Báo cáo tham luận tại hội trực tuyến sáng 21/8, BS Nguyễn Trí Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) đã đề cập đến những khó khăn, thực tiễn đang xảy ra tại các bệnh viện, các cơ sở y tế.
Cụ thể, về đấu thầu mua sắm thuốc, hiện nay các bệnh viện đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc xây dựng giá dự toán. Giá dự toán chỉ tính được khi lập kế hoạch đấu thầu. Nếu theo Thông tư 58 năm 2016 của Bộ Tài chính sau khi phê duyệt giá dự toán mua sắm rồi mới lập kế hoạch đấu thầu thì các bệnh viện không thể làm được.
Vì vậy, BV kiến nghị ở giai đoạn lập dự toán mua sắm không bắt buộc phải xây dựng đơn giá chi tiết theo từng nhóm kỹ thuật hoặc nên bổ sung vào Thông tư hướng dẫn xác định dự toán mua sắm thuốc cho phép các bệnh viện được xây dựng đơn giá dự toán theo nhóm kỹ thuật bằng với giá bình quân mua sắm năm trước liền kề hoặc sử dụng giá bình quân của các báo giá được xác lập trong giai đoạn xây dựng toán mua sắm.
Đại diện Bệnh viện Chợ Rẫy đề cập đến những khó khăn, thực tiễn đang xảy ra tại các bệnh viện, các cơ sở y tế (Ảnh: VGP).
Đối với các loại thuốc hiếm và thuốc nhập theo hạn ngạch, vừa qua gặp rất nhiều khó khăn do không có nguồn cung (như thuốc Protamin Sulfat dùng trong phẫu thuật tim mạch bị thiếu thời gian qua). BV đề nghị Bộ Y tế đưa vào mua sắm tập trung hoặc cho phép chỉ định thầu rút gọn hoặc lập kho dự trữ quốc gia điều phối cho các tỉnh, thành phố.
Về đấu thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm…, BS Thức cho biết các bệnh viện và cơ sở y tế đang gặp rất nhiều khó khăn tại Khoản 2, Điều 11, Thông tư 58 năm 2016 của Bộ Tài chính. Đó là yêu cầu phải đầy đủ 3 báo giá thì mới xây dựng kế hoạch mua sắm được.
Trong khi đó, trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm xét nghiệm… là loại hàng hóa mang tính đặc thù của ngành y tế, một số loại được phân phối độc quyền từ các nhà cung cấp hoặc chỉ có một nhà cung cấp trên địa bàn. Vì thế, việc thu thập 3 báo giá khó thực hiện.
Vì vậy, BV kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo và Bộ Tài chính hướng dẫn lại vì điều này không cần thiết và không khả thi.
"Quy định xác lập giá kế hoạch phải tham khảo trong vòng từ 2 tháng trên Cổng Thông tin nhưng 2 website này hoạt động chưa trôi chảy nên các cơ sở y tế muốn tham khảo, tra cứu có những lúc phải mở 18 cửa sổ mới có đầy đủ thông tin, gây mất thời gian", BS thức nói.
Ngoài ra, theo BS Thức, khi các đơn vị đăng công khai kết quả đấu thầu thường không đăng chi tiết các tính năng kỹ thuật mà đăng chung chung. Do đó, chỉ dựa vào thông tin đó thì không thể nào lập được giá sát thực tế. Nhưng nếu không sát thực tế thì các cơ quan chức năng sẽ quy vì sao cùng chủng loại mà bệnh viện này mua giá cao mà bệnh viện khác mua giá thấp. Thực tế, bệnh viện mua giá cao thì máy có nhiều chức năng trong khi máy mua giá thấp có ít chức năng. Điều này gây khó khăn cho các bệnh viện trong xây dựng kế hoạch.
Vì vậy, BV kiến nghị Chính phủ và Bộ Y tế quy định rõ thứ tự ưu tiên trong việc sử dụng thông tin về giá để xây dựng giá kế hoạch.
Đặc biệt, việc mua sắm hàng hóa, hóa chất, vật tư đều xoay quanh giá khiến các cơ sở y tế đều vướng. "Có một bác sĩ ngoại đến gặp tôi rất bức xúc vì trước đây sử dụng dao mổ giá tốt chỉ rạch một đường mổ, giờ trúng thầu dao mổ giá rẻ phải rạch 3 lần thì da mới đứt", BS Thứ nói.
Vì vậy, BV kiến nghị giá mua sắm trong y tế không nên chọn giá thấp nhất mà cần quy định rõ chọn giá hợp lý nhất phù hợp với điều kiện của từng cơ sở, từng chuyên khoa…; quy định rõ các bước, các hội đồng có quyền xác định nhu cầu thực tế là phù hợp.
Đồng thời, cho phép các bệnh viện từ hạng 1 đến hạng đặc biệt được lựa chọn nhà sản xuất để mua sắm thiết bị y tế phù hợp với các bệnh chuyên sâu. Vì các thương hiệu lớn thường mới có máy tốt phục vụ điều trị các bệnh lý chuyên sâu. Hiện giờ nếu đấu thầu tên chung chung thì các thiết bị trúng thầu sẽ không phục vụ được nhu cầu của các bệnh viện hạng 1 và mua về không sử dụng được sẽ gây lãng phí.
Về đấu thầu các máy xét nghiệm, hiện nay các máy xét nghiệm hiện đại đa phần đều có hóa chất tương thích với máy, nếu sử dụng hóa chất khác thì không sử dụng được. Vì thế, BV kiến nghị Chính phủ và Bộ Y tế cho phép chấp nhận hình thức máy đặt, máy mượn, đấu thầu hóa chất và giá của các hóa chất này do Bộ Y tế quản lý bán hoặc đấu thầu tập trung quốc gia.