Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Viện dinh dưỡng Quốc gia, cho biết mâm cỗ Tết gồm bánh chưng, thịt gà, thịt bò, giò chả, nem rán, lạp xưởng, thịt đông, canh xương hầm, xôi, món xào... Trong đó, ba món giàu calo, bạn nên hạn chế hoặc cân đối khẩu phần, tránh tăng cân, như sau:
Bánh chưng
Một chiếc bánh chưng vuông cỡ vừa, chia 8 miếng, mỗi miếng trọng lượng khoảng 114 g, cung cấp 204 calo, 4,7 g chất đạm, 5,6 g chất béo và 33,9 g chất bột đường. Như vậy, một chiếc bánh chưng trong mâm cỗ khoảng 1.500 calo; chỉ cần ăn một miếng bánh chưng đã cung cấp năng lượng tương đương một bát cơm trắng (khoảng 180-200 calo).
Bánh chưng rán còn chứa nhiều chất béo hơn do được chiên trong dầu mỡ, không tốt cho những người có bệnh lý cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, tim mạch, bệnh thận.
Người không muốn tăng cân chỉ nên ăn 200-300 g mỗi ngày, bằng hai miếng bánh chưng được chia làm 8 phần; đồng thời giảm bớt năng lượng từ thức ăn khác khi đã ăn bánh chưng. Người bệnh mắc bệnh lý về chuyển hóa như thừa cân, béo phì, tiền sử bệnh tim mạch, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường... nên hạn chế ăn.
Thịt đông
Ảnh minh họa: Bùi Thủy
Thịt đông là món đặc trưng người miền Bắc, thường được làm như sau: thái thịt lợn, thịt gà chặt ra và cho vào ninh nhỏ lửa với mộc nhĩ và nấm hương cùng gia vị. Một số gia đình chế biến từ nguyên liệu chân giò, tai, bì của lợn hoặc gà, ngan... rất nhiều chất đạm nên dễ khiến người ăn bị ngán, tăng cân, béo phì. Trong 100 g thịt lợn nấu đông, tương đương một bát con, sẽ chứa khoảng 297 calo. Bên cạnh đó, thịt nấu đông có hàm lượng nước, chất đạm, chất béo cung cấp nhiều năng lượng và chứa đến 21,5 g chất béo.
Lưu ý trong thịt còn có nhiều mỡ trắng, không tốt cho những người mỡ máu cao, rối loạn chuyển hóa. Để giảm độ béo, bạn có thể ăn thịt đông với dưa chua, dưa hành, dưa cải muối phối hợp, giúp cơ thể tiêu hóa thịt dễ dàng hơn. Ăn kèm thêm những loại rau xanh để tăng cường vitamin cho cơ thể, hạn chế lượng đạm vào cơ thể.
Giò
Giò là món ăn được làm từ hai nguyên liệu cơ bản là thịt nạc thăn lợn giã nhuyễn kết hợp với nước mắm loại ngon nguyên chất, sau đó được gói bằng lá chuối và mang đi luộc chín.
Trung bình trong 100 g giò lợn sẽ có chứa khoảng 176 calo; 100 g giò bò sẽ chứa khoảng 250 calo. Một đĩa giò trung bình khoảng 1.500 calo. Ngoài ra, trong giò còn có chứa nhiều chất béo, tinh bột, natri béo hay chất đạm... Thông thường, chỉ nên ăn giò ở lượng cho phép, khoảng từ 100-300 g một ngày và không nên ăn liên tục, kéo dài để kiểm soát năng lượng cơ thể.
Bác sĩ Hưng cho biết, chế độ ăn phát huy hiệu quả tối đa khi được lên kế hoạch cụ thể. Việc tự giới hạn lượng thức ăn tiêu thụ hoặc tính toán lượng calo dung nạp trong ngày vô cùng quan trọng.
Chuyên gia khuyến nghị, phương pháp nấu ăn lành mạnh bao gồm luộc và hấp. Đối với các món xào, nên sử dụng ít dầu mỡ hoặc dùng dầu thực vật với hàm lượng chất béo và calo thấp. Hạn chế dùng đồ ăn đóng gói sẵn như xúc xích, thịt nguội. Thay vào đó, tăng cường ăn nấm và rau xanh. Duy trì thói quen vận động hàng ngày 30-60 phút.
Thúy Quỳnh