Cảnh sát giao thông lập biên bản các trường hợp vi phạm - Ảnh: MINH HÒA
Bộ Công an đã có thông tin về một số điểm mới trong dự Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 7.
Đáng chú ý, dự luật bổ sung mới nội dung về điểm của giấy phép lái xe (bằng lái xe).
Bằng lái xe của tài xế sẽ có 12 điểm
Theo đó, điểm giấy phép lái xe được dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ của người lái xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý bằng lái, gồm 12 điểm.
Người lái xe có hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ bị trừ điểm bằng lái theo quy định của Chính phủ.
Dữ liệu về điểm trừ đối với người vi phạm sẽ được cập nhật về hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi hình thức xử phạt có hiệu lực thi hành.
Bằng lái xe được phục hồi đủ 12 điểm khi chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng kể từ thời điểm bị trừ điểm gần nhất.
Trường hợp bằng lái bị trừ hết điểm, người được cấp bằng lái phải tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ do lực lượng cảnh sát giao thông tổ chức, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.
Bằng lái xe mới cấp đổi, cấp lại, nâng hạng được giữ nguyên số điểm của bằng lái trước khi cấp đổi, cấp lại, nâng hạng.
Người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính có thẩm quyền trừ điểm bằng lái. Theo dự luật, Chính phủ quy định chi tiết điều này.
Bộ Công an cũng nêu nhiều lý do đề xuất bổ sung quy định này, trong đó việc quản lý người lái xe sau khi được sát hạch, cấp bằng lái đang bị buông lỏng.
Cơ quan chức năng chưa có các biện pháp quản lý phù hợp, hữu hiệu, nhất là quản lý việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông của người lái xe.
Mỗi năm cơ quan chức năng tước có thời hạn trên 500.000 trường hợp bằng lái, khi bị tước bằng tài xế không được phép điều khiển phương tiện, dẫn đến tác động không nhỏ đến các hoạt động đi lại, sản xuất kinh doanh, đời sống hằng ngày của người dân.
Việc tước bằng lái đang thực hiện thủ công, nhiều người vi phạm bỏ không đến lấy, tồn đọng nhiều bằng lái tại cơ quan xử phạt, dẫn đến lãng phí... nhưng vẫn chưa quản lý được quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe.
Cùng với đó, nghiên cứu tiếp thu kinh nghiệm quốc tế, các nước như Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc... đều có quy định trừ điểm bằng lái xe với người lái xe.
Trừ điểm bằng lái không phải hình thức xử phạt vi phạm hành chính
Điểm, trừ điểm bằng lái được quy định trong dự luật, theo Bộ Công an là một biện pháp quản lý nhà nước, không phải hình thức xử phạt vi phạm hành chính.
Quy định này vừa có tính chất răn đe vừa có tính chất giáo dục, động viên về chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, mỗi lần bị trừ điểm như "tiếng chuông" cảnh báo giúp tài xế chấp hành pháp luật tốt hơn.
Theo đó, tài xế vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở mức độ nghiêm trọng sẽ bị trừ điểm bằng lái và trong thời hạn 12 tháng khi chưa bị trừ hết điểm thì được phục hồi đủ 12 điểm.
Bằng lái chưa bị trừ hết điểm, tài xế tiếp tục được điều khiển phương tiện tham gia giao thông, không ảnh hưởng đến hoạt động tham gia giao thông, hoạt động sản xuất kinh doanh, đời sống của người dân.
Từ đó, bảo đảm tính nhân văn, nhân đạo của pháp luật và quyền của công dân được quy định trong Hiến pháp.
Đáp ứng yêu cầu thực tiễn, ứng dụng chuyển đổi số trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong tình hình hiện nay, tiếp thu kinh nghiệm quản lý an toàn giao thông của các nước tiên tiến trên thế giới.
Việc này giúp quản lý tài xế trong suốt quá trình từ khi đào tạo, sát hạch, cấp bằng lái cho đến quá trình chấp hành pháp luật của tài xế, việc vi phạm tái phạm, từ đó sẽ tác động tới hành vi, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông.
Đồng thời, giúp cơ quan quản lý giám sát toàn diện quá trình chấp hành sau vi phạm của tài xế.
Để triển khai quy định trừ điểm bằng lái, luật sẽ giao Chính phủ ban hành quy định cụ thể thẩm quyền, căn cứ, trình tự, thủ tục thực hiện trừ điểm, phục hồi bằng lái...