Hơn 11 năm sau khi chuyến bay MH370 của Malaysia Airlines biến mất bí ẩn ngày 8/3/2014, chiến dịch tìm kiếm mới để xác định vị trí xác máy bay đã được khởi động ở khu vực cách bờ biển Australia khoảng 1.500 km về phía tây.
Công ty thăm dò đáy biển Ocean Infinity, có trụ sở ở Texas và từng dẫn đầu cuộc tìm kiếm bất thành 7 năm trước, một lần nữa trở lại Ấn Độ Dương với những phương tiện và công nghệ khảo sát đáy biển hiện đại hơn, với hy vọng sẽ tìm ra chiếc máy bay chở theo 227 hành khách và 12 thành viên tổ lái.
Để thực hiện sứ mệnh này, Ocean Infinity sử dụng tàu hậu cần viễn dương Armada 7806, được hãng Vard của Na Uy đóng vào năm 2023. Tàu dài 78 m, chở theo thủy thủ đoàn 16 người, được đánh giá là "có những công nghệ hiện đại nhất" về thám hiểm biển.
Tàu hậu cần viễn dương Armada 7806 chạy thử nghiệm vào tháng 10/2023. Ảnh: Ocean Infinity
Tàu được trang bị ít nhất ba tàu lặn tự hành (AUV) do công ty Kongsberg của Na Uy sản xuất, mỗi chiếc dài khoảng 6,2 m. Mẫu AUV này có thể hoạt động độc lập ở độ sâu 6.000 m trong 100 tiếng liên tục, gấp đôi so với những thiết bị từng được dùng trong chiến dịch tìm kiếm năm 2018. AUV được kết nối với trung tâm điều khiển của Ocean Infinity ở Southampton, Anh thông qua tín hiệu vệ tinh.
Theo giáo sư robot hàng hải Stefan Williams, thuộc Trung tâm Khoa học Robot của Đại học Sydney, những AUV này được trang bị công nghệ thủy âm (sonar) tiên tiến, bao gồm sonar quét bên, sonar khẩu độ tổng hợp, sonar chùm đa tia và sonar thăm dò đáy biển.
Những hệ thống này sẽ phát ra xung âm thanh và thu nhận tín hiệu phản hồi từ đáy đại dương, giúp thủy thủ đoàn Armada 7806 lập bản đồ đáy biển và phát hiện vật thể bên dưới. Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, thiết bị sẽ tiếp cận gần hơn để chụp ảnh, nhằm xác định đó có phải là xác máy bay hay không.
Từ năm 2018 đến nay, Ocean Infinity đã phát triển đáng kể năng lực robot hàng hải và phân tích dữ liệu. Họ có thể triển khai đồng thời nhiều thiết bị ở độ sâu 6.000 m và giám sát chúng cùng lúc.
"Điều này giúp tăng đáng kể phạm vi khảo sát, vì mỗi thiết bị sẽ phụ trách một khu vực đáy biển riêng biệt. Nhờ đó, việc khảo sát khu vực tìm kiếm được thực hiện hiệu quả và toàn diện hơn. Dữ liệu từ các thiết bị sẽ được thu thập sau khi chúng trở lại tàu mẹ và ghép với nhau để tạo thành bản đồ chi tiết của các vùng tìm kiếm", Williams cho hay.
Tàu lặn tự hành của Ocean Infinity được trang bị cho tàu mẹ Armada 7806. Ảnh: Ocean Infinity
Khu vực tìm kiếm mới có diện tích tương đương thành phố Sydney, được xác định nhờ phân tích chi tiết dữ liệu vệ tinh, thời tiết và vị trí các mảnh vỡ trôi dạt đã được xác định là thuộc về MH370.
Vùng biển tại khu vực tìm kiếm lần này được dự báo ẩn chứa nhiều thách thức, cả trên mặt nước lẫn dưới đáy đại dương với địa hình hiểm trở. Chiến dịch tìm kiếm mới dự kiến kéo dài 18 tháng, thời gian thuận lợi nhất là từ tháng 1 đến tháng 4.
Ocean Infinity chủ yếu nhận các dự án khảo sát trữ lượng dầu khí xa bờ và đánh giá điểm phù hợp cho các dự án năng lượng tái tạo trên biển.
Dù vậy, công ty cũng đã chứng minh năng lực tìm kiếm xác tàu dưới đáy biển. Năm 2018, họ phát hiện tàu ngầm hải quân Argentina mất tích ở độ sâu gần 1.000 mét dưới Đại Tây Dương. Tháng 10 /2024, họ cũng tìm thấy xác tàu chiến của hải quân Mỹ bị đánh chìm 78 năm trước.
Các điểm tìm kiếm MH370. Đồ họa: Telegraph
Armada 7806 sẽ tập trung tìm kiếm ở 3-4 vị trí mà giới chuyên gia độc lập cho là có nhiều khả năng tìm thấy xác máy bay MH370. Khu vực đầu tiên tương tự chiến dịch năm 2018, tránh khả năng các đợt tìm kiếm cũ đã bỏ sót manh mối ở diện tích đáy biển rộng lớn và phức tạp.
Khu vực thứ hai cách đó khoảng 100 hải lý về phía nam, theo giả định rằng MH370 có thể đã bay xa hơn trước khi hết nhiên liệu. Khu vực này dựa trên tính toán của một số chuyên gia hàng không, gồm cựu phi công quân đội Pháp Patrick Blelly và cựu quan chức hàng không Pháp Jean-Luc Marchand, với giả định rằng cơ trưởng MH370 Zaharie Ahmad Shah đã cố tình lái máy bay chệch lộ trình và lao phi cơ xuống biển.
Khu vực thứ ba dựa trên các giả thuyết liên quan tín hiệu nhiễu sóng vô tuyến. Nếu thời tiết cho phép, một khu vực tìm kiếm khác do Đại học Tây Australia đề xuất cũng sẽ được khảo sát.
Nếu tìm thấy xác máy bay, chính phủ Malaysia sẽ trả cho Ocean Infinity khoản tiền 70 triệu USD. Công ty không được tự ý tiến hành trục vớt xác máy bay mà phải báo lại cho Bộ Giao thông Malaysia. Các bước sau đó của Malaysia là thu hồi hộp đen để làm rõ những phút cuối cùng của MH370 và tiến đến trục vớt toàn bộ xác máy bay.
Thanh Danh (Theo Conversation, Telegraph, Maritime Executive)
