Bác sĩ Trần Đức Cảnh, Khoa Nội soi và Thăm dò chức năng, Bệnh viện K Trung ương, chỉ ra 5 lý do khiến người tuổi trung niên dễ tăng cân, như sau:
Mất cơ do tuổi tác
Sau tuổi 30, lượng cơ bắp trên cơ thể bắt đầu giảm một cách tự nhiên. Quá trình này gọi là mất cơ sinh lý. Nếu không hoạt động thể chất, mỗi người có thể bị mất từ 3-8 % cơ bắp trong 10 năm. Ngoài ra, một số bệnh lý cũng dẫn đến tình trạng mất cơ như viêm khớp.
Về nguyên lý, mô cơ đốt cháy nhiều calo hơn mô mỡ 2-3 lần, vì vậy đòi hỏi cơ thể cần bổ sung ít calo hơn. Nếu không điều chỉnh sẽ dẫn tới dư thừa calo và gây tích tụ mỡ, gây tăng cân.
Thay đổi nội tiết tố
Hormon trong cơ thể người thay đổi ở lứa tuổi trung niên. Với phụ nữ khi 45-55 tuổi bước vào giai đoạn mãn kinh, sụt giảm nồng độ estrogen dẫn tới sự thay đổi phân bổ cơ thể, tích trữ mỡ thừa quanh bụng. Điều này có nguy cơ như tăng lượng cholesterol xấu (LDL), bệnh tăng huyết áp, ung thư, tiểu đường và đau tim. Bên cạnh đó, sự thay đổi nồng độ estrogen thời kỳ tiền mãn kinh còn có thể gây thay đổi về tâm lý, khó kiên trì thực hiện chế độ ăn uống và tập luyện lành mạnh.
Nam giới từ năm 40 tuổi bị giảm lượng testosterone khoảng 1-2% mỗi năm. Testosterone đóng vai trò điều chỉnh sự phân bố chất béo, khối lượng cơ và sức mạnh. Khi giảm lượng testosterol có thể sẽ đốt cháy ít calo hơn, song song với đó là giảm lượng hormone tăng trưởng, dẫn tới khó khăn trong việc sản xuất và duy trì khối lượng cơ.
Ảnh: Vecteezy
Chuyển hóa chậm hơn
Cùng với khối lượng cơ giảm, quá trình trao đổi chất cũng sẽ chậm lại nên cần giảm lượng calo nạp vào cơ thể. Nếu không, cơ thể sẽ tích trữ năng lượng dư thừa dưới dạng mỡ.
Ngoài ra, quá trình trao đổi chất còn được quyết định bởi một số yếu tố khác như gene, kích thước cơ thể, giới tính và bệnh lý như suy giáp. Mặc dù giảm quá trình trao đổi chất nhưng nếu duy trì được chế độ tập luyện và cố gắng duy trì khối lượng cơ thì sự ảnh hưởng đến cân nặng sẽ không còn đáng lo với tuổi trung niên.
Ít vận động, tăng stress
Thực tế, ở độ tuổi 40-50, con người trở nên bận rộn hơn với sự nghiệp, ít dành thời gian cho tập luyện. Không chỉ vậy, mức độ căng thẳng tăng lên khi phải gánh vác nhiều trách nhiệm với gia đình và công việc. Khi căng thẳng, cơ thể sản xuất nhiều ghrelin hơn - một loại hormone khiến bạn đói và có xu hướng ăn nhiều hơn.
Dành ít thời gian cho bản thân
Đây cũng là một nguyên nhân khác khiến thay đổi hành vi và dẫn đến tăng cân. Đến tuổi trưởng thành, chúng ta trải qua một số thay đổi lớn trong cuộc sống, như lập gia đình. Khi đó, thời gian dành cho việc tập thể dục trước đây sẽ được phân bố lại và chuyển cho việc chăm sóc gia đình, nuôi dạy con cái. Bên cạnh đó, thời gian chuẩn bị những bữa ăn lành mạnh cho bản thân cũng ít đi.
Thường xuyên tiêu thụ thức ăn không lành mạnh, giàu calo và thiếu chất xơ, thiếu hoạt động thể chất không chỉ gây tăng cân mà còn góp phần vào sự tích tụ mỡ bụng.
Phụ nữ trung niên nên duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối, giàu chất xơ và thể dục thường xuyên, như aerobics hay các bài cardio giúp đốt cháy mỡ và duy trì cơ bắp. Học cách ứng phó với căng thẳng và stress trong cuộc sống. Kiểm tra sức khỏe định kỳ, giúp bạn theo dõi và phát hiện sớm bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.
Thúy Quỳnh