Trong bối cảnh mọi người ngày càng dành nhiều thời gian ở trong nhà, văn phòng hoặc các khu vực khép kín khác, điều quan trọng là luôn đảm bảo những không gian này thật an toàn lành mạnh, đặc biệt là khu vực dành cho trẻ em và người cao tuổi. Trong những năm gần đây, một số vật liệu định hình không gian sinh sống và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí hàng ngày đã và đang sử dụng một hợp chất hóa học có nguy cơ gây nguy hiểm chính là formaldehyde.
Formaldehyde là gì?
Nói một cách dễ hiểu, formaldehyde (khí focmanđêhít) là hợp chất không màu và dễ cháy ở nhiệt độ thường có mùi nặng, hăng mạnh với công thức hóa học là CH2O. Khi tiếp xúc với khí formaldehyde có thể ảnh hưởng xấu tới hệ hô hấp, mắt và da với các triệu chứng phổ biến nhất là gây kích ứng (ở mắt, mũi, cổ họng), chảy nước mắt, bỏng mũi, ho, co thắt phế quản, kích ứng phổi, viêm da. Trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây ung thư.
Formaldehyde được tìm thấy ở đâu?
Formaldehyde là sản phẩm phụ của quá trình đốt cháy và có thể được tìm thấy trong các loại vật liệu xây dựng như gỗ composite, vật liệu cách nhiệt, ván ép, ván sợi, ván dăm, keo, chất kết dính và vải ép…
Tuy nhiên, trong nội thất nhà ở, khí CH2O cũng có thể được tìm thấy trong:
- Ở thể khí, thông qua khí thải từ các thiết bị không thông gió đốt cháy nhiên liệu như bếp ga, bếp củi hoặc dầu hỏa.
- Trong các chất kết dính, sơn, sơn mài, vải ép và một số loại vật liệu phủ và hoàn thiện.
- Chất bảo quản trong một số loại thuốc, mỹ phẩm và các sản phẩm tẩy rửa như dầu rửa bát, chất làm mềm vải.
- Các loại phân bón, thuốc trừ sâu
- Khói thuốc lá
- Sản phẩm gỗ ép được làm bằng chất kết dính có chứa nhựa ure-formaldehyde (UF)
- Sản phẩm gỗ khối khi được sử dụng dưới sàn nhà hoặc trên kệ, tủ, đồ nội thất
- Tấm ván ép trong tường trang trí, tủ đồ và đồ nội thất
- Ván sợi hoặc MDF mật độ trung bình, được sử dụng cho mặt trước ngăn kéo, tủ và mặt bàn đồ nội thất. Những tấm ván này chứa tỷ lệ nhựa cao hơn bất kỳ sản phẩm ép UF nào khác và có thể thải ra lượng formaldehyde cao hơn.
Nồng độ formaldehyde trong nhà bao nhiêu là an toàn?
Nguy cơ của formaldehyde đối với sức khỏe con người phụ thuộc trực tiếp vào mức độ tập trung của khí đó trong không khí, thời gian tiếp xúc và tình trạng sức khỏe của người tiếp xúc. Nồng độ an toàn trung bình thường dưới 0,1 ppm trong khi trên 0,3 ppm được coi là một lượng đáng kể. Điều này có thể xảy ra như khi những sản phẩm gỗ mới sản xuất hay mới được ép, nồng độ khí formaldehyde cao và sẽ giảm dần theo thời gian.
Làm thế nào để bảo vệ ngôi nhà và không gian nội thất khỏi khí Formaldehyde?
Giảm tiêu thụ sản phẩm có hàm lượng formaldehyde cao hoặc lựa chọn sản phẩm không có phụ gia formaldehyde
Cần cân nhắc sử dụng các sản phẩm gỗ composite đã được chứng nhận hoặc các sản phẩm gỗ nguyên khối. Bạn nên lựa chọn những sản phẩm đạt chứng nhận hạn chế phát thải formaldehyde, các sản phẩm gỗ làm từ nhựa phenol-formaldehyde (PF) vì chúng thải ra lượng formaldehyde thấp hơn đáng kể so với nhựa urea-formaldehyde (UF).
Ngoài ra, điều quan trọng là phải xác định được các vật liệu không thêm formaldehyde. Theo CARB (Ban Tài nguyên không khí California), phân loại NAF (Không thêm Formaldehyde) là tiêu chuẩn nghiêm ngặt trong việc đo lường lượng khí thải formaldehyde.
