Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời VnExpress như trên, ngày 10/1.
Thông tư 30 về quy chế tuyển sinh THCS và THPT, có hiệu lực từ ngày 14/2, quy định các trường THCS phải xét tuyển học sinh vào lớp 6, không được tổ chức thi, kể cả với trường chất lượng cao. Tiêu chí xét tuyển do Sở Giáo dục và Đào tạo mỗi tỉnh, thành hướng dẫn.
Ông Thành cho biết từ năm 2014, Bộ quy định tuyển sinh THCS theo hình thức xét tuyển. Quy định này bảo đảm việc tuyển sinh thuận lợi, thiết thực đối với cấp học cần huy động 100% học sinh đến trường.
Đến năm 2018, trước thực tế một số trường THCS có uy tín, được đông đảo học sinh đăng ký vào học, việc xét tuyển theo tiêu chí chung chưa đáp ứng được, Bộ cho phép các trường này có thể kết hợp xét tuyển với kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh.
Thời điểm đó, Bộ đã nêu rõ việc kiểm tra, đánh giá năng lực khác với một kỳ thi. Cụ thể, khi xét tuyển vào một trường THCS, nếu số lượng học sinh đáp ứng yêu cầu của tiêu chí chung vẫn vượt chỉ tiêu, nhà trường được kết hợp kiểm tra, đánh giá năng lực để bổ sung tiêu chí xét tuyển.
"Điều này không có nghĩa là tổ chức cả kỳ thi với nhiều môn thi đối với 100% học sinh đăng ký vào trường", ông Thành nói.
Tuy nhiên, thực tế có một số trường đã tuyển sinh như một kỳ thi, với tất cả học sinh. Vai trò của "xét tuyển" trong phương thức kết hợp chưa được thực hiện thỏa đáng.
Thông tư 30 quy định phương thức tuyển sinh THCS là xét tuyển. Các Sở Giáo dục và Đào tạo phải xây dựng bộ tiêu chí, áp dụng cho tất cả trường; đồng thời có hướng dẫn tiêu chí riêng đối với các trường có đông thí sinh đăng ký và đạt yêu cầu chung hơn chỉ tiêu.
"Tiêu chí riêng không chỉ là các yêu cầu trong hồ sơ xét tuyển mà còn cần đánh giá trực tiếp học sinh theo nhiều hình thức như: hỏi - đáp, viết, thuyết trình, thực hành, thí nghiệm, hồ sơ học tập, các sản phẩm, hoạt động của học sinh, hoặc kiểm tra, đánh giá năng lực", ông Thành nói.
Thực tế, các hình thức này đã được quy định trong quy chế đánh giá học sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Vụ trưởng Giáo dục Trung học Nguyễn Xuân Thành. Ảnh: MOET
Những năm qua, hầu hết trường THCS công lập tuyển sinh bằng cách xét tuyển, theo tuyến.
Ở Hà Nội và TP HCM, các trường mô hình chất lượng cao hay tiên tiến, hội nhập quốc tế đều thi tuyển hàng năm, sau khi xét học bạ. Bắc Ninh, Bắc Giang, Nghệ An, Hà Tĩnh cũng có một số trường được tuyển sinh tương tự.
Một số trường THCS có tỷ lệ chọi lên tới 1/20 để vào lớp 6, gấp nhiều lần mức cạnh tranh vào lớp 10, thậm chí thi đại học.
Dương Tâm