Thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, vừa qua, các bác sĩ đơn vị này đã tiếp nhận và điều trị cho một bệnh nhân bị ngộ độc sau khi dùng củ ấu tàu (còn gọi là củ ấu tẩu) để tăng cường sức khoẻ, chữa bệnh xương khớp.
Theo đó, nam bệnh nhân (quê Nam Định) được người nhà đưa đến viện trong tình trạng tê bì chân tay, ngất, mất kiểm soát đại tiểu tiện.
Khai thác tiền sử được biết, đây không phải lần đầu tiên bệnh nhân sử dụng củ ấu tàu để chữa bệnh xương khớp. Từ ngày còn trẻ, bệnh nhân đã thường xuyên ăn và uống nước củ ấu tàu để tăng sức khoẻ, sức chịu đòn, tránh đau khi tập võ.
Mỗi lần sử dụng, bệnh nhân luộc kỹ, ăn củ và uống cả nước. Khi ăn, nếu có hiện tượng tê bì, bệnh nhân chạy hoặc nhờ người tác động lực vào mình để toát mồ hôi sẽ khỏi.
Củ ấu tàu là loài thực vật chứa độc tính rất mạnh, chỉ với một hàm lượng nhỏ có thể gây tử vong. Ảnh TL.
Tuy nhiên, lần này, sau khi ăn củ ấu tàu, bệnh nhân có hiện tượng tê bì, dù đã chạy nhiều vòng và nhờ người hỗ trợ tác động vật lý cũng như chủ động tạo nôn để đẩy phần đã ăn ra ngoài, nhưng không thấy đỡ.
Hiện tượng tê bì ngày càng nặng lên, bệnh nhân cảm thấy choáng váng, ngất và có tình trạng đi vệ sinh tại chỗ. Bệnh nhân được xử trí truyền dịch tại tuyến huyện và chuyển thẳng vào Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
Tại đây, bệnh nhân được kiểm tra, xét nghiệm nước tiểu tìm thấy chất độc aconitin, đây cũng là chất độc có trong củ ấu tàu. Bên cạnh đó chỉ số Troponin T của bệnh nhân cũng khá cao: 31,74 ng/L gấp gần 3 lần bình thường cho thấy có dấu hiệu bị tổn thương cơ tim.
May mắn được đưa đến Trung tâm Chống độc kịp thời, sau quá trình điều trị, hiện sức khoẻ bệnh nhân đã ổn định, phục hồi tốt.
Thận trọng ngộ độc củ ấu tàu
ThS.BS Nguyễn Văn Chiến, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, củ ấu tàu là loài thực vật chứa độc tính rất mạnh, độc tính aconitin được xếp vào danh sách thuốc độc bảng A, chỉ với một hàm lượng nhỏ có thể gây tử vong, liều chỉ 1mg có thể gây ngộ độc nặng, 2 - 3mg đủ để gây tử vong một người trưởng thành.
Aconitin gây độc trên tim, thần kinh và tiêu hóa. Ngộ độc aconitin xuất hiện rất nhanh, các triệu chứng có thể xuất hiện ngay hoặc sau vài phút/vài giờ sau khi uống dịch chiết hoặc ăn củ, rễ, lá cây ấu tàu.
Biểu hiện ngộ độc khá đặc trưng là cảm giác tê bì môi, lưỡi, chân, tay, thậm chí toàn thân, đau bụng, nôn, tiêu chảy. Biểu hiện nguy hiểm nhất của ngộ độc aconitin là loạn nhịp tim, ngoại tâm thu thất, trường hợp nặng là ngoại tâm thu thất đa ổ, nhịp nhanh thất, xoắn đỉnh, rung thất và tử vong. Loạn nhịp tim là nguyên nhân chính gây tử vong và nguy cơ tử vong luôn thường trực một khi ngộ độc đã xảy ra.
"Trung tâm đã từng có các bệnh nhân ngộ độc rất nặng, ngay khi đã được cấp cứu, hồi sức rồi, nhưng tim vẫn bị loạn nhịp và ngừng đập nhiều lần, phải sốc điện chữa loạn nhịp ngừng tuần hoàn tới hàng chục lần, cuối cùng may mắn bệnh nhân mới qua khỏi", BS Chiến thông tin.
Chia sẻ thêm về củ ấu tàu, theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, củ ấu tàu là rễ củ của cây ô đầu, tên khoa học là Aconitum fortunei. Cây thường mọc hoang ở vùng núi phía Bắc nước ta như: Hà Giang, Lào Cai, Tuyên Quang…
Củ ấu tàu thường được dùng trong Đông y, dùng làm rượu thuốc để xoa bóp, chữa các chứng đau, tê, nhức, mỏi xương khớp. Nhiều trường hợp, người dân đi du lịch, thăm quan giới thiệu củ ấu tàu làm đặc sản, thuốc chữa bách bệnh, mang về nhà dùng, thậm chí nấu cháo ăn thì bị ngộ độc.
Có một dạng của ấu tàu đã qua bào chế với mục đích giảm độc gọi là phụ tử chế. Tuy nhiên, Trung tâm Chống độc đã cấp cứu nhiều bệnh nhân ngộ độc củ ấu tàu kể cả ở dạng phụ tử chế. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, người dân không nên uống hay ăn củ ấu tàu dưới bất kỳ hình thức nào, tránh tình huống xấu có thể xảy ra.
Người đàn ông ở Hà Nội co giật, gồng cứng toàn thân sau khi dùng phương pháp này chữa bệnh xương khớpGĐXH – Sau 15 phút uống cao thuốc có chứa cây mã tiền để chữa bệnh xương khớp, gout, bệnh nhân chóng mặt, buồn nôn, co giật nên được đưa đi cấp cứu.