* Bài viết tiết lộ nội dung phim
Trailer "Return to Space" (2022). Video: Netflix
Hôm 13/10, chuyến bay thử nghiệm lần thứ năm của hệ thống Starship/Super Heavy của công ty SpaceX - do Elon Musk làm giám đốc điều hành - đạt cột mốc quan trọng khi tên lửa đẩy được thu hồi thành công, tiến gần đến mục tiêu xây dựng hệ thống tên lửa tái sử dụng hoàn toàn, cách mạng hóa du hành không gian.
Để có được thành tựu như hôm nay, Musk trải qua 22 năm không ngừng nỗ lực, vượt qua nhiều lần phóng tên lửa thất bại. Vào năm 2022, tham vọng của Musk được ghi lại trong phim tài liệu của đạo diễn Jimmy Chin và Elizabeth Chai Vasarhely. Nội dung xoay quanh quá trình SpaceX đưa các phi hành gia của NASA trở lại Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), kể từ lần phóng tàu con thoi cuối cùng vào tháng 7/2011.
Êkíp thực hiện nhiều cuộc phỏng vấn để làm nổi bật ước mơ của Musk trong lĩnh vực công nghệ tên lửa. Trước khi thành lập SpaceX, ông chờ đợi NASA đưa người lên Sao Hỏa nhưng không có tin tức nào được thông báo. Doanh nhân quan niệm bước quan trọng nhất để nhân loại trở thành "giống loài đa hành tinh" là hệ thống tên lửa có thể tái sử dụng hoàn toàn. Vì vậy, Musk đưa SpaceX đi vào hoạt động với mục tiêu nâng cao sự quan tâm với khám phá vũ trụ, đồng thời cung cấp trạm nghiên cứu khoa học trên Sao Hỏa.
Elon Musk nhìn các mảnh vỡ của tên lửa Falcon 1 vào năm 2006. Ảnh: X Alexandre J. Tourville
Tác phẩm trình bày chi tiết các kế hoạch của Musk nhằm hiện thực hóa ước mơ bị nhiều người coi là viển vông. Thay vì dựa hoàn toàn vào lý thuyết, công ty SpaceX tin việc thử nghiệm sẽ mang lại kết quả thực tế. Nếu sai sót, Musk sẵn sàng làm lại, xem mỗi lần phóng tên lửa là cơ hội để cải thiện sản phẩm. Trước khi đạt được hợp tác với NASA, công ty của Musk nhiều lần thất bại khi chế tạo tên lửa Falcon 1. Ba lần phóng thử đầu tiên đều kết thúc bằng các vụ nổ, đẩy SpaceX đến bờ vực phá sản vì hết kinh phí.
Xen lẫn ước mơ bay vào vũ trụ, đạo diễn khắc họa tính cách của Musk. Trong phim, ông thừa nhận chưa bao giờ suy sụp tinh thần, nhưng việc đối diện mất mát tài chính và áp lực từ các nhà đầu tư là thử thách lớn. Musk không hề nản lòng hay tức giận, thay vào đó, ông tiếp tục đầu tư nguồn lực, yêu cầu đội ngũ phóng thêm tên lửa mới trong thời gian sớm nhất. Nhờ sự kiên trì, dám dấn thân, họ thành công khi thực hiện chuyến bay Falcon 1, trở thành tên lửa phóng tàu do tư nhân phát triển đầu tiên lên được quỹ đạo từ mặt đất vào ngày 28/9/2008. Sau đó, SpaceX nhận được hợp đồng trị giá 1,6 tỷ USD từ NASA.
Quá trình phóng tên lửa không đơn thuần là một cuộc đua tranh của Musk, nó đòi hỏi sự phối hợp của hàng nghìn người. Một mặt, ông muốn đạt kết quả nhanh nhất có thể trước sự cạnh tranh của nhiều công ty hàng không vũ tư nhân, mặt khác, Musk phải đặt sự an toàn của các phi hành gia lên hàng đầu, quyết định hoãn phóng tàu khi thời tiết xấu vào phút chót.
Nhà làm phim còn mô tả Musk đôi khi kỳ quặc, ngạo mạn trên mạng xã hội. Năm 2018, ông sử dụng chất kích thích trong một cuộc phỏng vấn trực tiếp, khiến cổ phiếu Tesla giảm 1% và vài giờ sau đó, giảm thêm 7% lúc hai quản lý cấp cao của công ty từ chức. Đồng thời, doanh nhân bị chỉ trích vì liên tục đăng tải những dòng trạng thái khó hiểu, điển hình khi Musk cho rằng "Kim tự tháp Ai Cập do người ngoài hành tinh xây dựng".
Elon Musk trong phim "Return to Space". Ảnh: Netflix
Đạo diễn chú trọng đầu tư chất lượng hình ảnh và âm thanh. Những cảnh quay về tên lửa, phi hành gia và trung tâm điều khiển từ nhiều góc máy tạo cảm giác cho người xem như đang trực tiếp theo dõi các cuộc phóng tàu.
Nhiều lần máy quay tập trung vào gương mặt lo lắng của các kỹ sư, bộc lộ sự căng thẳng và mức độ nguy hiểm của cuộc đua chinh phục vũ trụ. Êkíp sử dụng hiệu quả hiệu ứng hình ảnh, minh họa các khái niệm khoa học không gian.
Ngoài kể về tham vọng của Elon Musk, "Return to Space" lồng ghép câu chuyện của phi hành gia Bob Behnken (phải) và Doug Hurley - người thực hiện chuyến bay thử chở người Demo-2 lên ISS. Ảnh: Netflix
Phim nhận đánh giá tích cực từ giới phê bình. Decider viết: "Cách kể chuyện hiệu quả, hoàn toàn xứng đáng để dành thời gian để xem". The Daily Beast nhận xét: "Return to Space nói về nhu cầu không ngừng phát triển của nhân loại. Dự án truyền cảm hứng cho những người dám mơ mộng, dám làm".
Tuy nhiên, một số chuyên trang điện ảnh như IndieWire, FilmWeek cho rằng đây là dự án quảng cáo cho Elon Musk. Bằng cách cường điệu hóa tầm ảnh hưởng và vai trò của ông trong quá trình phát triển SpaceX, bộ phim tạo nên hình tượng nhà lãnh đạo chiến thắng trước mọi khó khăn, bỏ qua những góc khuất đời tư của Musk.
Elon Musk (tên đầy đủ Elon Reeve Musk), 53 tuổi, là nhà sáng lập, CEO của SpaceX; CEO, kiến trúc sư sản phẩm của Tesla, nhà sáng lập của PayPal, đồng sáng lập Neuralink, chủ tịch SolarCity. Theo Forbes, Musk hiện là người giàu nhất thế giới với tổng tài sản 251,3 tỷ USD.
Ông có 11 con, gồm sáu con với vợ đầu Justine (trong đó con trai đầu qua đời khi mới 10 tuần tuổi), ba con với ca sĩ Grimes và hai con với Shivon Zilis - cấp dưới của ông tại Neuralink.
Quế Chi