Chloe Zhao: Từ 'kẻ ngoại đạo' đến làm nên lịch sử Hollywood

Sinh ra ở Trung Quốc, học tại Anh và làm nên sự nghiệp ở Mỹ, Chloe Zhao cảm thấy mình là kẻ ngoại đạo ở bất kỳ đâu cô đặt chân tới.

Tại Oscar lần thứ 93, Chloe Zhao làm nên lịch sử khi trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên, và cũng là người phụ nữ thứ hai trên thế giới thắng giải "Đạo diễn xuất sắc". Nomadland - phim điện ảnh thứ ba trong sự nghiệp - là tác phẩm giúp Chloe Zhao có được danh hiệu này.

Cả ba bộ phim Zhao từng làm đều là những bức chân dung hấp dẫn về con người nước Mỹ, thường được đóng bởi những diễn viên không chuyên. Với chiến thắng tại Oscar, Zhao được công nhận là một trong những nhà làm phim tài năng và đặc biệt nhất nổi lên trong những năm gần đây.

Chloe Zhao tại lễ trao giải Oscar đêm 25/4 tại Los Angeles. Ảnh: AP.

Là người thích thử thách, luôn hướng tới cái mới

Chloe Zhao sinh ra ở Bắc Kinh với tên khai sinh là Zhao Ting. Cha cô là quản lý một công ty thép, còn mẹ là nhân viên bệnh viện. Họ đã ly hôn. Sau đó, cha cô kết hôn với người phụ nữ mới. Mẹ kế của Chloe Zhao là diễn viên nổi tiếng Trung Quốc Tống Đan Đan.

Từ khi còn nhỏ, Zhao đã sang Anh theo học một trường nội trú. Cựu giáo viên ở đây nhận xét Zhao là người thích thử thách. Người này nói: "Cô ấy đến từ một đất nước khác, một nền văn hóa khác, luôn đặt câu hỏi tại sao và sẵn sàng đối mặt khó khăn. Cô ấy rất thông minh và học tiếng Anh nhanh khủng khiếp".

Zhao tới Los Angeles học trung học, sau đó chuyển đến Massachusetts nghiên cứu khoa học chính trị tại một trường nữ sinh. Sau khi hoàn thành chương trình đại học, Zhao mạo hiểm đến New York theo học ngành điện ảnh. Đây là lúc cô thực hiện bộ phim điện ảnh đầu tay, Songs My Brothers Taught Me. Trong quá trình thực hiện,Zhao gặp một tài xế tên Brady Jandreau và quyết định xây dựng bộ phim tiếp theo xoay quanh anh ta. The Rider ra mắt năm 2017 theo chân một người đàn ông trẻ tên Brady lấy cảm hứng từ chính câu chuyện của Brady.

Những tranh cãi ở quê nhà Trung Quốc

Dù sinh ra ở Trung Quốc nhưng nữ đạo diễn có mối quan hệ khá rắc rối với chính quê hương của mình, đặc biệt từ sau một phát ngôn không hay. Năm 2013, Chloe Zhao từng chia sẻ với tờ Filmmaker rằng tuổi thơ của cô ở Trung Quốc phải tiếp nhận "nhiều thông tin không đúng sự thật, dần trở nên nổi loạn với gia đình và xung quanh". Năm 2020, trả lời tờ news.com.au, Zhao nói: "Hiện, Mỹ là đất nước của tôi".

Giới chức Trung Quốc được cho là đã phản ứng bằng cách kiểm duyệt hoạt động marketing phim Nomadland trên phương tiện truyền thông, đặt ra một số câu hỏi về việc phát hành bộ phim ở nước này.

Người Trung Quốc hiện có vẻ đã bớt dữ dội hơn với Chloe Zhao sau khi cô đề cập đến cội nguồn của mình tại bài phát biểu Oscar hôm 25/4. Khi lên nhận giải, Zhao nhớ lại trò thường chơi cùng bố thuở thơ ấu ở Trung Quốc - đó là học thuộc các bài văn, bài thơ cổ. Bài cô nhớ nhất là Tam tự kinh, trong đó có câu "Nhân chi sơ, tính bản thiện". "Sáu chữ đó có tác động lớn đến tôi khi tôi còn nhỏ, và đến bây giờ tôi vẫn thực sự tin. Mặc dù đôi khi điều đó không đúng, nhưng tôi luôn tìm thấy lòng tốt ở những người tôi gặp, ở mọi nơi tôi đến trên thế giới", đạo diễn 38 tuổi nói.

