Hẹn nhau tháng tám - Nhã Nam và NXB Hội Nhà Văn xuất bản. Đối với độc giả đã quen với một García Márquez của Trăm năm cô đơn, Tình yêu thời thổ tả, thì Hẹn nhau tháng tám là một tác phẩm khiêm nhường, có dung lượng ít, chưa đến một trăm trang in trong ấn bản tiếng Việt.
Tuy nhiên, phải đợi đến mười năm sau ngày García Márquez qua đời Hẹn nhau tháng tám mới chính thức ra mắt bạn đọc toàn thế giới.
Đầu năm 2025, bản dịch của dịch giả Thiên Nga xuất bản, giới thiệu di cảo của một trong những nhà văn vĩ đại nhất thế giới đến với độc giả Việt Nam.
Nỗi khát khao thầm kín và chân thành
Hẹn nhau tháng tám kể câu chuyện của Ane Magdalena Bach, bốn mươi sáu tuổi, có một cuộc hôn nhân bền chặt kéo dài gần ba thập niên.
Hằng năm vào tháng tám, Ane lên chuyến phà đến hòn đảo nơi chôn cất mẹ cô. Ane trải qua một đêm trên hòn đảo, bắt đầu cuộc phiêu lưu tình ái với những người đàn ông xa lạ cô gặp ở đó, rồi… thôi.
Ane lại trở về đất liền, sống đời không hẳn là quá êm đềm nhưng so với nhiều người, có thể đó là cuộc sống ấm êm. Sinh trưởng trong một gia đình nề nếp, lấy một người chồng hoàn hảo, sinh ra và nuôi dạy những đứa con khỏe mạnh.
Nhưng đời Ane Magdalena Bach có điều gì đó bất an. Như thể ẩn dưới cái vẻ đèm đẹp, cái yên ổn giả tạm đó tồn tại một vết nứt không biết khi nào lan rộng thành một vực thẳm.
Nỗi bất an không mang một hình dung, không rõ nguyên cớ đó thôi thúc Ane cứ độ tháng tám về lại tìm đến nghĩa trang chôn cất mẹ mình.
Bút pháp hiện thực huyền ảo vốn là đặc trưng trong các tác phẩm của García Márquez, đến Hẹn nhau tháng tám dường như không còn thấy nữa. Sự ngồn ngộn của lịch sử và thời gian có lẽ đã nằm lại ở hòn đảo tít mù nào đó.
Giờ đây chỉ còn lại nỗi khát khao thầm kín và chân thành, một nỗi buồn mơ hồ cứ không ngừng vỗ về như những lớp sóng vỗ vào thân chiếc phà chở Ane đến cuộc hẹn với tháng tám, với cõi chết, với người mẹ giờ đây không thể khuyên giải hay dẫn dắt cô nhưng theo cách nào đó cô có thể tìm ở bà sự thấu hiểu.
Viết khi chống lại chứng mất trí nhớ
Hẹn nhau tháng tám là câu chuyện về tình yêu, một tình yêu mãnh liệt như cái chết. Ane trải qua những đêm hồng trên đảo, những đêm cô đơn, những đêm dường như chỉ có tiếng sấm đột ngột như loan tin về ngày tận thế.
Gabriel García Márquez
Cô "không chỉ thấy mình như đang sống trên đời, cũng với nỗi buồn khôn nguôi, mà còn cảm thấy mình nhìn mình từ cõi chết, được khóc thương cho đến khi xác thân rã tan thành tro bụi".
Ấn bản Hẹn nhau tháng tám, ngoài phần chính văn còn có lời nói đầu của hai người con của nhà văn, Rodrigo và Gonzalo García Barcha.
Bên cạnh việc tổ chức xuất bản di cảo của cha, trong năm nay, hai người con đã làm được một việc đáng nể là sản xuất mùa phim đầu tiên của kiệt tác Trăm năm cô đơn.
Cả hai việc này, xét theo phương diện nào đó, là trái với ý của Gabriel García Márquez lúc sinh thời. Nhưng độc giả và khán giả có cơ hội được nhìn thấy các nhân vật trên trang sách xuất hiện trên màn hình, cũng như tiếp cận được phần nào di sản của đại văn hào.
Một số hình chụp bản thảo Hẹn nhau tháng tám hé lộ góc nhỏ quá trình sáng tạo của García Márquez. Tác phẩm viết ở giai đoạn cuối sự nghiệp - giai đoạn mà theo các con nhà văn, ông phải chống lại chứng mất trí nhớ.
Hẹn nhau tháng tám vẫn kế thừa các kiệt tác trước đó của ông, nỗi cô đơn, nỗi buồn, một đời sống hữu hạn trong thứ thời gian vĩnh cửu. Tựa hồ Ane lên phà đến cuộc hò hẹn với tháng tám, hò hẹn với cô đơn, hò hẹn với thời gian.