Cây đinh lăng là một loại cây dược liệu được ví như nhân sâm của người nghèo. Trồng cây đinh lăng làm thuốc được xem là phổ biến trong các gia đình thời xưa. Lá đinh lăng còn dùng làm thực phẩm hàng ngày. Củ rễ đinh lăng đặc biệt được xem là dược liệu tốt cho sức khỏe. Trong từ điển cây thuốc Việt Nam thì rễ đinh lăng có tính bình, vị ngọt, có tác dụng bổ ngũ tạng, giải độc, bổ huyết, tăng sữa, tiêu thực, tiêu sưng. Ngoài ra, đinh lăng cũng là loại thuốc tăng lực, dùng làm thuốc bổ trị suy nhược cơ thể, tiêu hóa kém.
Tuy nhiên đinh lăng muốn có dược tính phải đủ năm tuổi.
Cây đinh lăng đủ năm tuổi mới bắt đầu có dược tính
Đinh lăng bao nhiêu năm tuổi là tốt?
Khi trồng cây đinh lăng làmcảnh thì để càng già càng tốt nếu cây còn xanh tốt không bị tàn. Bởi cây đinh lăng nhiều năm tuổi thường có dáng vẻ uy nghi vững chãi. Bởi theo phong thủy những cây này càng nhiều tuổi càng có ý nghĩa. Còn về dùng củ đinh lăng làm dược liệu thì phải tính theo dược tính của cây.
Nếu cây đinh lăng mới trồng, rễ nhỏ thì dược tính chưa cao nên sẽ không đảm bảo công dụng. Đinh lăng là thuộc dạng cây phát triển chậm nên chúng cần vượt qua các mốc thời gian ban đầu thì mới có xu hướng lớn nhanh. Thông thường cây đinh lăng trồng từ năm thứ ba trở đi mới bắt đầu có dược tính. Nghĩa là người dùng muốn thu hoạch đinh lăng thì phải thu hoạch từ khi cây được 3 năm tuổi mới có giá trị. Những cây đinh lăng còn non còn thu hoạch trước 3 năm tuổi sẽ không có giá trị dược tính.
Theo nhiều người trồng đinh lăng thì củ đinh lăng sẽ có dược tính cao nhất trong khoảng 5 - 10 năm tính từ khi trồng. Trong độ tuổi này thì trong củ đinh lăng chứa nhiều dưỡng chất nhất, đã tích đủ theo thời gian sống và chưa bị mất đi vì quá già. Lúc này rễ đinh lăng cũng mới phát triển đủ to để làm dược liệu. Sau độ tuổi này dược tính cũng không gia tăng nữa. Hơn nữa nếu trồng quá lâu, rễ cây lão hóa, thành xơ gỗ nên dược tính cũng bị giảm đi. Những củ lớn già nhiều năm tuổi giá thành cao thường do thị hiếu thẩm mỹ và hàng hiếm. Còn nếu dùng vì dược tính thì nên chọn củ trong độ tuổi thích hợp.
Đinh lăng có dược tính tốt nhất là trong khoảng 5-10 năm
Mẹo chọn củ đinh lăng tốt nhất
Củ đinh lăng thực chất chính là rễ của cây này chúng phình to theo thời gian. Khi chọn củ đinh lăng nên chọn củ của cây đinh lăng lá nhỏ, còn gọi đinh lăng nếp. Trồng cây đinh lăng nếp năng suất thấp hơn nhưng giá trị cao, dược tính nhiều hơn. Đo đó khi mua bạn hãy nhìn phần lá còn lại trên thân. Lá nhỏ là đinh lăng nếp.
Chọn củ đinh lăng nên nhìn màu. Củ già thì màu càng đậm, và các rễ chính thường to và dài hơn các củ non. Rễ có màu vàng rơm, có mùi thơm mát, mềm mịn không khô là củ đinh lăng ngon. Phần củ ở giữa rễ và thân là phần giá trị nhất nên khi ngâm rượu người ta thường cắt khoảng 10-15cm và ngâm kèm với rễ.
Củ đinh lăng loại già thì có dáng to, xù xì, nhiều rễ đẹp thì càng quý. Mua củ đinh lăng ngâm rượu lấy dược tính thì thường chọn loại 6-8 tuổi còn muốn dùng để điêu khắc thì thường loại 8-10 tuổi hoặc hơn.
Trồng cây đinh lăng và dùng củ, lá đinh lăng là thói quen của nhiều người Việt. Tuy nhiên bạn cũng nên lưu ý không nên quá lạm dụng các loại thuốc bổ nếu không có hướng dẫn của nhà chuyên môn.