Trên Weibo, đã có khán giả quê nhà dành lời khen ngợi cho Zhao, gọi cô là "ánh sáng của Trung Quốc". Một người nhận xét bài phát biểu của cô có ý nghĩa chính trị sâu sắc và "không có người thông minh nào lại nghĩ đến việc từ bỏ thị trường Trung Quốc". Tuy vậy, điều kỳ lạ là cả tên của cô hay giải Oscar đều không lọt vào top tìm kiếm thịnh hành Weibo.

Tại Trung Quốc, giải Oscar được cho là không truyền đi rộng rãi do những tranh cãi xung quanh Chloe Zhao, cũng như bộ phim tài liệu ngắn Do Not Split nói về phong trào dân chủ ở Hong Kong.

Luôn cảm thấy mình 'là kẻ ngoại đạo'

Trong cuộc phỏng vấn với Telegraph, Zhao nói vì trưởng thành ở nhiều nền văn hóa khác nhau nên cô luôn cảm thấy mình như một kẻ ngoại đạo và bị thu hút bởi những người sống ngoài lề xã hội hoặc những người có cuộc sống không giống với số đông.

Nếu The Rider kể về một tay đua rodeo bị chấn thương ở đầu thì Nomadland xoay quanh người phụ nữ trung niên bỏ nhà đi du mục sau khi mất chồng, mất việc, sống trên chiếc xe van đi vòng quanh miền Tây nước Mỹ. Về cơ bản, Nomadland là bộ phim về những người Mỹ lớn tuổi bị bỏ rơi.

Trước khi thắng lớn tại Oscar, Chloe Zhao đã khiến Hollywood phải dè chừng tại các giải thưởng uy tín. Hồi tháng 2, Zhao trở thành phụ nữ châu Á đầu tiên giành giải "Đạo diễn xuất sắc" tại Quả Cầu Vàng. Cô cũng là người phụ nữ thứ hai trong lịch sử từng giành chiến thắng ở hạng mục do nam giới thống trị.

Cô lại làm nên lịch sử tại BAFTAs, trở thành nhà làm phim Trung Quốc đầu tiên và người phụ nữ thứ hai giành giải "Đạo diễn xuất sắc nhất". Danh tiếng của Chloe Zhao và sự thống trị gần đây của cô tại các giải thưởng đã được ca ngợi trên truyền thông. Có người khen cô là "nguồn cảm hứng lớn cho các cô gái trẻ châu Á".

Chloe Zhao trên phim trường.

Chloe Zhao đã tiến vào thế giới của các phim bom tấn. Cô sử dụng tầm nhìn và tiếng nói của mình để đạo diễn phim Eternals của Marvel, xoay quanh những siêu anh hùng bất tử do Angelina Jolie, Salma Hayek, Richard Madden.... thủ vai. Cô đã là fan vũ trụ điện ảnh Marvel suốt một thập kỷ. "Tôi từng nói rằng tôi muốn làm phim Marvel, và một dự án phù hợp đã đến với tôi", Chloe Zhao nói.

Nữ đạo diễn cho biết việc xây dựng một thế giới phong phú, thuyết phục trên phim ảnh là điều cô yêu thích, cho dù đó là thế giới của những tay đua rodeo hay anh hùng truyện tranh.

Diễn viên Salma Hayek sau khi làm việc với Zhao trong bom tấn Eternals đã phải thốt lên: "Chloe Zhao rất tuyệt vời. Cô ấy linh hoạt, có cách quay phim hoàn toàn khác biệt, kể cả việc dàn dựng các phân cảnh và xây dựng nhân vật... Tôi thấy cô ấy thật phi thường".

Thúy Anh

(Theo CNA Luxury, Cinema Blend, BBC)