng” và đóng một vai trò mới mẻ giữa những “địa điểm rừng núi, hệ sinh thái Thế vận hội mùa đông”.

Khu vực Bắc Kinh / THAD

Khu vực Bắc Kinh chủ yếu tổ chức các sự kiện thể thao trên băng của Thế vận hội Mùa đông, diễn ra chủ yếu ở các địa điểm trong nhà, phần lớn được tái thiết từ Thế vận hội Mùa hè 2008. Tất cả các sân băng đều có thể đáp ứng các môn thể thao cả mùa đông và mùa hè thông qua việc sửa chữa, nâng cấp các địa điểm và cơ sở vật chất hiện có và tất nhiên, các kiến trúc sư đã tính đến cả những yêu cầu sử dụng trong và sau thi đấu. 

Shougang Big Air

Shougang Big Air là địa điểm cố định đầu tiên trên thế giới cho Big Air. Đây cũng là địa điểm đầu tiên trong lịch sử Thế vận hội Mùa đông kết hợp tái sử dụng di sản công nghiệp một cách trực tiếp. Thiết kế mang tính điêu khắc này được lấy cảm hứng từ đường cong đặc trưng mang dáng dấp của dải ruy băng “flying apsaras” của Dunhuang. Ngoài ra, kiến trúc kết cấu thép của địa điểm cho phép khả năng thay đổi cấu trúc cuộc đua để cạnh tranh trong tương lai.

Cơ sở nghiên cứu và đào tạo trượt tuyết Lai Nguyên / THAD 

Dự án nằm ở khu vực phía bắc của Khu nghỉ dưỡng trượt tuyết Qishan. Cơ sở giống với Trung tâm Nhảy trượt tuyết Quốc gia và Shougang Big Air của Thế vận hội Olympic và Paralympic mùa đông Bắc Kinh 2022, tạo cơ hội cho các vận động viên thích nghi tốt hơn với đường đua. Đường đua bao gồm một máng trượt và một dốc đổ được sử dụng trong cả mùa đông và mùa hè, cung cấp cho các vận động viên điều kiện tập luyện giống nhau trong tất cả các mùa. Phòng thí nghiệm đường hầm gió là đường hầm gió tiên tiến và lớn nhất thế giới dành cho huấn luyện nhảy trượt tuyết, có khả năng tạo ra mức gió lên đến 50 m/s và cung cấp cho các vận động viên môi trường huấn luyện bay trên không tốt nhất. 

Biên dịch: Hiếu Nghĩa | Nguồn: ArchDaily