Thông tin được chia sẻ tại hội thảo "Định hướng nghiên cứu khoa học công nghệ và phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn Việt Nam", tổ chức sáng 17/4 tại Đại học Bách khoa Hà Nội.
Theo Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt, Việt Nam được đánh giá có nhiều cơ hội và các yếu tố cần thiết phát triển hệ sinh thái ngành công nghiệp bán dẫn. Việt Nam đã thu hút nhiều tập đoàn lớn ngành vi mạch bán dẫn như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Hà Lan với khoảng trên 40 công ty, nhiều công ty trong nước cũng gia nhập thị trường. Theo đó có tiềm năng nâng cao vị trí trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.
Ông cho rằng cần các giải pháp để phát triển nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn. Trong đó thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, các chuyên gia người Việt Nam ở nước ngoài, kết nối hình thành hệ sinh thái trong lĩnh vực công nghiệp vi mạch bán dẫn tại Việt Nam.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt phát biểu khai mạc hội thảo sáng 17/4. Ảnh: LD
Theo PGS.TS Trương Việt Anh, Trưởng ban Khoa học công nghệ, Đại học Bách khoa Hà Nội, ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam cần 10.000 kỹ sư mỗi năm. "Thị trường nhân lực thiếu hụt trở thành cơ hội có thể tận dụng", ông nói. Tuy nhiên PGS Anh cũng nhìn nhận những thách thức, đó là nhu cầu thị trường thay đổi theo chu kỳ ngắn và nhanh. Độ cạnh tranh và việc đầu tư khoa học công nghệ còn nhỏ lẻ; phần mềm máy móc đắt tiền, kinh phí đào tạo kỹ sư phần cứng cao, sinh viên ưu tiên lựa chọn các ngành phần mềm hơn.
Theo PGS Việt Anh, cần tập trung đào tạo nguồn nhân lực nghiên cứu công nghệ lõi R&D (nghiên cứu và phát triển). Nguồn nhân lực này tương ứng với yêu cầu của công nghiệp bán dẫn. Việc hình thành các Trung tâm nghiên cứu R&D bán dẫn theo ông cũng là cần thiết, giúp thúc đẩy nghiên cứu và đào tạo nhân lực nghiên cứu có trọng tâm, trọng điểm và hội nhập quốc tế. Các cơ sở nghiên cứu có vai trò dẫn dắt, nâng cao năng lực mạng lưới các nhóm nghiên cứu trong nước và mở rộng hợp tác quốc tế/thu hút chuyên gia.
Ông cũng kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ có chương trình, nhóm nhiệm vụ độc lập cho các trung tâm nghiên cứu mạnh phát triển sản phẩm, công nghệ về công nghiệp bán dẫn, nội địa hóa sản xuất.
PGS.TS Trương Việt Anh. Ảnh: LD
PGS.TS Phạm Trần Vũ, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP HCM nêu thực tế, hầu hết công ty làm về kiểm tra và thiết kế vật lý vi mạch đang cần tuyển nhiều kỹ sư thiết kế vi mạch cho phần frontend và backend. Song thực tế kỹ sư Việt chỉ giỏi trong một công đoạn thiết kế, thiếu những kỹ sư trưởng có khả năng thiết kế hoàn chỉnh một con chip. Do đó mục tiêu đào tạo hướng tới kỹ sư Việt tham gia sâu vào chuỗi cung ứng, đồng thời làm chủ được quy trình thiết kế các vi mạch phức tạp, thiết kế thành công các vi mạch.
Dự đoán nhu cầu nguồn nhân lực bán dẫn, đến năm 2030 Việt Nam sẽ cần khoảng 15.000 kỹ sư cho khâu thiết kế và 35.000 nhân lực ở công đoạn sản xuất và đóng gói kiểm tra. Để có đội ngũ nhân lực kinh nghiệm, PGS Vũ cho rằng cần xây dựng chương trình đào tạo thiết kế vi mạch bậc đại học và sau đại học, phòng thí nghiệm và phát triển hợp tác quốc tế, doanh nghiệp về bán dẫn.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết, bên cạnh xây dựng cơ chế chính sách tạo điều kiện ưu tiên thu hút đầu tư và phát triển bán dẫn, các chương trình, đề án phục vụ phát triển nguồn nhân lực vi mạch đã được triển khai. Chiến lược phát triển khoa học công nghệ đến năm 2030 đã ban hành, trong đó xác định công nghệ sản xuất chip vi điều khiển, linh kiện bán dẫn là một trong những công nghệ lõi được định hướng trong thập kỷ tới. Các chương trình khoa học công nghệ cấp quốc gia; đề án tiếp nhận công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực thiết kế và sản xuất phần cứng vi mạch tiên tiến, cùng hoạt động ươm tạo doanh nghiệp lĩnh vực vi mạch điện tử... là cơ sở góp phần chuẩn bị nhân lực cho ngành công nghiệp này.
Như Quỳnh