Cúm mùa là gì?
Bệnh cúm mùa thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh về đường hô hấp khác, do có biểu hiện bệnh giống nhau như sốt, ho, sổ mũi, đau họng, hắt hơi,...
Từ đầu năm đến nay, khoa Nhiễm (Bệnh viện đa khoa Khu vực Thủ Đức) đã tiếp nhận và điều trị nhiều bệnh nhân mắc cúm mùa. Trong đó, đa phần bệnh nhân là người cao tuổi, có nhiều bệnh lý nền và nhập viện khi tình trạng đã nặng. Cùng bác sĩ Huỳnh Minh Nhựt (Bệnh viện đa khoa Khu vực Thủ Đức) tìm hiểu bệnh cúm mùa qua bài viết dưới đây, để chủ động phòng chống, bảo vệ và chăm sóc sức khỏe hiệu quả
Cúm mùa là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, thường phát triển mạnh trong các tháng lạnh của năm. Bệnh có thể gây thành dịch, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cộng đồng. Các chủng vi rút cúm A(H3N2), cúm A(H1N1), cúm B và cúm C là tác nhân chính gây bệnh, trong đó H1N1 và H3N2 là hai kiểu phổ biến nhất.
Nhiều người cho rằng cúm mùa chỉ là một bệnh nhẹ, nhưng thực tế cho thấy cúm mùa diễn tiến khó lường, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và đặc biệt lưu ý nhóm bệnh nhân có yếu tố nguy cơ nặng như: trẻ nhỏ, người già và những người mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường hay bệnh tim.
Ghi nhận ca tử vong do cúm A/H1, Bộ Y tế thông tin về cúm mùa do chủng cúm A/H1N1
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm, cúm mùa có thể gây ra từ 290.000 đến 650.000 ca tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, cúm mùa cũng đã ghi nhận nhiều trường hợp tử vong, đặc biệt trong các đợt dịch lớn. Biểu hiện của bệnh cúm mùa (cúm A và cúm B) thường xuất hiện đột ngột, chỉ sau 1 đến 2 ngày sau khi tiếp xúc với virus và kéo dài từ 2 đến 5 ngày. Bệnh thường thuyên giảm sau 7 đến 10 ngày.
Triệu chứng của cúm mùa
Khi mắc cúm, người bệnh thường có triệu chứng sau:
- Sốt cao đột ngột (> 38 độ C, kéo dài khoảng 1 - 2 ngày).
- Cảm giác ớn lạnh.
- Triệu chứng viêm long hô hấp như: hắt hơi, sổ mũi hoặc nghẹt mũi, ho.
- Đau họng.
- Đau đầu, mệt mỏi, đau nhức các khớp, cơ.
- Biểu hiện rối loạn tiêu hoá: đau dạ dày, thường người bệnh có cảm giác khó chịu, đắng miệng, chán ăn đi kèm. Một số người còn xuất hiện những triệu chứng nặng như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy,...
Ở những bệnh nhân có sức đề kháng yếu, bệnh có thể tiến triển nhanh chóng và dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm phổi hay suy hô hấp.
Cần làm gì khi mắc cúm mùa?
Hiện đang là thời điểm giao mùa do đó thời tiết thuận lợi cho sự phát triển của bệnh. Vì vậy, chúng ta cần nâng cao ý thức phòng bệnh cúm mùa. Dưới đây là một số biện pháp chăm sóc, điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả bạn có thể áp dụng.
Tuỳ thuộc vào mức độ bệnh mà người bệnh sẽ được các bác sĩ chỉ định các phác đồ điều trị khác nhau.
Với những trường hợp nặng, có biến chứng hoặc yếu tố nguy cơ sẽ được chỉ định sử dụng các loại thuốc kháng virus như: nhóm ức chế M2 (Amantadine và rimantadine hiệu quả đối với cúm A), nhóm ức chế neuraminidase (Zanamivir, Oseltamivir, Peramivir có hiệu quả cho cả hai loại cúm A và B). Những thuốc này có tác dụng rõ rệt khi được sử dụng trong vòng 24 giờ đầu tiên của bệnh.
Với những trường hợp, cúm nhẹ sẽ được điều trị chủ yếu là giảm bớt các triệu chứng như: hạ sốt, giảm đau đầu, giảm đau cơ,... Bên cạnh đó, bệnh nhân cần được nghỉ ngơi cho đến khi hết sốt, nên ăn thức ăn dễ tiêu, chia nhỏ các bữa ăn trong ngày, ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, bổ sung thêm các loại vitamin (vitamin A, B, C, D, E) giúp tăng miễn dịch, tăng sức đề kháng cho cơ thể và uống nhiều nước.
Sau khi bệnh thuyên giảm, bệnh nhân sẽ sinh hoạt bình thường trở lại một cách từ từ và người bệnh cần tiêm vacxin phòng cúm hàng năm nhằm chủ động phòng ngừa cúm hiệu quả.
Làm gì để phòng tránh bệnh cúm mùa?
Tiêm vacxin phòng ngừa cúm mùa hàng năm là phương pháp phòng bệnh đơn giản và hiệu quả nhất, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao mắc bệnh nặng.
Ảnh minh hoạ
Để chủ động phòng chống bệnh cúm mùa, bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng, Bộ Y tế khuyến cáo
- Người dân khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi, không tự ý làm xét nghiệm và mua thuốc điều trị tại nhà mà cần liên hệ với cơ sở y tế để được tư vấn, khám và xử trí kịp thời.
Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp.
Đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay (nhất là sau khi ho, hắt hơi). Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.
Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết.
Thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe. Bệnh cúm đang vào mùa phát triển mạnh vì vậy chúng ta cần nâng cao ý thức, thực hiện đầy đủ các khuyến cáo của Bộ Y tế về bệnh để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.