Độc đáo quan xưởng triều Nguyễn

Chiều 25.4, tại không gian Trường Lang thuộc Đại nội Huế, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đã tổ chức triển lãm châu bản Quan xưởng triều Nguyễn với tinh hoa nghề Việt.

Triển lãm trưng bày gần 50 châu bản đề cập đến hoạt động của các đơn vị thuộc hệ thống quan xưởng triều Nguyễn trong quá trình chuẩn bị nguyên vật liệu, nhân công và tổ chức sản xuất trong các lĩnh vực chế tác đồ ngự dụng, đúc tiền, đóng tàu thuyền, sản xuất vũ khí và vật liệu xây dựng.

Du khách được chiêm ngưỡng các vật dụng cung đình đa dạng về loại hình, độc đáo về kiểu dáng và tinh xảo về hoa văn trang trí, được tạo ra từ bàn tay khéo léo và tư duy thẩm mỹ tinh tế của những người thợ thủ công. Công chúng và khách du lịch còn có cơ hội tìm hiểu rõ hơn về cơ cấu tổ chức, phương thức điều hành và hoạt động của hệ thống quan xưởng thời Nguyễn.

Dưới triều Nguyễn, quan xưởng (các xưởng sản xuất thủ công do nhà nước quản lý) được triều đình đặc biệt quan tâm. Đây không chỉ là nơi chế tạo cung ứng các vật dụng phục vụ nhà vua và hoàng tộc mà còn là nơi sản xuất các trang thiết bị phục vụ hoạt động quốc phòng, kinh tế, đời sống dân sinh của quốc gia. Phần lớn thợ nghề làm việc tại các quan xưởng là những người tài hoa được tuyển chọn khắt khe từ các làng nghề truyền thống trong cả nước.

Ông Võ Lê Nhật, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế cho biết châu bản là những văn bản hành chính của triều Nguyễn do các cơ quan chính quyền từ trung ương đến địa phương soạn thảo và thông qua hoàng đế "ngự lãm", "ngự phê" bằng mực son để truyền đạt ý chỉ hoặc giải quyết những vấn đề về chính trị, quân sự, ngoại giao, kinh tế, văn hóa, xã hội... Vì vậy, có thể coi đây là kho lưu trữ tài liệu văn thư hành chính của nhà Nguyễn trên mọi lĩnh vực của xã hội đương thời. Năm 2017, châu bản triều Nguyễn đã chính thức được UNESCO công nhận là một trong 78 Di sản tư liệu ký ức thế giới.

Triển lãm diễn ra từ ngày 25.4 -  25.8 tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế (số 3 Lê Trực, thành phố Huế). Dưới đây là một số hiện vật thuộc đồ ngự dùng cung đình tinh xảo được chế tác tại quan xưởng thời Nguyễn: