Bà Trương Mỹ Lan - Ảnh: HỮU HẠNH
Bà Trương Mỹ Lan và 48 đồng phạm kháng cáo
Vụ án được xử phúc thẩm do có kháng cáo của bà Trương Mỹ Lan (68 tuổi, chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng 48 đồng phạm; kháng cáo của bị hại là SCB và kháng cáo của những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan gồm: Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai, ông Nguyễn Sơn Hoa, Công ty cổ phần T&H Hạ Long, Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh.
Phiên tòa dự kiến sẽ kéo dài đến ngày 25-11 với hội đồng xét xử gồm: thẩm phán - chủ tọa phiên tòa Huỳnh Thanh Duyên và các thẩm phán Phạm Công Mười, Lê Thành Long.
Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại TP.HCM tham gia phiên tòa có ông Võ Phong Lưu, ông Đặng Quốc Việt và ông Đỗ Phước Trung.
Đối với kháng cáo của bà Trương Mỹ Lan, bà Lan cho rằng bản án sơ thẩm tuyên tử hình đối với bà là quá nặng nề và quá nghiêm khắc.
Theo đơn kháng cáo, bà Lan trình bày bà cùng người thân và các bạn bè đã giúp Ngân hàng SCB hợp nhất kịp thời vào ngày 1-1-2012 theo lời vận động và kêu gọi của Ngân hàng Nhà nước, nhằm ổn định toàn hệ thống tiền tệ tài chính quốc gia.
Vào thời điểm này SCB có tổng tài sản là 145.000 tỉ đồng, trong đó tổng nợ phải trả là 133.000 tỉ đồng với lãi suất 35 - 52% mà SCB không có tài sản đáng giá, áp lực rất lớn.
Các cổ đông đã không chia lợi nhuận suốt 11 năm, cho mượn tiền, sổ tiết kiệm, tài sản, SCB đã hoạt động ổn định, không mất thanh khoản, không vay tái cấp vốn, không sử dụng kinh phí của Ngân hàng Nhà nước.
Ngày nay SCB đã trở thành một ngân hàng thương mại cổ phần có tổng giá trị tài sản lớn. "Dù trong hoàn cảnh nào, suốt quá trình điều tra cho tới phiên tòa xét xử sơ thẩm tôi luôn thể hiện sự tự nguyện mang hết tài sản của tôi và tích cực phối hợp cùng SCB giải quyết khắc phục hậu quả, dùng các dự án đang dang dở để thu hồi đúng giá trị cho SCB.
SCB là một ngân hàng thương mại cổ phần có hàng nghìn cổ đông và hàng nghìn khách hàng vay tiền gồm các cá nhân, doanh nghiệp lớn, vừa và nhỏ. SCB hoạt động theo luật tổ chức tín dụng dưới sự giám sát của Ngân hàng Nhà nước và các liên ngành suốt 11 năm.
SCB không phải là một công ty trách nhiệm hữu hạn mà quy buộc cho một cá nhân chịu trách nhiệm toàn bộ" - đơn kháng cáo nêu.
Từ đó, bà Trương Mỹ Lan xin hội đồng xét xử và các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét thấu đáo và có đường lối xử lý phù hợp đối với gia đình bà cùng một số cá nhân khác.
Tham ô 304.000 tỉ, bà Trương Mỹ Lan bị tuyên tử hình
Trước đó, Tòa án nhân dân TP.HCM xử sơ thẩm vụ án giai đoạn 1 đã tuyên bà Trương Mỹ Lan tử hình về tội tham ô tài sản; 20 năm tù về tội đưa hối lộ và 20 năm tù về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, tổng hợp mức án là tử hình.
Về trách nhiệm dân sự, cấp sơ thẩm buộc bà Trương Mỹ Lan phải bồi hoàn cho SCB dư nợ của 1.243 khoản vay còn lại tính đến ngày 17-10-2022, tương đương số tiền 673.849 tỉ đồng.
Theo án sơ thẩm, tính đến tháng 10-2022, bà Trương Mỹ Lan đã thâu tóm, nắm giữ đến 91,5% cổ phần Ngân hàng SCB thông qua các cá nhân, pháp nhân đứng tên giùm.
Lợi dụng vai trò là cổ đông lớn, quyền lực, nắm giữ trên thực tế số lượng cổ phần gần tuyệt đối của Ngân hàng SCB, bà Trương Mỹ Lan đã truyền đạt ý chí cho các bị cáo Đinh Văn Thành, Bùi Anh Dũng, Võ Tấn Hoàng Văn, Tạ Chiêu Trung, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung thực hiện việc rút tiền từ SCB nhằm chiếm đoạt số tiền lớn của ngân hàng để sử dụng vào mục đích cá nhân.
Các bị cáo Đinh Văn Thành, Bùi Anh Dũng, Võ Tấn Hoàng Văn, Tạ Chiêu Trung, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung tiếp nhận ý chí của bà Trương Mỹ Lan, bỏ qua các quy định pháp luật, giúp sức tích cực để Trương Mỹ Lan rút tiền của Ngân hàng SCB, gây hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn.
Hành vi nêu trên của Trương Mỹ Lan và các bị cáo đủ cấu thành tội tham ô tài sản.
Tuy nhiên SCB không có vốn nhà nước, các bị cáo này thực hiện hành vi phạm tội trong một thời gian dài, trong khi Bộ luật Hình sự có sự thay đổi cơ bản về đường lối xử lý tại thời điểm trước và sau ngày 1-1-2018.
Theo đó, Bộ luật Hình sự 1999 không quy định tội tham ô tài sản đối với các pháp nhân ngoài nhà nước. Nên những hành vi phạm tội xảy ra trước ngày 1-1-2018 bị xử lý theo điều, khoản tương ứng (điều 179) Bộ luật Hình sự năm 1999; những hành vi phạm tội xảy ra sau ngày 1-1-2018 bị xử lý theo các điều, khoản (điều 353, điều 206) Bộ luật Hình sự năm 2015, có xem xét đến nguyên tắc có lợi cho các bị cáo.
Liên quan vụ án, 85 bị cáo còn lại trong vụ án nhận các mức hình phạt từ 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo đến tù chung thân.