Gần đây, tờ Sohu (Trung Quốc) đưa tin về câu chuyện của bà Tống (54 tuổi) vừa qua đời vì chứng huyết khối não. Được biết, bà Tống được coi là một "từ điển sống" về lối sống lành mạnh trong khu phố. Bà luôn tuân thủ chế độ ăn ít dầu, ít muối và hầu như không ăn đồ ngọt hay thịt. Tuy nhiên, sự ra đi đột ngột của bà vì chứng huyết khối não đã khiến cả mọi người bàng hoàng.
Hình minh họa. (Nguồn: Sohu).
Bác sĩ cảnh báo về chế độ ăn kiêng cực đoan
Bác sĩ điều trị cho bà Tống giải thích: "Tình trạng của bà có liên quan đến chế độ ăn kiêng tiêu cực mà bà thường áp dụng mỗi ngày".
Theo bác sĩ, bà Tống đã ăn uống quá kiêng khem đến mức loại bỏ gần như hoàn toàn chất béo khỏi khẩu phần. Nhiều người có xu hướng nghĩ rằng chất béo là kẻ thù, nhưng thực tế không phải tất cả chất béo đều có hại: "Cơ thể con người cần một lượng chất béo nhất định để duy trì chức năng hoạt động bình thường".
"Bà Tống ăn quá ít chất béo, khiến mạch máu dần mất đi độ đàn hồi" - bác sĩ nhấn mạnh. Các chất béo tốt như axit béo omega-3 và omega-6 có tác dụng duy trì tính đàn hồi cho mạch máu, ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông. Tuy nhiên, chế độ ăn kiêng quá khắt khe của bà Tống đã khiến cơ thể thiếu hụt những chất dinh dưỡng quan trọng này, dẫn đến tình trạng mạch máu giòn, dễ bị tổn thương.
"Chế độ ăn ít dầu và ít muối tuy tốt, nhưng nếu quá cực đoan sẽ gây hại nhiều hơn lợi. Việc thiếu chất béo có thể làm giảm lượng vitamin tan trong dầu như vitamin E - chất quan trọng giúp chống oxy hóa và duy trì sức khỏe của mạch máu.
Cơ thể chúng ta cần một lượng chất béo hợp lý để duy trì chức năng trao đổi chất và bảo vệ mạch máu khỏi nguy cơ xơ cứng. Nếu chế độ ăn quá nhạt nhẽo, mạch máu sẽ giống như cành cây khô, dễ gãy và hình thành cục máu đông, dẫn đến các tai biến nguy hiểm như huyết khối não", bác sĩ nói.
Cũng theo bác sĩ, chế độ ăn cân bằng là yếu tố cốt lõi. Ăn ít dầu, bớt muối là đúng, nhưng đừng loại bỏ hoàn toàn. Chất béo không bão hòa từ cá, các loại hạt và dầu oliu là những nguồn dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe tim mạch.
Những loại chất béo tốt cho cơ thể và liều lượng sử dụng
1. Chất béo không bão hòa đơn (Monounsaturated fats)
Loại gia vị thay thế cho muối và đường, nhưng khi dùng nên ghi nhớ 3 lưu ý quan trọng
Loại chất béo này giúp giảm cholesterol LDL (xấu), tăng cholesterol HDL (tốt), và cải thiện sức khỏe tim mạch.
Thực phẩm giàu chất béo không bão hòa đơn:
- Dầu ô liu: 1-2 muỗng canh mỗi ngày (khoảng 15-30ml).
- Quả bơ: 1/4 - 1/2 quả mỗi ngày.
- Hạt điều, hạnh nhân, óc chó: 1 nắm nhỏ (khoảng 28g) mỗi ngày.
- Dầu hạt cải (canola oil): 1 muỗng canh (15ml) dùng nấu ăn.
2. Chất béo không bão hòa đa (Polyunsaturated fats)
Nhóm này bao gồm omega-3 và omega-6, rất quan trọng cho sức khỏe tim mạch, giảm viêm, hỗ trợ chức năng não.
- Thực phẩm giàu omega-3: Cá béo (cá hồi, cá thu, cá mòi) - 2 lần/tuần (mỗi lần 100-150g).
- Hạt lanh, hạt chia: 1-2 muỗng canh (10-20g) mỗi ngày.
- Quả óc chó: 1 nắm nhỏ (28g) mỗi ngày.
- Thực phẩm giàu omega-6: Dầu hướng dương, dầu đậu nành- 1 muỗng canh mỗi ngày (15ml).
- Hạt bí ngô, hạt hướng dương: 1 nắm nhỏ (28g).
Lưu ý:
- Tổng lượng chất béo hàng ngày nên chiếm khoảng 20-35% tổng lượng calo hàng ngày của bạn.
- Dù chất béo lành mạnh tốt cho sức khỏe, hãy dùng vừa phải để tránh thừa calo, vì chất béo có lượng calo cao (9 calo/g).
- Hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa (như bơ thực vật, đồ chiên rán) để bảo vệ sức khỏe tim mạch.