Trong những năm gần đây, một loạt các công trình bằng gỗ được xây dựng trên thế giới, việc sử dụng gỗ CLT trong xây dựng cho thấy những nỗ lực tìm kiếm các giải pháp bền vững thay thế bê tông, nhằm giảm thiểu tác động tới môi trường.
Giải pháp Cross-Laminated Timber (CLT) giảm tới 50% lượng carbon so với bê tông truyền thống và cải thiện đáng kể thời gian thi công, đang dần khẳng định vai trò là "bê tông xanh" của tương lai.
CLT là vật liệu xây dựng được tạo ra từ việc xếp chồng và dán nhiều lớp gỗ vuông góc lại với nhau, tạo ra một khối vật liệu có độ cứng, khả năng chịu lực cao. Được phát triển lần đầu tiên vào đầu những năm 1990, CLT đã nhanh chóng trở thành một trong những giải pháp xây dựng bền vững hàng đầu, nhờ khả năng cải thiện hiệu quả của quá trình mà vẫn giảm thiểu tác động đến môi trường.
Những ưu điểm vượt trội
CLT vượt trội so với bê tông truyền thống ở nhiều cạnh, CLT giúp giảm tới 50% lượng khí thải CO₂ để sử dụng bê tông. Thêm vào đó, thời gian thi công của các dự án sử dụng CLT nhanh hơn đến 80%, giúp tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí cho nhà đầu tư.
Sự đa dạng trong việc chứng minh CLT ứng dụng không bị giới hạn ở các cấu trúc chính mà vẫn mở rộng sàn, vách và trần, biến mỗi không gian thành tác sản phẩm kiến trúc độc lập và bền vững. Khả năng này, cùng với độ bền và tính an toàn chống vượt trội, làm cho CLT trở thành lựa chọn lý tưởng, đáp ứng mọi yêu cầu từ nhà ở đến các nhà công cộng, đẩy mạnh sự đổi mới và sáng tạo trong quá trình xây dựng thiết kế.
Tính bền vững cũng là một trong những khía cạnh hấp dẫn của CLT. Việc sử dụng gỗ làm VLXD đánh dấu một bước đi thoát ra khỏi các phương pháp tiêu thụ nhiều khí CO2 trong quá khứ. Gỗ là nguồn tài nguyên tái tạo và việc quản lý khai thác và sản xuất lâm nghiệp một cách có trách nhiệm sẽ có thể bảo đảm nguồn cung cấp gỗ liên tục, cùng với quy trình sản xuất CLT tiết kiệm năng lượng có thể tối ưu việc phát thải khí CO2. Ngoài ra gỗ được sử dụng trong xây dựng được xem như là một bể chứa hấp thụ khí CO2 và từ đó giảm thiểu hiệu ứng nhà kính.
Công trình bằng gỗ tại Hà Lan. (Nguồn: Internet)
CLT có vẻ như một tấm gỗ đơn giản nhưng thực chất cấu trúc thì không hề đơn giản. Vật liệu này nổi tiếng về tỷ lệ chịu lực, một tấm CLT được thiết kế tốt có thể cung cấp để hỗ trợ cấu trúc cần thiết cho các tòa nhà với nhiều kích thước khác nhau bao gồm cả các tòa nhà cao tầng. Lưu ý rằng, CLT đã và đang được sử dụng rộng rãi cho nhiều dự án trên toàn thế giới bao gồm cả các kiến trúc cho nhà cao tầng.
Liên quan đến tốc độ xây dựng, CLT là VLXD được sản xuất trước. Điều này có nghĩa là các tấm gỗ sẽ được sản xuất ở nhà máy và được chuyển đến công trường và sau đó sẽ tiến hành lắp ráp. Việc này tiết kiệm thời gian đáng kể so với xây dựng truyền thống, nghĩa là từng thành phần phải được xây dựng riêng lẻ, độc lập ngoài công trường. Đối với các dự án có yêu cầu tiến độ như giải quyết vấn đề thiếu nhà ở hoặc cơ sở hạ tầng cần thời gian gấp rút thì CLT có thể làm thay đổi đáng kể. Việc lắp ráp nhanh chóng còn có thể tiết kiệm chi phí đáng kể.
Tòa nhà C6 - Công trình bằng gỗ cao nhất thế giới. (Nguồn: Internet)
Tính năng chống cháy và cách nhiệt
Nhắc đến các công trình bằng gỗ, nhiều người có thể sẽ cảm thấy lo ngại về vấn đề an toàn cháy. Tuy nhiên, đây lại là vấn đề được ưu tiên hàng đầu trong bất kỳ dự án sử dụng gỗ CLT nào. Lớp ngoài cùng của tấm CLT sẽ nung cháy khi tiếp xúc với lửa, nó tạo thành một lớp bảo vệ giảm tốc độ lan truyền của lửa. Tính năng chống cháy bẩm sinh này cung cấp một ưu điểm quan trọng về an toàn. Ngoài ra, người ta có thể áp dụng các lớp chống cháy lên tấm CLT để tăng cường các biện pháp an toàn.
Ngoài ra, các nhà cao tầng thường đòi hỏi một khối lượng năng lượng tiêu thụ lớn cho các yêu cầu về hệ thống sưởi ấm, làm mát để duy trì nhiệt độ bên trong. Về phần này thì CLT là chất cách nhiệt xuất sắc, nó có thể làm giảm nhu cầu năng lượng của các tòa nhà cao tầng cho cả mùa hè lẫn mùa đông. CLT cung cấp một rào cản hiệu quả giúp duy trì nguồn năng lượng truyền nhiệt và đảm bảo nhiệt độ ôn hòa bên trong.
CLT đã được ứng dụng thành công trong nhiều công trình nổi bật trên thế giới. Mới đây, một công trình bằng gỗ cao nhất thế giới, tòa nhà C6 đang được tiến hành xây dựng với chiều cao gần 190 m ở nước Úc. Tại Việt Nam, hi vọng rằng CLT sẽ có thể trở thành bước ngoặt quan trọng, mở ra hướng đi mới cho ngành Xây dựng của đất nước.
Đức Tú (tổng hợp)
(Tạp chí Xây dựng)