Ở số nhà 26 phố Via dei Fossi, thành phố Florence, có một cửa hàng mặt tiền nhỏ được đặt ở đây từ năm 1860, khiến nhiều du khách tưởng nó chỉ là một quầy lưu niệm. Nhưng khi bước vào bên trong, họ sẽ lạc vào không gian của một bảo tàng nhiều phòng, với nhiều thế kỷ của nghệ thuật điêu khắc được tái hiện. Đó là Frilli Gallery, nhà điêu khắc tượng được sáng lập bởi thiên tài điêu khắc Antonio Frilli.
Bức tượng huyền thoại Nudo disteso sull'amaca của Antonio Frilli.
Florence vốn là cái nôi của nghệ thuật Phục Hưng và là quê hương của Michelangelo, Leonardo Da Vinci, Sandro Botticelli. Khắp thành phố này là những bức tượng cẩm thạch huyền thoại. Riêng việc tồn tại và được thừa nhận ở thánh địa của điêu khắc, đã nói lên đẳng cấp của nghệ nhân dòng họ Frilli.
Khi Antonio mất năm 1904, các thế hệ sau của nhà Frilli tiếp nối cơ ngơi ở phố Via dei Fossi, và xây dựng lên một địa chỉ dành cho các khách hàng khó tính nhất thế giới. Lý do đơn giản: Antonio Frilli đã để lại cho con cháu các tiêu chuẩn cao nhất về điêu khắc.
Ngày nay, người ta tìm thấy tượng của Antonio ở các bảo tàng lớn và trở thành đề tài cho văn chương. Bức "Thiếu nữ khỏa thân trên võng" (Nudo disteso sull'amaca) của ông là tâm điểm của một cuốn tiểu thuyết cùng tên của Gary Rinehart. Trong khi đó, tác phẩm Cổng thiên đường của Michelangelo ở Florence ngày nay mà hàng triệu du khách ngắm nhìn, chính là một phiên bản do nhà Frilli tái hiện. Bản thật đang được bảo quản nghiêm ngặt tại bảo tàng.
"Mang thế giới đến Việt Nam"
Năm 2018, Trường đua Ascot, ngôi đền của môn đua ngựa nước Anh, muốn đúc một tượng đài với chi phí lên đến 300.000 bảng Anh (tương đương hơn 9,5 tỷ đồng) tri ân những chú ngựa nổi tiếng nhất trong lịch sử nước Anh. Họ tìm đến một cái tên đặc biệt, gần như không bao giờ xuất hiện trên truyền thông: Susan Leyland. Bà là một chuyên gia về giải phẫu và điêu khắc ngựa, và cả cuộc đời chỉ tạo ra các tác phẩm điêu khắc về ngựa.
Bạn sẽ không thể tìm thấy Susan Leyland trên Wikipedia, nhưng người ta hay kể về bức tượng ngựa ở Ascot để mô tả đẳng cấp của nhà điêu khắc gia này.
Và Susan Leyland sẽ điêu khắc không chỉ một, mà bốn chú ngựa tại Đà Nẵng. Theo lời mời của nhà thầu Frilli Gallery từ Italia, Susan sẽ thiết kế bốn chú ngựa kéo cỗ xe mặt trời cho thần Helios. Đó là một phần trong dự án "Thác mặt trời" nằm tại khu du lịch Sun World Ba Na Hills. Chỉ riêng cái tên của Susan đã đủ để bảo chứng độ cầu kỳ trong thi công của dự án này.
Sun World Ba Na Hills từ lâu đã là một biểu tượng cho tuyên ngôn của Sun Group: "Mang Việt Nam ra thế giới và mang thế giới đến Việt Nam". Đây là nơi mà nhiều tinh hoa của văn hóa thế giới, từ kiến trúc, ẩm thực, nghệ thuật trình diễn được tái hiện để "du khách Việt không phải sang tận nước ngoài để đi chơi công viên" – như lời chia sẻ của Chủ tịch HĐQT tập đoàn này.
Và Grand Cascade là một chương mới của nỗ lực đó, với sự giúp sức của Frilli Gallery - những người mang tiêu chuẩn rất cao về "tái hiện" các tác phẩm nghệ thuật.
Thác nước của Thần Mặt trời
Thác mặt trời tại Sun World Ba Na Hills là một quần thể 43 bức tượng với chủ đề huyền thoại Hy Lạp, trong đó phần lớn là sự tái hiện các tác phẩm đang được lưu giữ tại những bảo tàng lớn trên thế giới. Riêng cụm tượng trung tâm, thần mặt trời Helios trên cỗ xe được kéo bởi năm chú ngựa, được Frilli đặt riêng từ Susan Leyland.
Từ trái qua: Venus de Medici, Venus Allegrain, Venus Kallipygos và Venus Frejus, các phiên bản của Venus tại Thác mặt trời.
Chủ đề của Grand Cascade xoay quanh Thần mặt trời Helios trên cỗ xe của mình. Ông được bao quanh bởi 7 tượng thần Vệ nữ (Venus) khác nhau và hàng loạt vị thần quan trọng khác của thần thoại La Mã như Bacchus (Thần rượu nho), Apollo (vị thần của tri thức và nghệ thuật) hay Athena (Nữ thần của trí tuệ và chiến tranh).
Trong hơn một thế kỷ, Frilli đã thu thập khuôn mẫu chính xác của những bảo vật vô giá này, và tái hiện chúng bằng tay nghề của các thợ thủ công.
Mục tiêu của chủ đầu tư Sun Group, Susan Leyland và các nghệ nhân từ Florence là tạo ra một mô hình độc bản, duy nhất cho tác phẩm này ngay từ đầu.
Và ngay cả khi đã trải qua 150 năm kinh nghiệm với vô số công trình lớn, chính Frilli Gallery cũng phải thốt lên rằng họ "kinh ngạc" trước sự phức tạp của tượng thần Helios khi nó được chế tác. "Thần Mặt trời- Vua Helios trên cỗ xe của ông, được dẫn đường bởi năm con ngựa hung hãn, là tác phẩm điêu khắc thách thức nhất", đại diện của Frilli Gallery chia sẻ.
Bất kỳ một người yêu cái đẹp nào cũng mơ ước được một lần ngắm nhìn các kiệt tác của nhân loại, như hệ thống tượng Venus của người La Mã tại Louvre, Pháp hay thần Helios trên cỗ xe vàng trên đền Athena ở Hy Lạp. Nhưng đó sẽ là một hành trình dài hàng chục nghìn cây số. Nhưng Frilli Gallery – với tất cả sự cẩn mật của bậc thầy điêu khắc – đã tái hiện những giá trị đó đến từng đường nét tại Sun World Ba Na Hills.
Còn với "Công viên chủ đề hàng đầu châu Á 2020" (World Travel Awards), Thác Mặt trời sẽ là một biểu tượng mới chào đón du khách trở lại với Sun World Ba Na Hills trong năm nay khi dịch bệnh được kiểm soát, cùng với nhiều bất ngờ lớn khác nữa mà Sun Group đã và đang ấp ủ.