Căn cước công dân là loại giấy tờ khi ra đời thì thay thế CMND, bây giờ Căn cước ra đời sẽ dần thay thế CCCD. Tuy nhiên mỗi khi có giấy tờ mới ra đời đều có giai đoạn chuyển tiếp. Thế nên hiện nay có người đã dùng căn cước thì có người vẫn còn dùng CMND, người dùng CCCD. Nhiều người thắc mắc có phải tới 2025 thì mọi người dân phải đổi sang căn cước không.
Điều 46 Luật Căn cước quy định về giai đoạn chuyển tiếp kể từ khi Luật căn cước có hiệu lực như sau:
“Điều 46. Quy định chuyển tiếp
1. Thẻ căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ căn cước.
2. Chứng minh nhân dân còn hạn sử dụng đến sau ngày 31 tháng 12 năm 2024 thì có giá trị sử dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.
3. Thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15 tháng 01 năm 2024 đến trước ngày 30 tháng 6 năm 2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2024.
4. Quy định về việc sử dụng căn cước công dân, chứng minh nhân dân trong các văn bản quy phạm pháp luật ban hành trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành được áp dụng như đối với thẻ căn cước quy định tại Luật này cho đến khi văn bản quy phạm pháp luật đó được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.”
Từ 1/2025, CMND bắt buộc phải đổi sang căn cước, CCCD còn hiệu lực tiếp tục dùng
Theo quy định này thì những người có CMND dù còn hạn còn hiệu lực trên thể thì từ ngày 1/1/2025 cũng không còn giá trị. Như vậy đúng là những ai đang dùng CMND thì bắt buộc phải đổi sang căn cước và cần cấp đổi trước ngày 1/1/2025 để đảm bảo luôn có giấy tờ hợp lệ khi cần.
Còn những người có CCCD còn hạn và còn hiệu lực không hỏng, không rách nát không bị mất thì không bắt buộc phải đổi sang căn cước, trừ khi công dân có nhu cầu. Do đó người dân cần nắm rõ quy định này tránh thiệt thòi và tránh phiền phức.
Khi nào người dân cần được cấp đổi, cấp lại thẻ Căn cước?
Điều 24 Luật Căn cước quy định các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước bao gồm:
- Các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 21 của Luật này (Công dân Việt Nam đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi. Thẻ căn cước đã được cấp, cấp đổi, cấp lại trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước quy định tại khoản 1 Điều này có giá trị sử dụng đến tuổi cấp đổi thẻ căn cước tiếp theo)
- Thay đổi, cải chính thông tin về họ, chữ đệm, tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh;
- Thay đổi nhân dạng; bổ sung thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay; xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính theo quy định của pháp luật;
- Có sai sót về thông tin in trên thẻ căn cước;
- Theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính;
- Xác lập lại số định danh cá nhân;
- Khi người được cấp thẻ căn cước có yêu cầu.
Các trường hợp cấp lại thẻ căn cước bao gồm:
- Bị mất thẻ căn cước hoặc thẻ căn cước bị hư hỏng không sử dụng được, trừ trường hợp quy định tại Điều 21 của Luật này;
- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của pháp luật về quốc tịch Việt Nam.
Như vậy nếu công dân không thuộc các trường hợp này và căn cước công dân vẫn còn hiệu lực thì không phải đổi ngay sang căn cước nhé. Còn những người dân đang dùng CMND thì không vì bất cứ lý do đều phải đi đổi sang căn cước kể từ trước 1/1/2025.
Không cấp đổi bị phạt thế nào?
Những trường hợp dùng CMND bắt buộc phải cấp đổi sang căn cước kể từ 1/1/2025. Hoặc những người dùng CCCD hết hạn, bị hỏng hoặc thuộc trường hợp phải cấp đổi theo quy định ở Điều 24 Luật căn cước thì phải cấp đổi. Những trường hợp vi phạm sẽ bị phạt hành chính theo quy định.
Theo đó trường hợp không thực hiện đúng cấp đổi căn cước sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền 300-500 nghìn đồng.
Khi cơ quan chức năng yêu cầu mà không xuất trình được giấy tờ căn cước hoặc CCCD hợp lệ thì sẽ bị phạt cảnh cáo, phạt tiền 300-500 nghìn đồng.
Không cấp đổi đúng theo quy định sẽ bị xử phạt
Thời gian thực hiện cấp căn cước là bao lâu?
Theo Điều 26 Luật Căn cước, thời hạn cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ Căn cước là 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Trong khi đó, theo quy định cũ tại Đều 25 Luật Căn cước công dân năm 2014, thời hạn được chia theo các trường hợp như sau:
- Tại thành phố, thị xã:
Cấp mới và cấp đổi: Không quá 07 ngày. Cấp lại: Không quá 15 ngày làm việc.
- Tại các huyện miền núi vùng cao, biên giới, hải đảo: Thời gian thực hiện là không quá 20 ngày áp dụng cho tất cả các trường hợp.
- Tại các khu vực còn lại: Không quá 15 ngày cho tất cả các trường hợp.