Nhà ở xã hội là gì?
Nhà ở xã hội là loại hình nhà được nhà nước hỗ trợ nguồn ngân sách để người dân được tiếp cận mua, thuê với giá ưu đãi. Đặc biệt, trong thời kỳ hiện nay giá nhà ở các thành phố lớn tăng cao thì nhà ở xã hội chính là chính sách nhân đạo để người lao động, người có công với cách mạng, công chức, viên chức, người có thu nhập thấp có thể tiếp cận được với nhà ở. Tuy nhiên, khi mua nhà ở xã hội sẽ có quy định trong 5 năm đầu không được chuyển nhượng, cho thuê hay bán đi. Chính vì vậy, người bán nhà ở xã hội khi chưa đủ 5 năm quy định sẽ bị xử phạt như thế nào?
Bán nhà ở xã hội chưa đủ 5 năm sẽ bị phạt như thế nào?
Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 89 Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, nhà ở xã hội chỉ được phép chuyển nhượng lại khi đạt thời hạn tối thiểu là 05 năm kể từ thời điểm tất toán toàn bộ khoản tiền mua nhà ở đó.
Nếu mua nhà ở xã hội chưa đủ 05 năm mà muốn bán lại thì bên mua chỉ có thể bán lại cho 02 đối tượng sau:
- Chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội
- Đối tượng thuộc trường hợp đủ điều kiện mua nhà ở xã hội.
Như vậy, nếu không phải 02 đối tượng trên mà vẫn cố tình thực hiện mua bán nhà ở xã hội khi chưa đủ thời hạn 05 năm thì:
- Hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, cho thuê sẽ bị vô hiệu.
- Bên mua sẽ bị buộc phải bàn giao lại nhà ở xã hội cho đơn vị quản lý. Trường hợp cố tình không bàn giao thì Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh sẽ thực hiện cưỡng chế thu hồi nhà ở.
Người mua nhà ở xã hội bán nhà trước 5 năm được không
Cụ thể, khoản 10 Điều 88 Luật Nhà ở 2023 khẳng định:
Trường hợp bán, cho thuê mua nhà ở xã hội vi phạm quy định của Luật này về đối tượng hoặc điều kiện mua, thuê mua nhà ở xã hội thì hợp đồng mua bán, cho thuê mua nhà ở vô hiệu và bên mua, thuê mua phải bàn giao lại nhà ở cho chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đơn vị quản lý nhà ở xã hội; trường hợp không bàn giao lại nhà ở thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà ở tổ chức cưỡng chế để thu hồi lại nhà ở đó.
Việc xử lý tiền mua nhà ở xã hội được thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự; việc xử lý tiền thuê mua nhà ở xã hội được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 175 của Luật này; việc cưỡng chế thu hồi nhà ở xã hội thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Bán nhà trước 5 năm bị phạt như thế nào
Bên cạnh đó, trường hợp cố tình rao bán nhà ở xã hội chưa đủ điều kiện theo quy định tại Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP cũng sẽ bị phạt như sau:
- Sẽ tiến hành phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng khi bán/cho thuê/cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng hoặc không đảm bảo được các điều kiện theo quy định của Luật Nhà ở.
- Tiến hành phạt tiền từ 100 - 120 triệu đồng khi bên thuê/thuê mua/mua nhà ở xã hội bán/cho thuê lại/cho mượn nhà không đúng quy định.
- Buộc thu hồi lại nhà ở xã hội hoặc phải hoàn trả lại tiền cho bên mua, thuê mua.
Lưu ý: Mức phạt trên là mức phạt áp dụng đối với tổ chức, đối với cá nhân vi phạm thì mức phạt bằng 1/2 mức phạt nêu trên (theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 4 Nghị định 16/2022/NĐ-CP).