Tối đa hóa thông gió tự nhiên
Mức độ phát thải formaldehyde có thể tăng lên trong môi trường nóng ẩm. Do đó, việc kiểm soát được những yếu tố này có thể góp phần đáng kể việc giảm thiểu rủi ro. Thông gió tự nhiên luôn được coi là phương án khả thi trong việc giảm thiểu tác động của việc phát thải khí formaldehyde trong môi trường kín. Nếu việc thông gió tự nhiên không khả thi, bạn có thể kết hợp sử dụng điều hòa không khí và máy hút ẩm. Điều quan trọng không kém trong quá trình này là những thiết bị cần được làm sạch và thoát nước thường xuyên, ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc, gây bất lợi cho chất lượng không khí.
Không hút thuốc lá
Một trong những nguyên nhân tạo ra khí formaldehyde chính là hút thuốc lá. Do vậy, điều quan trọng không nên hút thuốc lá trong nhà. Việc hút thuốc lá trong không gian kín có thể khiến người hút và những người xung quanh dễ có nguy cơ phơi nhiễm formaldehyde quá mức.
Nên giặt quần áo mới
Một điều rất đơn giản trước khi mặc quần áo hoặc sử dụng các vật liệu từ vải chính là nên giặt chúng trước khi sử dụng để giảm bớt mùi của formaldehyde.
Sử dụng các loại sơn có ít hoặc không có VOC
VOC chính là những hợp chất hữu cơ dễ bay hơi và formaldehyde là một trong số những loại VOC phổ biến.
Sử dụng than hoạt tính loại bỏ formadehyde
Than hoạt tính dạng hạt được làm từ những chất liệu tự nhiên như than hoặc vỏ dừa đã qua xử lý bằng oxy nên rất xốp. Do vậy, loại than hoạt tính này có thể dễ dàng hấp thụ các hóa chất, khí và mùi từ khí hoặc chất lỏng.
Trồng cây xanh hấp thụ formaldehyde
Cobogó Apartament / Pietro Terlizzi Arquitetura. Đây là ví dụ điển hình về không gian thông thoáng và nhiều ánh sáng, giảm nguy cơ ô nhiễm môi trường. Ảnh: © Guilherme Pucci
Cây xanh bên cạnh tác dụng giúp không khí trong lành, thanh lọc không khí, cải thiện sức khỏe, tinh thần mà còn hấp thụ được đáng kể lượng khí formaldehyde. Theo nghiên cứu của NASA Clean Air, một số loại cây nội thất có thể hấp thụ các hợp chất dễ bay hơi độc hại trong nhà, trong đó có formaldehyde và giảm tới 90% các chất ô nhiễm tồn tại trong không khí như cây lan ý, lưỡi hổ, dây nhện…
Nếu có thể, hãy sắm cho gia đình mình chiếc máy đo nồng độ formaldehyde
Máy đo formaldehyde sẽ theo dõi không khí bằng cách đo TVOC (tổng hợp chất hữu cơ dễ bay hơi), nhiệt độ và độ ẩm. Ứng dụng và bảng điều khiển thông minh này sẽ cho phép bạn theo dõi chi tiết cho từng chất gây ô nhiễm trong không khí để từ đó đưa ra hướng xử lý cải thiện chất lượng không khí trong nhà.
Mẹo nhỏ nào giúp khử mùi formaldehyde trên đồ gỗ?
Bạn có thể áp dụng các cách này để nhanh chóng loại bỏ mùi khó chịu trong đồ vật như:
Sử dụng chè khô
Trong chè khô có chất cephatin, có tác dụng hấp thụ cũng như trung hòa formaldehyde. Một cách đơn giản là bạn có thể để chè khô trong túi vải thất dày, bên ngoài làm ẩm túi và để trên sàn, đồ gỗ mới sẽ nhanh chóng bay mùi.
Sử dụng hỗn hợp giấm, chanh, muối
Hỗn hợp này sẽ giúp loại bỏ mùi hắc, độc hại của formaldehyde bằng cách: Sử dụng nửa bát nước, một thìa muối lớn, 3-4 lát chanh hoặc thay bằng giấm hòa tan và để hỗn hợp xung quanh mặt sàn, đồ gỗ mới đến khi mùi dịu đi.
Biên dịch | Vũ Hương (Nguồn: Archdaily)
XEM THÊM:
- Nhà đẹp phải có không khí sạch
- 10 Loại cây cảnh trong nhà thanh lọc không khí tốt nhất cho phòng ngủ
- Nguy cơ nhiễm độc từ không khí trong nhà